ChatGPT tạo ra những cơn sóng mới trong ngành tài chính

Cụ thể, ChatGPT tạo ra một làn sóng cải tiến trong giáo dục, nghiên cứu, và đầu tư tài chính. Song, sự phát triển này cũng đặt ra những câu hỏi về rủi ro, đạo đức và tác động tới thị trường lao động trong ngành tài chính.

ChatGPT hỗ trợ giáo dục, nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính

Việc áp dụng ChatGPT vào giảng dạy một số môn tài chính đã đem đến sự linh hoạt, cá nhân hóa trong việc truyền đạt kiến thức. Với sự hỗ trợ này, giảng viên có thể tiết kiệm thời gian trong việc thiết kế và chuẩn bị môn học. Các ví dụ minh họa trong quá trình học cũng hấp dẫn hơn.

Chẳng hạn, trong nội dung phân bổ danh mục đầu tư, chức năng “data analysis” của ChatGPT-4 có thể cho kết quả gần như tức thời khi nhận yêu cầu thay đổi tham số đầu vào. Hơn nữa, việc trình bày kết quả dưới dạng đồ thị (plotting) cũng giúp người học dễ hình dung và tiếp thu hơn.

ChatGPT là gì?

Bên cạnh đó, ChatGPT còn là một trợ lý đắc lực cho những người làm nghiên cứu. Họ sẽ mất ít thời gian hơn để chuẩn bị dữ liệu, hay tổng hợp phân tích những nghiên cứu trước đó (literature review). Nếu trước đây cần dùng các phần mềm chuyên dụng, thì hiện tại với ChatGPT-4 có thể “học” từ những nội dung mà người dùng tải lên, đưa ra các tóm tắt hiệu quả. Việc tìm kiếm dữ liệu tham khảo liên quan tới chủ đề nghiên cứu cũng dễ dàng và nhẹ nhàng hơn với các plugins.

Ngoài công việc chính như giảng dạy và nghiên cứu, thì một giảng viên còn phải thực hiện nhiều công việc khác mỗi ngày, mang tính chất hành chính, công việc của cộng đồng nghề nghiệp. Khi sử dụng ChatGPT, việc soạn thảo e-mail, báo cáo sẽ ít tốn thời gian hơn và không còn nhàm chán. Khi đó, giảng viên sẽ có thêm thời gian phát triển các hoạt động cốt lõi của mình, tập trung vào cải thiện chất lượng.

Trở thành công cụ hỗ trợ cho đầu tư và giao dịch tài chính

ChatGPT có khả năng học và phân tích một lượng lớn dữ liệu, thế hệ hiện tại và sau này hoàn toàn có khả năng cung cấp cho nhà đầu tư những thông tin cô đọng, giá trị và hữu ích trong việc hỗ trợ đưa ra quyết định.

Theo một số nghiên cứu mới của Kim, Muh và Nikolaev (2023), cho thấy ChatGPT hay Generative AI là một hỗ trợ đắc lực cho nhà đầu tư trong việc phát hiện ra những rủi ro tiềm ẩn của doanh nghiệp từ các báo cáo, tài liệu liên quan tới hoạt động của doanh nghiệp.

Đồng thời, việc chọn lọc thông tin từ vô số những báo cáo (bloated disclosures) của doanh nghiệp cũng trở nên dễ dàng hơn với các nhà đầu tư biết khai thác ChatGPT. Những tính năng hữu ích như tóm tắt nội dung chính, đưa ra câu hỏi liên quan đến nội dung các báo cáo đã được “học” khiến không ít người sử dụng phải ngạc nhiên.

ChatGPT được đánh giá cao và hiệu quả trong việc điều chỉnh, cải thiện các thuật toán được lập trình

Một số nhà đầu tư đã dùng ChatGPT để cá nhân hóa chiến lược đầu tư, phù hợp với khẩu vị rủi ro, hiện trạng tài chính và mục tiêu kế hoạch tài chính của họ. ChatGPT vẫn khuyến nghị nên tham vấn một nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhưng khi cung cấp đủ thông tin rõ ràng, chính xác cho ChatGPT thì những câu hỏi được đưa ra cũng rất chính xác và có sự thuyết phục.

Sở dĩ có khả năng này là vì trong cơ sở dữ liệu, thư viện của ChatGPT có nhiều nghiên cứu, phân tích, thông tin được tổng hợp từ nhiều nguồn.

Với những người tham gia giao dịch tài chính thì việc xây dựng những giao dịch thuật toán, kiểm định mô hình hay chiến thuật cũng dễ dàng và thuận tiện hơn trước rất nhiều.

Hiện nay, ChatGPT được đánh giá cao và hiệu quả trong việc điều chỉnh, cải thiện các thuật toán được lập trình. Thậm chí, có trường hợp thay vì phải mày mò hàng tuần để hoàn thành phần coding, thì ChatGPT hiện nay có thể hoàn thành trong vài giây. Những người có kiến thức và kinh nghiệm có thể bắt đầu từ giải pháp của ChatGPT, tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức.

Tích cực và tiêu cực

Ngoài những tác động tích cực, hay được cho là một động lực mới cho tăng trưởng kinh tế với tác động làm tăng năng suất lao động, thì ChatGPT nói riêng và Generative AI nói chung đều ẩn chứa một số vấn đề cho các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và xã hội. Hiện nay, những vấn đề như quyền riêng tư, bản quyền, đạo đức trong việc khai thác và phát triển AI đang tạo khá nhiều tranh luận.

Đơn cử, một số trường đại học trên thế giới đã quy định việc sinh viên sử dụng ChatGPT để làm bài luận, bài tập là vi phạm liêm chính học thuật. Một số tạp chí nghiên cứu cấm ChatGPT là đồng tác giả hay đưa ra một số quy định cụ thể trong việc sử dụng ChatGPT.

Những vấn đề như quyền riêng tư, bản quyền, đạo đức trong việc khai thác và phát triển AI đang tạo khá nhiều tranh luận

Bởi, ChatGPT hay những công cụ tương tự vẫn chưa tới độ chín mùi nên còn có các sai sót. Vấn đề là, có sinh viên sử dụng ChatGPT nhưng không đủ khả năng hiểu hay đánh giá kết quả mà nó đưa ra có chuẩn hay không, mà tin tưởng hoàn toàn vào AI.

Như vậy, việc làm trong ngành tài chính cũng sẽ bị ảnh hưởng giống như một số ngành nghề khác. Các công việc lặp đi lặp lại, những tác vụ phân tích cơ bản sẽ bị thay thế. Việc làm mới cũng sẽ được tạo ra do nhu cầu cần lao động có khả năng làm việc với ChatGPT - họ phải có kiến thức, kỹ năng cả về tài chính lẫn việc sử dụng thành thạo câu lệnh (prompt), hoặc biết cách chỉ cho ChatGPT “học” đúng.

AI và ChatGPT sẽ là xu hướng tất yếu và lâu dài của xã hội. Việc sử dụng ChatGPT hay công cụ tương tự là điều không thể tránh khỏi, nhưng phải tiếp cận một cách cân nhắc, phải hiểu biết cả về lợi ích lẫn rủi ro của chúng.