Ghi nhận lợi nhuận từ mảng điện thoại không cao, Samsung sẽ làm gì trong 10 năm tới?

Theo Nhịp sống thị trường, mới đây trên Digitimes Asia, Colley Hwang - Chủ tịch tờ Digitimes Asia đã có bài việc về “Tầm nhìn chiến lược của Samsung trong vòng 1 thập kỷ tới”. Bài viết sơ lược về những vấn đề mà Samsung đang gặp phải.

Lãnh đạo của một công ty trong ngành IT đã từng nói rằng mảng kinh doanh chip nhớ của Samsung đang suy giảm và sẽ nhanh bị vượt bởi Micron. Những tranh luận trái chiều nổ ra, nhiều người bênh vực Samsung khi cho rằng họ vẫn đang đứng đầu thế giới trong lĩnh vực công nghệ, quy mô sản xuất và độ nhận diện thương hiệu. Tuy nhiên giá cổ phiếu hay vốn hóa thị trường lại kém hơn những công ty khác cùng lĩnh vực. 

Vậy, những công ty đang cùng đẳng cấp với Samsung có thể là Apple, TSMC và Intel? Khi so sánh những công ty này với nhau thì đâu là điểm yếu, điểm mạnh của Samsung? Colley Hwang viết rằng ông ấy sẽ không dự đoán tương lai của Samsung: “Chúng ta trước hết phải thiết lập một khung tìm kiếm, so sánh các thông tin trong ngành công nghiệp và tìm ra những dấu hiệu đã thay đổi”.

Samsung rất xuất sắc với việc marketing, định vị là một thương hiệu smartphone, TV và thiết bị viễn thông cao cấp. Họ cung cấp cho thị trường những dịch vụ với giá trị gia tăng cao để đẩy mạnh vị thế toàn cầu và bảo đảm hoạt động làm ăn với những đối tác lớn trên thế giới. Năm 2017, Samsung mua Harman với giá 8 tỷ USD nhằm nhắm đến việc củng cố vị thế trên thị trường ô tô và đa phương tiện.

Nhưng thương vụ Harman này liệu có thành công? Samsung có khoảng 100 tỷ USD tiền mặt để bù đắp vào những mảng khuyết bằng chiến dịch mua lại hay không? Những tiêu chuẩn ngành công nghiệp và công thức chiến thắng đã có sự thay đổi. Sự cạnh tranh cũng đã không giống trước đây. Áp lực liên quan tới triển khai chiến lược quốc tế cũng ở mức độ cao nhất.

Các công ty đang nghĩ có thể dựa vào việc sản xuất thông minh để đáp ứng nhu cầu về nhiều sản phẩm với số lượng nhỏ cung ứng cho thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, sản xuất bản địa hóa cùng phân công lao động dự kiến sẽ thành xu hướng tối ưu hơn là sản xuất thông minh. Vậy làm cách nào để Samsung thay đổi chiến lược kinh doanh khi đã quá quen với việc tích hợp theo chiều dọc?

Điều quan trọng là ở cấu trúc kinh doanh của Samsung Electronics. Doanh thu của họ dự báo đạt 240 tỷ USD trong năm 2022 - gần 40% thu từ mảng di động và 30% từ chất bán dẫn mà chủ yếu là chip nhớ.

Tuy nhiên, xét về lợi nhuận thì chíp nhớ đã chiếm 50%, còn di động lại chỉ có 22%. Chip chính là sự sống của Samsung nhưng bộ nhớ tiêu chuẩn rất dễ bị ảnh hưởng bởi sự biến động giá trên thị trường, kéo theo lợi nhuận bất ổn.

Kể từ giữa năm 2022, nền kinh tế đã hướng tới sự sụt giảm, gây ảnh hưởng tới mảng bộ nhớ DRAM. DRAM sẽ không dễ để phục hồi cho tới giữa năm sau, thậm chí bộ nhớ NAND sẽ cân bằng cung - cầu trở lại cho tới cuối năm 2023. Tập đoàn đang không muốn phụ thuộc nhiều vào chip. Vì vậy họ đang cố gắng gia tăng sự hiện diện của mảng System LSI.

Dự kiến trong năm nay, doanh thu của System LSI sẽ đạt hơn 9% toàn công ty, nhưng lợi nhuận System LSI chỉ chiếm 3% lợi nhuận trong năm 2021. Tuy nhiên, lợi nhuận mảng này được dự đoán tăng mạnh nếu Samsung đảm bảo được các đơn đặt hàng cho khách với công nghệ 3nm.

Mảng đúc rất được kỳ vọng và Samsung tin rằng TSMC và Intel chỉ cạnh tranh với 7nm, nhiều nhà sản xuất chip hy vọng sẽ có nguồn cung thứ 2 ngoài TSMC. Do đó, ngay cả khi họ không thể vượt được TSMC thì doanh thu mảng này vẫn tốt.

Tuy nhiên, nếu không có sự đột phá trong việc sản xuất chip tiên tiến và các thiết bị, sản phẩm chip nhớ không thu về lợi nhuận tốt thì Samsung sẽ khó bắt kịp TSMC. Trước đó, TSMC nhận được hơn 30 tỷ USD tiền thanh toán từ những khách hàng cho năm 2023. Như vậy, họ chỉ cần ngồi nhìn những thay đổi trong thị trường chất bán dẫn khi Samsung đang gặp áp lực với mảng đúc.

Về doanh số, mảng kinh doanh smartphone của Samsung vẫn là số 1 thế giới nhưng doanh số lại đình trệ trong những năm gần đây.. Mảng này từng góp hơn 1 nửa lợi nhuận công ty, còn hiện nay chỉ tạo được gần 20% lợi nhuận. 

Trong thời gian dài, nhiều thông tin rằng doanh số hàng năm của Samsung cho mảng điện thoại di động sẽ đạt 300 triệu chiếc, nhưng những năm gần đây chỉ ghi nhận sản lượng khoảng 270 triệu chiếc. Những sản phẩm cấp thấp và tầm trung hầu như không mang lại ý nghĩa gì cho họ.

Thực tế, tại thị trường Trung Quốc, smartphone của Samsung phải cạnh tranh khốc liệt với các thương hiệu nội địa. Thị phần của Samsung tại đây chưa tới 1%, đây cũng là lý do họ đang đẩy mạnh thực hiện dây chuyền sản xuất tại Việt Nam và Ấn Độ.

Về mảng TV và thiết bị điện tử tiêu dùng khác ghi nhận tỷ trọng doanh thu khoảng 18,3%. Nhiều lần Samsung nhấn mạnh rằng TV của họ đã 16 năm liên tiếp đứng đầu thế giới. Nhưng bộ phận điện tử tiêu dùng lại khá ảm đạm trong một thời gian dài, chỉ góp vào 4% lợi nhuận tập đoàn.

Về vấn đề cấu trúc kinh doanh, phân khúc điện tử tiêu dùng không mang nhiều ý nghĩa, mảng smartphone khó có thể đạt mức tăng trưởng tốt và hoạt động kinh doanh bộ nhớ tiêu chuẩn dễ bị biến động. Vì vậy, việc Samsung đặt cược vào System LSI là rất hợp lý, nhưng một rào cản lớn nhất của họ là TSMC. Sẽ rất khó khăn để Samsung có thể vượt qua đối thủ đáng gờm này.