Tranh chấp hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất

Hỏi:

“Vợ chồng tôi được mẹ chồng cho 1 miếng đất trong thời kỳ hôn nhân. Sau đó, vợ chồng không hòa hợp, có ý ly hôn. Gia đình chồng hẹn tôi ra Phòng công chứng ký giấy thỏa xác nhận không có tài sản chung (theo anh giải thích là để dễ, chồng tôi còn có mời luật sư tư vấn riêng cho gia đình chồng). Khi đến Phòng công chứng, do buồn chán và chuyện hôn nhân không trọn vẹn, tôi đã ký mà không xem kỹ nội dung là "hợp đồng cho tặng quyền sử dụng đất" cho mẹ chồng tôi. 

Những tưởng, khi ký rồi, họ sẽ có chút tính tình cảm, sẽ hoàn lại một khoản tiền mặt để tôi lo cho con (cháu gái - 30 tháng) đang sống với tôi. Nhưng họ không cho lại gì cả, mà còn đòi luôn vàng cưới, tiền chợ khi tổ chức lễ cưới. Tôi thấy mình đã bị lừa trắng trợn, nên đổi ý, không muốn "cho tặng quyền sử dụng đất" nữa. Vậy, tôi phải làm gì để vô hiệu lực hợp đồng đã ký ấy?” - Chị Thư.

Trả lời:

Liên quan đến câu hỏi của chị Thư, Luật sư Nguyễn Huy An - Đoàn Luật sư TP Hà Nội xin tư vấn như sau:

Theo quy định Điều 457 Bộ Luật Dân Sự 2015: “Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, còn bên được tặng cho đồng ý nhận. Việc tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản và phải có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu theo quy định của pháp luật bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu”.

Trong trường hợp chị Thư tặng cho quyền sử dụng đất cho mẹ chồng thì phải thực hiện thủ tục công chứng, đăng ký quyền sở hữu tại cơ quan có thẩm quyền sau khi hợp đồng đã được công chứng. 

Như thông tin có thể thấy, chị Thư đã công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định. Nhưng việc tặng cho chỉ hoàn thành khi thực hiện xong thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất tại cơ quan có thẩm quyền. Trường hợp chưa thực hiện việc đăng ký quyền sử dụng thì có quyền sửa đổi, bổ sung, chấm dứt, hủy bỏ hợp đồng tặng cho theo quy định. 

Căn cứ khoản 1 Điều 51 Luật Công chứng 2014: “Việc công chứng sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ hợp đồng, giao dịch đã được công chứng chỉ được thực hiện khi có sự thỏa thuận, cam kết bằng văn bản của tất cả những người đã tham gia hợp đồng, giao dịch đó”.

Khi chị muốn hủy hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất thì phải có sự thỏa thuận, cam kết bằng văn bản của cả mẹ chồng (người được tặng cho) và văn bản thỏa thuận, cam kết này phải được công chứng theo quy định. 

Giữa chị Thư và mẹ chồng có phát sinh quan hệ dân sự về tặng cho tài sản. Việc không đọc kỹ hợp đồng là do lỗi của chị. Vì vậy không thể lấy lý do không đọc kỹ hợp đồng nên muốn hủy hợp đồng đó.

Trường hợp chị đưa ra được đầy đủ căn cứ chứng minh việc tặng cho là nhầm lẫn hoặc bị lừa dối, đe dọa… hoặc rơi vào các trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu theo quy định Bộ luật Dân sự thì bạn có quyền khởi kiện tới Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu Tòa án tuyên bố đồng tặng cho quyền sử dụng đất đó vô hiệu.