Kỳ vọng hàng tỷ USD sẽ "đổ bộ" vào thị trường chứng khoán Việt Nam sau khi nâng hạng

Hàng tỷ USD sẽ đổ vào thị trường Việt Nam sau khi nâng hạng

Trong Chỉ thị số 06 ngày 15/2 về việc đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì và phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư để khẩn trương xử lý các vướng mắc thuộc lĩnh vực phụ trách nhằm đáp ứng tiêu chí nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên thị trường mới nổi vào năm 2025, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trước ngày 30/6/2024. Qua đó có thể thấy quyết tâm của Chính phủ trong việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Vinacapital đánh giá, việc triển khai hệ thống giao dịch KRX mới trong quý 1 sẽ giúp giải quyết một số vấn đề kỹ thuật, giúp Việt Nam được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi của FTSE-Russell vào khoảng cuối năm nay.

Để tăng sức hút cho thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước kết hợp cùng các cơ quan và các công ty chứng khoán đang nỗ lực để có thể sớm đưa hệ thống giao dịch KRX vào vận hành và loại bỏ quy định các nhà đầu tư tổ chức phải ký quỹ 100% trước khi giao dịch mua chứng khoán.

VinaCapital ước tính, nếu thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng, tỷ trọng cổ phiếu Việt sẽ chiếm khoảng từ 0,7%-1,2% trong rổ chỉ số thị trường mới nổi của MSCI và FTSE Russell, đồng thời, dòng vốn nước ngoài đổ thêm vào thị trường nước ta có thể đạt 5-8 tỷ USD.

Công ty Chứng khoán SSI cho rằng, việc FTSE Russell nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên thị trường mới nổi có thể diễn ra sớm nhất vào khoảng tháng 9/2024 (kịch bản tích cực) hoặc tháng 3/2025 (kịch bản cơ sở) và sẽ có hiệu lực vào 6 tháng sau đó. Theo SSI, Việt Nam có thể ngay lập tức thu hút được khoảng 1,7-2,5 tỷ USD khi quyết định nâng hạng có hiệu lực.

Còn theo Chứng khoán BSC (BSC Research) kỳ vọng, dòng vốn từ nước ngoài thông qua các quỹ mở, quỹ ETF - tham chiếu theo các bộ chỉ số của MSCI và FTSE sẽ “đổ bộ” vào thị trường chứng khoán Việt Nam với quy mô lớn.

Cụ thể, trong báo cáo của BSC Research cho biết, trong trường hợp Việt Nam được các tổ chức FTSE, MSCI nâng hạng lên thị trường mới nổi, thì nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng có thể được hưởng lợi ở một số khía cạnh như: Thứ nhất, tăng cường tính hội nhập toàn cầu, nâng tầm thị trường chứng khoán Việt Nam cũng như vị thế quốc gia. Thứ hai, các doanh nghiệp trong nước có nhiều cơ hội tiếp cận với những nhà đầu tư nước ngoài tiềm năng. Thứ ba, tăng cường tính hấp dẫn của chứng khoán Việt Nam trong mắt các nhà đầu tư. Cuối cùng là đón nhận dòng vốn lớn từ các quỹ đầu tư trên thế giới.

Theo dữ liệu tính đến hết ngày 30/11/2023 của Bloomberg, hiện có khoảng 491 quỹ với tổng quy mô 956 tỷ USD, bao gồm 180 quỹ ETF (quy mô 421 tỷ USD) và 311 quỹ mở có thông tin (quy mô 533 tỷ USD) đang đầu tư vào thị trường chứng khoán mới nổi theo xếp hạng của MSCI và FTSE. Trong đó, số lượng các quỹ tham chiếu theo MSCI chiếm 87%, nhiều hơn so với FTSE là 13%.

Tuy nhiên, BSC Research lưu ý rằng số liệu của các quỹ mở theo Bloomberg thống kê chưa bao quát toàn bộ thị trường/quy mô của các quỹ đang hoạt động đầu tư vào các khu vực, vì thế giá trị thực tế sẽ nhiều hơn số liệu tổng hợp.

Xét riêng tại khu vực ASEAN, 4 thị trường Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines có tổng cộng 240 quỹ với tổng giá trị tài sản là 859 tỷ USD. Trong đó gồm, 135 quỹ mở (quy mô 490 tỷ USD - với tổng giá trị đầu tư 13,12 tỷ USD) và 105 quỹ ETF (quy mô 369 tỷ USD - với tổng giá trị đầu tư 19,04 tỷ USD).

Cụ thể, tại Philippines, hiện có 30 quỹ đầu tư tham chiếu theo bộ tiêu chí của FTSE với tổng quy mô 1,38 tỷ USD và theo MSCI là 150 quỹ với tổng quy mô 1,8 tỷ USD. Ngoài ra, số quỹ ETF dựa trên bộ chỉ số FTSE là 19 quỹ với tổng giá trị đầu tư đạt 687 triệu USD.

Tại Malaysia, tổng quy mô đầu tư của các quỹ hiện nay là 8,1 tỷ USD. Trong đó, theo tiêu chí FTSE là 42 quỹ với tổng quy mô 3,6 tỷ USD và MSCI là 154 quỹ với quy mô 4,5 tỷ USD.

Với Indonesia và Thái Lan, đây là hai thị trường có quy mô vốn hóa lớn hơn. Mặc dù thị trường chứng khoán Indonesia đang được FTSE xếp hạng thị trường mới nổi sơ cấp nhưng với tiềm năng tăng trưởng lớn của nền kinh tế, các quỹ đầu tư ngoại đã rót 10,7 tỷ USD vào thị trường này - tương đương với quy mô của Thái Lan (đã được FTSE xếp hạng thị trường chứng khoán mới nổi tiên tiến).

