Arm công bố kế hoạch IPO "bom tấn", hứa hẹn sẽ khôi phục niềm tin vào quyền lực của doanh nhân Masayoshi Son

Theo Financial Times, Reuters vào hôm 21/8, Arm đã nộp hồ sơ đăng ký IPO ở sàn Nasdaq cho Ủy chứng khoán và sàn giao dịch Mỹ (SEC). Và động thái này đã thu hút được sự quan tâm của giới đầu tư cũng như cộng đồng khởi nghiệp sau thời gian 2 năm thị trường IPO của Mỹ rơi vào cảnh chợ chiều bởi các điều kiện bất lợi của thị trường. 

Arm có trụ sở đặt tại Anh - là công ty con của Tập đoàn đầu tư công nghệ Softbank của Nhật Bản. Công ty này chuyên thiết kế các vi mạch tiêu thụ năng lượng dành cho điện thoại thông minh, máy tính bảng cũng như cấp phép những sản phẩm này cho các nhà sản xuất bộ xử lý trung tâm (CPU) gồm Apple và Samsung. Hãng đã gần như độc quyền thiết kế những con chip quan trọng của điện thoại thông minh (smartphone) với thị phần hơn 99%. 

Arm vốn dĩ là công ty đại chúng cho đến năm 2016 khi mà Softbank thâu tóm công với mức giá 32 tỷ đô la cũng như rút niêm yết cổ phiếu. Softbank đã cố gắng bán lại Arm cho hãng Nvidia với giá là 40 tỉ đô la tuy nhiên các cơ quan quản lý độc quyền toàn cầu đã ngăn chặn khiến cho thương vụ này sụp đổ vào tháng 2/2022. 

Cùng với đó, hãng cũng từng được đánh giá cao trong nhiều thập niên khi mà thị trường smartphone tăng trưởng bùng nổ. Mặc dù vậy thì doanh số bán smartphone gần đây suy giảm bởi khách hàng sử dụng điện thoại lâu hơn cùng các tính năng công nghệ mới kém hấp dẫn hơn. 
Chính tình trạng suy yếu của thị trường smartphone đang gây ra áp lực buộc hãng phải tìm kiếm các nguồn tăng trưởng mới bằng cách sẽ mở rộng dịch vụ sang thị trường ô tô, điện toán đám mây. 

Cũng trong bản cáo bạch sơ bộ, công ty cho biết doanh số bán hàng giảm 1% xuống còn 2,7 tỷ USD Mỹ trong năm tài chính kết thúc vào cuối tháng 3/2023. Và trong quý tiếp theo, kết thúc vào tháng 6 doanh số bán hàng của Arm giảm 2,5%. 

Mặc dù vậy thì hãng đang thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư công nghệ đang muốn bắt kịp làn sóng AI. Masayoshi Son - là CEO của Softbank đã quảng bá Arm là một công ty AI có thể tăng trưởng theo cấp số nhân. Cũng trong bản cáo bạch, Arm cho biết, công ty sẽ là trung tâm trong quá trình chuyển đổi sang AI.

Tuy nhiên thì những lời hứa hẹn về AI của Son và Arm có thể đã phóng đại tiềm năng của công ty, ít nhất là một phần nào đó. Các chip do hãng này thiết kế đã xuất hiện trong một số thiết bị ngoài smartphone và máy tính bảng, ví dụ như các máy chủ ít ngốn điện hơn. 

Arm cho biết, công ty không sản xuất chip AI và không phải là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Nvidia cùng những hãng khác sản xuất chip AI khác. Cổ phiếu của Nvidia đã bùng nổ với mức tăng giá ghi nhận tăng hơn 200% trong năm nay.

Theo các nhà phân tích cảnh báo, Arm cũng không nằm ở trung tâm của cơn bùng nổ AI. Và ở một mức độ nào đó thì hãng này có thể hưởng lợi nhờ Nvidia bởi vì chip đồ họa xử lý AI của Nvidia cần phải kết hợp với CPU tiết kiệm năng lượng - đây vốn là thế mạnh của Arm. 

Nvidia cũng đã phát triển siêu chip GH200 để sử dụng trong các trung tâm dữ liệu, có chứa các CPU dựa trên kiến trúc do Arm thiết kế. Mặc dù vậy thì Rolf Bulk - đây là nhà phân tích của New Street Research lưu ý rằng, không phải mọi chip của Nvidia đều được bán kèm với CPU do công ty Arm thiết kế.

Cũng theo đó, Arm khong nêu cụ thể số lượng cổ phiếu dự định bán trong đợt IPO sắp tới cho nên chưa thể xác định được mức định giá. Reuters cho biết, về cơ bản thì Softbank đang tìm kiếm mức định giá từ 60 - 70 tỷ USD cho Arm khi tiến hành IPO, có thể là trong tháng tới. Chính vì thế mà Arm có thể là thương vụ IPO lớn nhất ở Mỹ kể từ tháng 11/2021 khi mà hãng xe bán tải điện Rivian tiến hành IPO với mức định giá là gần 70 tỷ đô la.

Và bản cáo bạch của Arm cũng xác nhận trong tháng này, SoftBank Group và Vision Fund - quỹ đầu tư của tập đoàn này cũng đã thực hiện một giao dịch nội bộ định giá Arm mở mức 64 tỷ USD. SoftBank cũng đã tổ chức các cuộc đàm phán với nhiều khách hàng cùng với tập đoàn công nghệ về việc trở thành nhà đầu tư trong đợt IPo bao gồm Amazon, Intel và Nvidia.

Arm tiết lộ rằng, có gần 25% doanh thu của công ty phụ thuộc vào Trung Quốc. Và trong số các yếu tố rủi ro được nêu chi tiết trong bản cáo bạch, hãng cũng cảnh báo, công ty đặc biệt dễ rủi ro kinh tế cũng như chính trị liên quan đến Trung Quốc, thị trường smartphone lớn nhất trên thế giới. Và doanh thu cấp phép bản quyền của Arm ở nước này cũng giảm vào năm ngoái bởi sự kết hợp giữa tăng trưởng kinh tế chậm lại cùng với các yếu tố liên quan đến kiểm soát xuất khẩu, các vấn đề an ninh quốc gia. 

Có thể thấy, mối quan hệ của Arm với Trung Quốc vẫn còn phức tạp hơn bởi SoftBank chỉ nắm 48% ở Arm China - đây là công ty nắm độc quyền cấp giấy phép sở hữu trí tuệ cho các khách hàng Trung Quốc như Alibaba cùng với Xiaomi.

Một nhà đầu tư dài hạn ở SoftBank cũng nhận định khả năng tập đoàn Nhật Bản niêm yết Arm với mức định giá là 60 tỷ USD trong một thị trường khó khăn có thể sẽ giúp khôi phục niềm tin cũng như quyền lực của Masayoshi Son với tư cách là nhà đầu tư công nghệ hàng đầu trên thế giới. Chính thương vụ IPO này đang được theo dõi một cách chặt chẽ như một phép thử sức mạnh của thị trường IPO của Mỹ sau thời gian 18 tháng hạn hán. Cũng theo đó, việc nộp hồ sơ IPO cho phép Arm bắt đầu roadshow IPO sau khi mà thị trường mở cửa sau kỳ nghỉ lễ Lao động ở Mỹ vào thời điểm đầu tháng 9.