Giá lương thực, thực phẩm, điện, nước tăng do trời nóng đẩy CPI tháng 5 tăng 0,01% 

8 nhóm hàng hóa dịch vụ tăng giá

Theo Tiền phong, ngày 29/5, Tổng cục Thống kê công bố “Báo cáo kinh tế - xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2023”. Trong đó, CPI tháng 5/2023 giảm nhẹ 0,01% (khu vực thành thị tăng 0,02%; khu vực nông thôn không có biến động). Có 8/11 nhóm hàng hóa tăng giá so với tháng trước và 3 nhóm hàng hóa giảm giá. 

Trong nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng thì nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng mạnh nhất với 1,01%. Nguyên nhân do thời tiết nắng nóng kéo dài nên nhu cầu sử dụng điện, nước của người dân tăng lên, khiến giá điện sinh hoạt trong tháng 5 tăng 2,62%, giá nước sinh hoạt tăng 2,19% so với tháng trước. Giá gas tăng 0,31% do từ ngày 1/5/2023 giá gas trong nước tăng 2.000 đồng/bình 12 kg sau khi giá gas thế giới tăng 5 USD/tấn (từ mức 550 USD/tấn lên mức 555 USD/tấn).

Nhóm văn hóa, giải trí và du lịch có chỉ số giá trong tháng 5 tăng 0,24% so với tháng trước. Trong đó, giá dịch vụ du lịch trọn gói tăng 0,67%; nhà khách, khách sạn tăng 0,38% do trong tháng có kỳ nghỉ Lễ 30/4-1/5 kéo dài nên nhu cầu đi du lịch tăng cao.

Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống có chỉ số giá tăng 0,24, khiến CPI chung tăng 0,08 điểm %. Trong đó, chỉ số giá nhóm lương thực tăng 0,29%, tác động tăng 0,01 điểm phần trăm; nhóm thực phẩm tăng 0,22%, tác động tăng 0,05 điểm phần trăm; ăn uống ngoài gia đình tăng 0,26%, tác động tăng 0,02 điểm phần trăm.

Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác có chỉ số giá trong tháng 5 tăng 0,23% so với tháng trước. Trong đó, mặt hàng đồ dùng cá nhân tăng 0,46%; hàng chăm sóc cơ thể tăng 0,33%; dịch vụ phục vụ cá nhân tăng 0,29%; dịch vụ hiếu hỉ tăng 0,22%.

Nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình có chỉ số giá tăng 0,16%. Tập trung chủ yếu ở các mặt hàng điện lạnh do thời tiết nắng nóng nên nhu cầu tiêu dùng tăng. Cụ thể, giá điều hòa nhiệt độ tăng 0,61% so với tháng trước; giá quạt điện tăng 0,41%; máy đánh trứng, trộn đa năng tăng 0,87%; máy xay sinh tố, máy ép hoa quả tăng 0,01% và thiết bị gia đình lớn có động cơ tăng 0,2%.

Nhóm đồ uống và thuốc lá có chỉ số giá tăng 0,13% so với tháng trước. Nguyên nhân do thời tiết nắng nóng, oi bức khiến nhu cầu tiêu dùng đồ uống giải khát tăng. Cụ thể, giá nước khoáng tăng 0,16% so với tháng trước; nước giải khát có ga tăng 0,14%; nước quả ép tăng 0,47%. Rượu các loại tăng 0,13%; bia các loại tăng 0,21% và thuốc hút tăng 0,02%.

Nhóm may mặc, mũ nón và giày dép tăng có chỉ số giá tăng 0,1% so với tháng trước, do nhu cầu tiêu dùng tăng vào mùa hè đối với các mặt hàng mũ nón, giày dép và dịch vụ may mặc. Cụ thể, giá quần áo may sẵn tăng 0,08%; giày dép tăng 0,11%; dịch vụ may mặc tăng 0,26%; dịch vụ giày dép tăng 0,27%; mũ nón tăng 0,31%.

Nhóm thuốc và dịch vụ y tế có chỉ số giá tháng 5/2023 tăng 0,04% so với tháng trước.

3 nhóm hàng hóa, dịch vụ giảm giá

Trong 3 nhóm hàng hóa, dịch vụ có chỉ số giá giảm trong tháng 5 so với tháng trước thì nhóm giao thông giảm mạnh nhất (giảm 2,98%), làm CPI chung giảm 0,29 điểm phần trăm. Nguyên nhân do giá xăng trong nước giảm 7,83% so với tháng trước, tác động làm CPI chung giảm 0,28 điểm phần trăm do ảnh hưởng của các đợt điều chỉnh giá trong nước vào ngày 04/5/2023, 11/5/2023 và 22/5/2023. Giá nhóm phương tiện đi lại giảm 0,07%. 

Nhóm giáo dục có chỉ số giá tháng 5 giảm 0,1% so với tháng trước, làm CPI chung giảm 0,01 điểm phần trăm. Do Chính phủ ban hành Nghị quyết số 165/NQ-CP ngày 20/12/2022, trong đó yêu cầu các địa phương giữ ổn định mức thu học phí năm học 2022-2023 như năm học 2021-2022 để tiếp tục hỗ trợ cho người dân nên một số địa phương đã điều chỉnh giảm mức học phí sau khi đã thu theo Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 của Chính phủ.

Nhóm bưu chính - viễn thông có chỉ số giá tháng 5 giảm 0,17% so với tháng trước. 

Giá cả và lạm phát trong tầm kiểm soát 

Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng các tháng đầu năm đến nay so với cùng kỳ năm trước có xu hướng giảm dần. Cụ thể, CPI tháng 1 tăng cao nhất với 4,89%, tháng 2 tăng 4,31%, tháng 3 tăng 3,35%, tháng 4 tăng 2,81% và đến tháng 5 mức tăng còn 2,43%. Nguyên nhân chính là do giá xăng dầu trong nước giảm theo giá thế giới dẫn đến chỉ số giá của nhóm giao thông liên tục giảm so với cùng kỳ năm trước, từ mức giảm 0,18% trong tháng 2/2023 đã giảm mạnh 8,94% trong tháng 5/2023.

Do đo, tính bình quân CPI 5 tháng đầu năm chỉ tăng 3,55% so với cùng kỳ năm 2022. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy giá cả đang trong tầm kiểm soát. 

Báo cáo của Tổng cục Thống kê cho biết thêm, lạm phát cơ bản trong tháng 5/2023 tăng 0,27% so với tháng trước, tăng 4,54% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2023, lạm phát cơ bản tăng 4,83% so với cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức CPI bình quân chung. Nguyên nhân chủ yếu do bình quân giá xăng dầu trong nước 5 tháng đầu năm 2023 giảm 15,27% so với cùng kỳ năm trước, giá gas giảm 8,51%. Đây là các yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI, tuy nhiên 2 mặt hàng này thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

Lạm phát cơ bản tăng cao hơn CPI bình quân chung cần được tiếp tục theo dõi, xu hướng này đã xuất hiện trong vài tháng qua. 

Bên cạnh đó, báo cáo của Tổng cục Thống kê cho thấy, giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Chỉ số giá vàng tháng 5/2023 tăng 1,02% so với tháng trước; tăng 3,97% so với tháng 12/2022; tăng 0,44% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 5 tháng đầu năm 2023 tăng 0,62%.

Giá USD bình quân trên thị trường tự do quanh mức 23.640 VND/USD. Chỉ số giá USD tháng 5/2023 giảm 0,11% so với tháng trước; giảm 2,37% so với tháng 12/2022; tăng 1,73% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 5 tháng đầu năm 2023 tăng 2,91%.