Lợi nhuận doanh nghiệp ngành gạo diễn biến trái chiều trong quý 2/2022: Trung An và Vinaseed tiếp đà tăng trưởng, Tập đoàn Lộc Trời thua lỗ

Lợi nhuận của doanh nghiệp ngành gạo phân hóa

Kết thúc 6 tháng đầu năm, các doanh nghiệp ngành gạo đã lần lượt công bố kết quả kinh doanh quý 2 và ghi nhận sự phân hóa khi có một số doanh nghiệp tiếp tục báo lãi còn số khác lại đi lùi. 

Cái tên đầu tiên nằm trong nhóm duy trì lãi cao chính là Tập đoàn giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed, Mã chứng khoán: NSC) với doanh thu thuần trong quý 2/2022 đạt 567 tỷ đồng, tăng 7%. Còn lợi nhuận sau thuế đạt mức 85,7 tỷ đồng, so với quý 2/2021 tăng 32%. 

Lũy kế trong 6 tháng đầu năm, doanh thu đạt mức 894 tỷ đồng, tăng 15% còn lợi nhuận sau thuế đạt 136,5 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế tăng 25% lên mức 123,2 tỷ đồng. Trong năm 2022, tập đoàn đã lên kế hoạch doanh thu 2.150 tỷ đồng và lãi trước thuế 300 tỷ đồng. Sau nửa đầu năm, Vinaseed đã thực hiện gần 42% chỉ tiêu doanh thu và gần 46% kế hoạch lợi nhuận năm. Và tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2022 diễn ra hồi cuối tháng 4, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinaseed - bà Trần Kim Liên cho hay: "Mặc dù xung đột Nga - Ukraine ảnh hưởng đến an ninh lương thực thế giới, dự báo hàng triệu người sẽ thiếu đói".

Mặc dù vậy, thực tế, Vinaseed không được hưởng lợi vì giá xuất khẩu chỉ tăng khoảng 5% trong khi đó giá đầu vào như chi phí nguyên liệu, logistics và phân bón tăng rất cao, người tiêu dùng vẫn có thể có nhiều lựa chọn từ nguồn cung thực phẩm các nước khác với giá thấp.

Còn đối với Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (Mã chứng khoán: TAR), dù doanh nghiệp ghi nhận doanh thu thuần quý 2 đạt mức 765 tỷ đồng, so với cùng kỳ giảm 3,4% nhưng giá vốn giảm hơn 6% từ đó giúp cho lợi nhuận gộp tăng 31% đạt mức 89 tỷ đồng. Sau khi khấu trừ  đi các chi phí, TAR báo lợi nhuận sau thuế quý 2/2022 đạt mức 24 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm ngoái tăng hơn 41%. 

Tổng giám đốc TAR - ông Phạm Thái Bình cho hay, sự tăng trưởng này chủ yếu do trong kỳ chi phí nguyên liệu sản xuất có giá thành tốt từ đó mang lại lợi nhuận gộp cao hơn so với cùng kỳ. Tính chung trong 6 tháng đầu năm 2022, công ty ghi nhận doanh thu là 1.723 tỷ đồng, tăng 40% còn lợi nhuận sau thuế là 50,6 tỷ đồng, so với cùng kỳ gấp 2,6 lần. Sau 6 tháng đầu năm 2022, công ty đã thực hiện được 49% kế hoạch về doanh thu và 47% mục tiêu về lợi nhuận của cả năm. 

Trong khi đó, mặc dù ghi nhận doanh thu tăng mạnh nhưng cả Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời (Mã chứng khoán: LTG) và Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu An Giang (Angimex, Mã chứng khoán: AGM) cũng đều ghi nhận thua lỗ bởi chi phí bào mòn lợi nhuận. Chi tiết, Lộc Trời đã ghi nhận doanh thu tăng 30% lên mức 3.547 tỷ đồng. Giá vốn cũng tăng mạnh đã khiến cho biên lợi nhuận gộp giảm từ 12,8% xuống còn 10,5%. Còn các khoản chi phí đều tăng cao như chi phí tài chính tăng gấp đôi lên 116 tỷ đồng bởi vì lỗ chênh lệch tỷ giá, chi phí bán hàng tăng 31% lên mức 239 tỷ đồng do chi phí vận chuyển và xuất khẩu tăng, chi phí quản lý cũng tăng 17% lên mức 88 tỷ đồng. Kết quả, công ty đã ghi nhận lãi sau thuế 46,3 tỷ đồng trong khi đó cùng kỳ lãi 47,3 tỷ đồng.

Lũy kế trong 6 tháng đầu năm 2022, Lộc Trời đã ghi nhận doanh thu thuần gần 5.893 tỷ đồng, tăng hơn 15% tuy nhiên lợi nhuận sau thuế đạt 138 tỷ đồng, so với cùng kỳ giảm gần 40%. Năm 2022, Lộc Trời đã đặt kế hoạch lợi nhuận sau thuế là 400 tỷ đồng. Như thế, sau 6 tháng đầu năm 2022, công ty mới chỉ thực hiện được 34,5% kế hoạch lợi nhuận năm. Đối với Angimex cũng ghi nhận mức lỗ ròng là 10 tỷ đồng quý 2 và 3 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2022, chủ yếu là do trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán. Phía công ty cho biết, trong quý 2/2022, công ty đã tiếp tục đẩy mạnh bán hàng xuất khẩu, ký kết các hợp đồng mới cũng như tăng sản lượng tiêu thụ cung ứng xuất khẩu giúp cho doanh thu thuần tăng lên gấp đôi so với cùng kỳ lên gần .362 tỷ đồng. Mặc dù vậy, do chi phí bán hàng và logistic tăng mạnh đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của công ty.

