Giá nickel tăng mạnh: Các hãng ô tô hứng chịu trừng phạt nặng nề, riêng Tesla nhẹ hơn nhờ tầm nhìn xa trông rộng của Elon Musk
Giá dầu mỏ, khí đốt và cả lúa mì đều tăng vọt do ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga và Ukraine. Bên cạnh đó, ngành công nghiệp ô tô còn phải chứng kiến tình trạng giá nickel tăng cao kỷ lục.
Theo Alexa St. John và Nora Naughton của Insider, trước tình trạng này, các hãng ô tô truyền thống cũng như hãng startup xe điện là Lucid hay Rivian đều đang trong quá trình chuyển đổi.
Công ty dẫn đầu ngành công nghiệp xe điện - Tesla cũng không thoát khỏi sự tác động. Trước tình hình giá nguyên liệu tăng và gián đoạn nguồn cung, công ty này đã tăng giá 2 lần xe điện chỉ trong tuần qua. Giá của chiếc xe điện rẻ nhất của hãng là khoảng hơn 45.000 USD, trong khi trước đây giữ ở mức khoảng 38.000 USD.
Khác biệt với hầu hết các hãng ô tô khác, dường như Tesla đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn cho sự thay đổi của thị trường nickel. Điều đó là nhờ khoản đầu tư kéo dài nhiều năm vào chiến lược tái chế pin và chuỗi cung ứng.
Tại sao giá nickel tăng vọt?
Nickel là một thành phần quan trọng để sản xuất pin lithium-ion và thép không gỉ. Trong nhiều năm qua đã có những cảnh báo về việc nickel cạn kiệt và khan hiếm. Tuy nhiên, theo một báo cáo mới đây của công ty Rystad Energy chuyên phân tích năng lượng có trụ sở tại Na Uy, ngành công nghiệp xe điện vẫn có thể tiếp tục trụ được đến năm 2024 trước khi cầu vượt cung và năm 2026 trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng.
Vào tháng 2, Nga bất ngờ tiến quân quân sự vào Ukraine. Nước Nga giữ 20% nguồn cung nickel chất lượng cao và 10% trong tổng cung nickel toàn cầu. Bởi vậy, sau khi các lệnh trừng phạt từ phương Tây áp đặt lên Nga, thị trường nickel ngay lập tức có biến động. Vì giá tăng đột biến mà sàn giao dịch kim loại London đã hủy bỏ giao dịch nickel trong hơn 1 tuần. Vào tuần trước, họ đã mở lại giao dịch theo một cách hạn chế.
Một nguyên do khác khiến giá nickel bị đẩy cao lên là do khai thác còn hạn chế. So với 1 thành phần khác phổ biến trong pin xe điện là coban không thân thiện với môi trường thì quá trình khai thác nickel sạch hơn. Mới đây, tại Mỹ, chính quyền Tổng thống đã phong tỏa một mỏ đồng và nickel ở Minnesota nhằm bảo vệ rừng và nguồn nước tránh nguy cơ bị ô nhiễm.
Những chiếc xe điện được tạo ra là để làm giảm lượng khí thải carbon, và tạo nên một môi trường trong sạch hơn. Thế nhưng, chính việc khai thác nguyên liệu lại góp phần gia tăng ô nhiễm, ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường. Điều này đang thực sự là một thách thức đối với ngành công nghiệp xe điện.
Chiến lược của Tesla
Để tránh sự phụ thuộc vào thị trường nickel biến động trong tương lai, Tesla đã thực hiện chiến lược của mình trong nhiều năm qua. Có thể nói, đây là “thuốc giảm đau” của Tesla trong tình hình mà nhiều hãng ô tô khác đang phải chịu trừng phạt từ giá nickel. Theo đó, công ty đã phát triển nguồn cung nickel riêng biệt qua quan hệ đối tác với công ty sản xuất và khai thác nickel. Thậm chí, họ mua một mỏ nickel vào đầu năm 2021, nhờ đó có thể tiếp cận với kim loại quý này một cách trực tiếp.
Ngoài ra, Testa cũng phát triển loại pin 4680 trong nhiều năm. Được là bằng nickel nhưng pin 4680 có giá mềm hơn và vòng đời lại dài hơn các loại pin phổ biến ngày nay. Sau khi Tesla hoàn thiện các nghiên cứu nội bộ, ngay lập tức họ liên lạc với đối tác ruột là Panasonic để đem pin đi sản xuất. Mới đây, Panasonic công bố 700 triệu USD của khoản đầu từ và họ bắt đầu đi vào sản xuất pin vào tháng 3 năm 2024.
Ông chủ Tesla Elon Musk cũng cho biết họ sẽ trở lại sử dụng pin LFP (lithium sắt phốt phát) ho xe tầm thấp vào năm 2020. Ngoài ra, cũng sử dụng mangan đối với một số loại pin nhằm giảm sự phụ thuộc vào nickel. Bằng cách này sẽ tạo ra ô tô sạch hơn, giá mềm hơn và tăng sản lượng sản xuất được.
Công ty cũng đã bắt đầu chương trình tái chế pin từ nickel. Điều này tốt cho cả chuỗi cung ứng môi trường. Thế nhưng, Phó chủ tịch cấp cao về hệ thống năng lượng toàn cầu của Rystad Energy, Marius Foss cho hay: “Hiệu quả của các chương trình tái chế này sẽ cao hơn nhưng cần nhiều thập kỷ nữa. Khi pin ô tô điện được thải ra, chúng sẽ được lưu trữ điện rồi đem đi tái chế. Cách đây 1 thập kỷ, chưa đầy 1% tổng ô tô bán ra là xe điện. Thế nhưng bước sang năm 2021, lượng ô tô điện bán ra đã chiếm hơn 10%”.
Lợi thế của Tesla nhờ vị thế và sự chuẩn bị
Thực tế, không một công ty xe điện nào có thể thoát khỏi sự ảnh hưởng bởi giá nickel tăng lên. Do xung đột Nga Ukraine, mục tiêu tạo ra chiếc xe ô tô điện giá 25.000 USD của Tesla sẽ khó hoàn thành hơn.
Các chuyên gia phân tích cho biết Tesla có thể tiếp tục đứng đầu ngành công nghiệp xe điện nhờ chiếc lược hướng tới tương lai. Ông Foss cho biết có tới hơn nửa số xe Tesla giao khách hàng trong quý 4/2021 sử dụng pin LFP. Điều này chưa từng xảy ra ở bất kỳ hãng ô tô phương Tây nào.
Tesla đã xoay chuyển và tăng tốc nhanh hơn các hãng ô tô truyền thống và đại lý cồng kềnh nhờ cơ sở hạ tầng kinh doanh tổng thể, chiến lược tái chế pin, và vị thế là nhà sản xuất xe điện số 1 thế giới.
Nhà đầu tư công nghệ và là người sáng lập của Connectprisur, Tien Wong, cho rằng: “Trước cuộc xung đột Nga - Ukraine, sự khan hiếm nickel và giá của nguyên liệu là mối bận tâm rất lớn của Elon Musk và toàn ngành xe điện nói chung. Vì xung đột nổ ra, giá tăng cao hơn và giao hàng cũng chậm hơn. Riêng Tesla, vẫn đứng đầu thị trường, thậm chí trong tình trạng như vậy, họ vẫn có thể bỏ xa đối thủ trong ngắn hạn nhờ chiến lược của mình”.