Quay trở lại với Việt Nam, BSC Research ước tính, trong trường hợp MSCI và FTSE nâng hạng Việt Nam lên thị trường chứng khoán mới nổi sẽ có khoảng 3,5-4 tỷ USD mua mới các cổ phiếu Việt Nam. Ước tính trên giả định trong trường hợp tỷ trọng các cổ phiếu Việt Nam được mua mới ở mức bình quân khoảng 0,7% - tương đương với tỷ trọng của các cổ phiếu thị trường chứng khoán Philippines (được FTSE xếp hạng TTCK mới nổi sơ cấp) trong các danh mục đầu tư các quỹ hiện tại.

Dòng vốn đầu tư nước ngoài thông qua các quỹ mở, quỹ ETF - tham chiếu theo các bộ chỉ số của MSCI và FTSE kỳ vọng sẽ “đổ bộ” vào TTCK Việt Nam với quy mô lớn. (Ảnh minh họa)

Bên cạnh đó, các quỹ đầu tư cũng xem xét về tiềm năng tăng trưởng kinh tế của quốc gia để phân bổ danh mục đầu tư phù hợp, vì thế, con số này có thể sẽ thấp hơn thực tế khi Việt Nam đang là quốc gia có môi trường chính trị ổn định, tham gia nhiều hiệp định thương mại lớn, là đối tác chiến lược toàn diện của các nền kinh tế lớn trên thế giới cũng như được nhiều tổ chứng uy tín đánh giá cao.

Do Việt Nam hiện vẫn chưa có tên trong danh sách theo dõi nâng hạng của MSCI và đã có trong danh sách theo dõi của FTSE, nên trong tương lai gần, thị trường chứng khoán trong nước sẽ chính thức được FTSE nâng hạng lên thị trường chứng khoán mới nổi sơ cấp.

Khi FTSE Russell chính thức nâng hạng, dự kiến thị trường sẽ đón nhận khoảng 1,3-1,5 tỷ USD đến từ các Quỹ đầu tư mở/ETF tham chiếu theo bộ chỉ tiêu của FTSE. Trong đó, các quỹ ETF dự kiến mua tối thiểu khoảng 700 - 800 triệu USD (tương đương quy mô của thị trường chứng khoán Philippines hiện tại).

BSC Research cho biết thêm, trong thời gian tới, một số mốc thời gian và sự kiện đáng chú ý cần theo dõi về khả năng nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam mà nhà đầu tư cần lưu ý như: (1) Báo cáo đánh giá phân loại thị trường định kỳ hàng năm của các tổ chức xếp hạng thị trường, đặc biệt là nhận xét của FTSE; (2) Tiến độ triển khai hệ thống KRX; (3) Hành động của các cơ quan quản lý trong việc giải quyết các vấn đề còn vướng mắc; (4) Diễn biến của nhà đầu tư ngoại, ETF trên thị trường, nhất là cần quan sát kỹ lưỡng động thái mua ròng mạnh mẽ các cổ phiếu đáp ứng các tiêu chí của nhà đầu tư nước ngoài; (5) Quan điểm của Bộ và cơ quan ngang Bộ liên quan đến việc phối hợp thúc đẩy tiến trình nâng hạng thị trường.

Loạt cổ phiếu cần lưu ý nếu thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng

Bên cạnh đó, Chứng khoán BSC cũng đưa ra đánh giá, ngoài các cổ phiếu vốn hóa lớn thuộc rổ chỉ số VN30-Index do HoSE ban hành, các cổ phiếu đáp ứng được tiêu chí về thanh khoản, vốn hóa, tỷ lệ sở hữu nước ngoài cũng cần được lưu ý trong trường hợp thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng.

Cụ thể, BSC Research tổng hợp 20 cổ phiếu có tỷ trọng lớn thuộc các ETF ngoại đang nắm giữ cổ phiếu Việt Nam. Theo đó, có tổng cộng 31 cổ phiếu thuộc 6 ETF ngoại cần chú ý, trong đó có 15/30 cổ phiếu VN30-Index bao gồm: HPG, VHM, VNM, VIC, MSN, SSI, VCB, VRE, VJC, SHB, POW, BID, STB, SAB, BVH.

Nhà đầu tư cần lưu ý một số cổ phiếu có thể hưởng lợi khi TTCK Việt Nam được nâng hạng.

Với những cổ phiếu hết “room-ngoại”, các nhà đầu tư nước ngoài có thể sở hữu gián tiếp thông qua việc đầu tư chứng chỉ quỹ ETF VN-Diamond hoặc sản phẩm NVDR (Non-Voting Depositary Receipt - chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết) trong tương lai.

Ngoài ra, Mirae Asset cũng dự báo các mã cổ phiếu trong danh mục hiện tại của FTSE sẽ được hưởng lợi nếu nâng hạng thành công. Trong đó có nhiều mã bất động sản sẽ được hưởng lợi như VIC, VHM, VRE, KBC, DIG, DXG. Cùng với đó, nhà đầu tư cũng có thể chú ý đến một số mã ngân hàng (VCB), chứng khoán (SSI, VND, VCI), thép (HPG), hóa chất (DGC), hàng không (VJC), xây dựng (VCG), dầu khí (PVD), điện (GEX), phân bón (DPM)./.