Vì sao lý tưởng sống lại là kim chỉ nam của mỗi người?

Trong cuộc sống chúng ta thường nghe những câu nói như có lý tưởng thì mới đi đúng hướng và phải có lý tưởng thì mới đưa chúng ta đến gần với thành công. Bất cứ ai cũng sẽ phải đặt ra lý tưởng phấn đấu cho bản thân nhưng không phải ai cũng biết cách thực hiện và hành động theo lý tưởng như thế nào cho hiệu quả nhất. Vì đương nhiên chỉ khi có kế hoạch và lý tưởng rõ ràng thì cuộc sống mới có ý nghĩa.

Lý tưởng là gì?

Có những người luôn đặt ra lý tưởng rõ ràng nhưng cũng có những người loay hoay mãi mà vẫn chẳng tìm được cho mình lý tưởng sống đúng đắn, phần lớn nguyên nhân có lẽ là vì họ không hiểu rõ lý tưởng là gì. Để giải thích ý nghĩa của từ  lý tưởng thì phải xem xét dưới hai góc độ là danh từ và tính từ như sau:

Trong ngữ cảnh là một danh từ lý tưởng chỉ những mục đích cao nhất, những điều tốt đẹp nhất mà con người đặt ra để hướng đến và phấn đấu đạt được. Lý tưởng sống được cho là động lực để mọi người cố gắng thực hiện được những gì họ đã đề ra lúc ban đầu. Trong ngữ cảnh lý tưởng được dùng như một tính từ thì nó có ý nghĩa chỉ sự hoàn hảo, sự tốt đẹp của mỗi người đối với những sự việc mà họ mong muốn đạt được. 

Qua hai tầng ý nghĩa trên có thể hiểu lý tưởng chính là những mục đích tốt đẹp, giá trị hoàn hảo, sự việc hoàn mĩ... mà con người mong muốn đạt được và họ sẽ luôn cố gắng để theo đuổi, vươn tới những lý tưởng cao đẹp đó. Lý tưởng là động lực để hướng con người đến chân, thiện, mỹ, giúp họ hoàn thiện bản thân hơn trong tương lai và thúc đẩy hành động mạnh mẽ tránh sự trì trệ. Đó cũng chính là lý do mà khi nhắc đến lý tưởng người ta sẽ nghĩ ngay tới lý tưởng sống của mình.

Tính chất của lý tưởng

Mỗi người sẽ có một lý tưởng khác nhau nhưng bất cứ ai cũng muốn đặt ra lý tưởng cho bản thân để tạo thành động lực thúc đẩy hành động. Trên thực tế, lý tưởng vừa mang tính hiện thực vừa mang tính lãng mạn.

- Tính hiện thực: Thực chất lý tưởng được đặt ra từ những mục tiêu mà mọi người đặt ra trong cuộc sống. Đối với những lý tưởng cá nhân đều được xây dựng căn cứ vào những điều kiện chủ quan và khách quan nên nó phản ánh sự việc một cách hiện thực nhất.

- Tính lãng mạn: Mục tiêu của lý tưởng bao giờ cũng là một việc trong tương lai mà con người phấn đấu đạt được. Lý tưởng thể hiện ý muốn mà con người đặt ra để đạt được theo một cách hoàn chỉnh và mẫu mực nhất. Do đó, khi muốn đạt được lsy tưởng con người sẽ muốn kết quả là những thứ tốt đẹp, hoàn chỉnh và mẫu mực.

Nếu như lý tưởng thiếu đi hiện thực hoặc chất lãng mạn thì sẽ trở nên tầm thường không còn là những thứ đẹp đẽ để chúng ta muốn phấn đấu đạt được. Thay vào đó chúng ta sẽ nghĩ lý tưởng có hay không cũng không quan trọng và nó chỉ là một thứ viển vông không dễ dàng đạt được.  