Đồng thời, trong quý 2, Công ty đã trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán 27,5 tỷ đồng. Đây chính là nguyên nhân chủ yếu làm cho Angimex lỗ ròng gần 10 tỷ đồng. Lũy kế trong 6 tháng đầu năm, doanh thu thuần đạt hơn 2.381 tỷ đồng, so với cùng kỳ gấp 2,3 lần. Trong đó, chiếm chủ yếu vẫn là doanh thu bán hàng lương thực với hơn 1.988 tỷ đồng, gấp 2,8 lần và có thêm khoản doanh thu dịch vụ CNC. Và so với mục tiêu doanh thu hợp nhất khoảng 4.000 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế là 25 tỷ đồng trong năm nay, Angimex đã thực hiện được gần 60% chỉ tiêu doanh thu và chưa đến 3% chỉ tiêu về lợi nhuận của cả năm 2022. Cũng tại cuộc họp Đại hội đồng cổ đông bất thường năm 2022, lãnh đạo của Angimex cho biết ngành lương thực đang phải đối mặt với các thách thức như chi phí đầu vào gia tăng (như giá phân bón, chi phí vận chuyển và logistics tăng cao) trong khi đó tỷ suất lợi nhuận của lĩnh vực xuất khẩu gạo vào thị trường Châu Á thấp và cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong nước ngày càng khốc liệt. Chính vì thế, việc điều chỉnh kế hoạch kinh doanh với mục đích thích ứng với sự biến động của thị trường.

Việt Nam có cơ hội nào khi tăng cường các nước tăng cường tích trữ lương thực?

Trong 6 tháng đầu năm 2022, gạo là một trong 29 mặt hàng có giá trị xuất khẩu đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, tính đến cuối tháng 6, lượng gạo xuất khẩu của cả nước đã đạt hơn 3,5 triệu tấn, so với cùng kỳ năm 2021 tăng 16,2% và thu về hơn 1,72 tỷ USD, tăng 4,6%. Như thế, so với mục tiêu 6,3 - 6,5 triệu tấn gạo xuất khẩu cùng 3,3 - 3,4 tỷ USD giá trị thu về trong năm 2022 thì ngành hàng đã thực hiện được hơn 55% mục tiêu về lượng và hơn 52% kế hoạch về kim ngạch sau 6 tháng đầu năm. 

Và tại cuộc họp đánh giá tình hình xuất khẩu gạo trong 6 tháng đầu năm 2022 và dự báo xuất khẩu gạo trong thời gian tới, các doanh nghiệp nhận định nhu cầu thị trường trong 6 tháng cuối năm vẫn tốt khi có nhiều quốc gia vẫn tăng dự trữ trước lo ngại của xung đột Nga - Ukraine, Việt Nam vẫn là quốc gia xuất khẩu gạo lớn cùng với Thái Lan và Ấn Độ. Mặc dù vậy, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) - ông Nguyễn Ngọc Nam cũng lưu ý doanh nghiệp xuất khẩu gạo vẫn rất cần theo dõi thông tin biến động của thị trường tại Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Ấn Độ,... để có thể có chiến lược  cùng sự điều chỉnh phù hợp. Đưa ra nhận định về triển vọng xuất khẩu gạo trong thời gian tới, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cũng cho rằng sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam cũng sẽ tiếp tục tăng và khi nhu cầu gạo từ Philippines đang ngày càng tăng, cùng với đó là nhu cầu nhập khẩu trở lại từ Trung Quốc. Chi tiết, tiêu thụ gạo ở Philippines đang tăng do giá lúa màu tăng cao. Hơn thế, sản lượng gạo của Philippines được dự báo sẽ đi ngang, so với cùng kỳ tăng 2% đã thúc đẩy hoạt động nhập khẩu. Chính vì thế mà Việt Nam chiếm hơn 80% tổng thị phần xuất khẩu gạo của Philippines trong giai đoạn năm 2021 - 2022 được cho là sẽ hưởng lợi. 

Đối với Trung Quốc, xuất khẩu gạo sang Châu Âu dự kiến sẽ tăng mạnh nhờ vào Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Cũng theo cam kết trong EVFTA thì EU sẽ dành cho Việt Nam hạn ngạch xuất khẩu 80.000 tấn gạo/năm. Cũng trên cơ sở này, các doanh nghiệp gạo cũng sẽ có cơ hội trúng nhiều gói thầu với giá trị cao trong thời gian tới. Và để có thể tận dụng tối đa ưu đãi từ các Hiệp định thương mại tự do thì các doanh nghiệp đã liên tục đầu tư, nâng cao chất lượng gạo và đảm bảo các yêu cầu của thị trường khó tính. Điển hình như Lộc Trời, công ty có kế hoạch xây dựng vùng nếp nguyên liệu với tổng diện tích dự kiến là 10.000ha, canh tác theo tiêu chuẩn chất lượng cao xuất khẩu đi Châu Âu. Hay như đối với Trung An, công ty cũng đặt mục tiêu xuất khẩu 1 triệu tấn gạo chất lượng cao hướng hữu cơ vào các thị trường ví dụ như Châu Âu, Mỹ, Trung Đông, Hàn Quốc,... với kim ngạch xuất khẩu tối thiểu là 800 triệu USD/năm.