- Lý tưởng mang tính xã hội, lịch sử, giai cấp: Lý tưởng cũng chịu ảnh hưởng của trình độ phát triển của nền văn minh nên với mỗi xã hội khác nhau thì con người sẽ có lý tưởng khác nhau. Vì thế, trong một xã hội có thể tồn tại song song nhiều hệ thống quan điểm khác nhau giữa mỗi nhóm người khác nhau. Trong đó, những người đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến thường sẽ có hệ thống quan điểm tiến bộ hơn hẳn và dẫn đến sự chi phối lí tưởng của con người trong giai đoạn lịch sử ấy. 

Vì sao cần phải có lý tưởng sống?

Nhà văn Nga Lev Tolstoy đã từng nói: “Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Còn nhà thơ Pháp nổi tiếng Victor Hugo đưa ra ý kiến: “Con người vẫn cần lý tưởng hơn thực tế. Chúng ta tồn tại nhờ thực tế nhưng chúng ta sống vì lý tưởng.”

Có thể thấy lý tưởng có vai trò cực kì quan trọng trong cuộc sống của mỗi người, một số vai trò chính của lý tưởng sống như:

Thứ nhất, lý tưởng giúp chúng ta xác định mục đích sống

Đối với mỗi người, lý tưởng là “ngọn đèn” dẫn đường và là kim chỉ nam giúp chúng ta hành động đạt được những điều tốt đẹp. Trên thực tế, những người sống có lý tưởng đúng đắn thường kiên quyết và mạnh mẽ hơn trong mọi hành động. Khi đã xác định được lý tưởng bạn sẽ luôn đi đúng hướng và có động lực để tiến về phía trước, vượt qua mọi khó khăn để hoàn thiện bản thân. Ngược lại, nếu không xác định được lý tưởng của bản thân thì con người sẽ bị mông lung, không có sự phấn đấu, dễ nản chí, lạc lối trong chính đường đi của mình và không thể nào biết được đâu là đúng là sai.

Thứ hai, lý tưởng là nền tảng cho sự tồn tại của mỗi tổ chức

Lý tưởng không chỉ cần thiết đối với cá nhân mỗi người mà còn có vai trò cực kì quan trọng trong các tổ chức, các doanh nghiệp… Với cá nhân, lý tưởng có vai trò định hướng avf là động lực để phát triển và giúp con người đi theo con đường đúng đắn thì với mỗi tổ chức, lý tưởng thể hiện được bản chất cũng như mục tiêu mà tổ chức hướng đến.

Lý tưởng được thiết lập, tồn tại để trở thành định hướng chung cho mọi người cùng phấn đấu noi theo. Lý tưởng là một phần xây dựng nên bản chất của tổ chức còn tổ chức cũng là một phần để hình thành nên ý tưởng của tổ chức. Qua đó, mọi người sẽ cùng dựa vào lý tưởng chung để phấn đấu giúp tổ chức trở nên tốt hơn. 

Thứ ba, lý tưởng có vai trò giáo dục, định hướng nhân cách con người

Một vai trò to lớn nữa của lý tưởng chính là giáo dục, định hướng nhân cách con người vì lý tưởng là động lực thúc đẩy, điều khiển toàn bộ hoạt động của cá nhân, nên những người có lý tưởng cao đẹp thì hành động của họ cũng tích cực, cao cả và ngược lại những ai có mục tiêu không rõ ràng thì hành động cũng mông lung. 

Bên cạnh đó, tưởng được xây dựng từ nhận thức đầy đủ cùng niềm tin vững chắc do đó khi cá nhân hiểu được lý tưởng và kiểu mẫu của mình thì họ sẽ biết cách để điều chỉnh cảm xúc, hành vi sao cho đúng đắn phù hợp với lý tưởng và tiêu chuẩn của xã hội.  Như vậy, dù với ý nghĩa gì thì lý tưởng cũng giúp chúng ta hướng đến những điều tốt đẹp và sự hoàn thiện. Việc sống có lý tưởng sẽ mang đến một cuộc sống có ý nghĩa giúp bản thân trở nên tốt đẹp hơn, loại bỏ sự ích kỉ không cần thiết. 

Những cách để đặt ra lý tưởng đúng đắn cho bản thân 

Những người luôn vững vàng trong cuộc sống không bị lung lay trước những biến cố chính là người có lý tưởng sống đúng đắn. Họ luôn luôn cố gắng và vươn lên trong mọi nghịch cảnh và không cảm thấy sợ hãi dù xảy ra bất cứ việc gì. Thay vì chán nản, buông xuôi khi rơi vào khó khăn họ sẽ tìm cách vươn lên để đi tiếp theo con đường mình đã chọn. Ngược lại, người không có lý tưởng rất dễ gục ngã trước những sóng gió cuộc đời, họ cũng rất dễ chán nản sống tiêu cực, nhóm đối tượng này thường không biết cách để làm cho cuộc đời trở nên tốt đẹp. 

Do đó, mỗi người cần phải xác định lý tưởng sống một cách đúng đắn chỉ khi có lý tưởng thì chúng ta mới đạt được những mục tiêu cao cả trong cuộc sống và không bị chùn bước trước những khó khăn. Hãy thử vận dụng những cách sau để đặt ra lý tưởng đúng đắn cho bản thân: 

Lắng nghe bản thân

Trước tiên muốn đặt ra được lý tưởng thì phải thấu hiểu được bản thân bạn đang muốn gì đang cần gì, điều gì làm bạn cảm thấy thích và thấy ghét. Lắng nghe bản thân là cách đơn giản đầu tiên để giúp bạn tìm được đam mê của mình từ đó sẽ đặt ra được lý tưởng phấn đấu cho phù hợp với khả năng của bản thân.

Tự đánh giá năng lực

Mỗi người sẽ có những thế mạnh và điểm yếu riêng do đó bạn cần phải biết bản thân mạnh ở đâu yếu ở đâu để thử khai phá mình ở một lĩnh vực nào đó chứ không nên làm những thứ quá sức và không thể đạt được.

Đừng ngại thử thách bản thân

 cũng là một cách để giúp bạn xác định được lý tưởng đúng đắn, đừng ngại thử thách bản thân với những lĩnh vực khó vì biết đâu bạn chưa khám phá hết năng lực của mình. Hãy luôn sống một cách tích cực và nghĩ mọi chuyện đều có thể giải quyết được bằng sự cố gắng thì dù lý tưởng đặt ra khó đến mức nào bạn cũng sẽ tìm cách để thực hiện thay vì bỏ cuộc.

Kiên trì với ước mơ của riêng mình

Đừng cố đáp ứng kỳ vọng của những người khác khi nó không phải là mong muốn thật của bạn. Thay vào đó, hãy làm những gì mình thích thì chắc chắn kết quả đạt được sẽ tốt hơn rất nhiều. Nhưng khi đã đặt ra ước mơ hãy kiên trì chứ không được bỏ cuộc giữa chừng nếu bạn bỏ cuộc nghĩa là bạn đã thua và lý tưởng của bạn chỉ là một trò đùa. Hãy gặp gỡ nhiều người để tham khảo cách họ thực hiện lý tưởng của mình. 

Đừng nản chí

Nếu như đặt ra mục tiêu mà không thể thực hiện hay chỉ thực hiện nửa vời vì thấy khó thì bạn sẽ không bao giờ hoàn thành được lý tưởng mà bản thân đặt ra. Do đó, không nên nản chí trước những khó khăn mà hãy tìm cách để vượt qua, chưa có ai thành công mà lười biếng cũng chưa có ai thất bại nếu như họ không nản chí. 

Lý tưởng là điều chúng ta luôn phải có trong cuộc sống nếu không có lý tưởng thì mọi việc sẽ trở nên rất vô nghĩa và bạn không thể tìm được một lối đi đúng đắn cho chính bản thân mình. Vì thế, hãy luôn đặt ra lý tưởng cho bản thân để hoàn thành những mục đích cao cả và có ý nghĩa.