Thị trường bất động sản đang rút ngắn chu kỳ phục hồi

Theo Diễn đàn Doanh nghiệp, Báo cáo mới đây của Bộ Xây dựng và các đơn vị nghiên cứu cho thấy, thị trường địa ốc trong quý II vẫn đối mặt với khó khăn. Sự trầm lắng và ảm đạm là trạng thái chung, lan rộng toàn thị trường. 

Thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, tính riêng 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP. HCM thì có khoảng 400 dự án trong tình trạng “đắp chiếu” bởi vướng mắc về các thủ tục pháp lý. TP. HCM hiện có 156 dự án ách tắc, sau những nỗ lực thì nay mới chỉ tháo gỡ được 5 dự án. Những ách tắc này kéo dài trong nhiều năm vẫn chưa được giải quyết. 

Điểm khác biệt của thị trường địa ốc trong hai giai đoạn

Nhiều chuyên gia nhận định, so với 6 tháng cuối năm ngoái và quý I/2023 thì quý II/2023 đã ghi nhận nhiều màu sắc tươi sáng hơn nhờ các tác động mạnh mẽ từ chỉ đạo quyết liệt gỡ khó của Chính phủ, Bộ ngành và địa phương. Thị trường BĐS hiện nay cũng được đánh giá là có sự khác biệt so với giai đoạn 2012 - 2013. 

Nhận định về vấn đề này, theo TS Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội môi giới BĐS Việt Nam chia sẻ: Thị trường BĐS giai đoạn 2012 - 2013 và giai đoạn 2022 - 2023 có sự khác biệt. Nếu năm 2011 - 2013, thị trường rơi vào trầm lắng trong một thời gian dài, kéo từ năm 2009 đến giai đoạn 2011 - 2013 vẫn còn duy trì. Với giai đoạn này, thị trường khó có thể trở lại. Cho tới năm 2013, Chính phủ mới đưa ra các chỉ đạo quyết liệt để tháo gỡ và vực dậy thị trường BĐS. Khi đó thị trường rất khó khăn. 

Còn năm 2023, bản chất thị trường địa ốc mới gặp khó trong 1 năm. Khó khăn của thị trường lúc này nằm ở vấn đề chính sách vẫn chưa khơi thông, sự hỗ trợ từ Nhà nước chưa ngấm, khó khăn về dòng tiền khi tín dụng đột ngột bị cắt khiến thị trường mất đi giao dịch… Tuy nhiên, Chính phủ cũng đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt trong thời gian qua, thể hiện ý chí rõ ràng về định hướng thị trường địa ốc. 

Giám đốc Cấp cao, Bộ phận Nghiên cứu và Tư vấn Savills Hà Nội - Bà Đỗ Thu Hằng đánh giá: “Thị trường hiện nay phải đối mặt với nhiều thách thức lớn hơn nhiều giai đoạn trước về tiếp cận nguồn vốn phát triển, đầu tư và việc giải quyết những vấn đề pháp lý dự án kéo dài khiến cho nguồn cung hạn chế, thiếu đi sản phẩm phù hợp, giá thành phát triển gia tăng vì những chi phí đầu vào dự kiến tăng". 

Theo bà Hằng, ở thời điểm và khả năng hồi phục của thị trường còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, gồm gỡ vướng pháp lý, nguồn vốn, sản phẩm phù hợp… Đánh giá của Savills cho hay, thị trường sẽ ghi nhận những chuyển biến mới tích cực hơn vào cuối năm 2023, khi mà các luật liên quan đến BĐS dự kiến được thông qua cùng với sự nỗ lực của Nhà nước, Chính phủ trong việc gỡ vướng, khó khăn trên thị trường BĐS. 

Vực dậy niềm tin trên thị trường địa ốc

Kể từ đầu năm nay, Chính phủ liên tục đưa ra các chỉ đạo quyết liệt nhằm tháo gỡ khó khăn cho thị trường. Đặc biệt, Nghị quyết số 33/NQ-CP về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản, Chính phủ nêu rõ quan điểm: Tất cả các chủ thể có liên quan phải đề cao trách nhiệm, chung tay tháo gỡ khó khăn cho thị trường địa ốc phát triển an toàn, công khai, minh bạch và bền vững; không hình sự hóa các quan hệ kinh tế - dân sự; bảo vệ cán bộ, những người làm đúng… 

Với vướng mắc pháp lý của phân khúc BĐS nghỉ dưỡng, vào ngày 3/4, Chính phủ ban hành Nghị định 10/NĐ-CP, công nhận quyền sở hữu của người mua. Với quy định này, kỳ vọng tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý cho 83.000 căn condotel trên toàn quốc, giúp tâm lý nhà đầu tư ổn định lại. 

Đồng thời còn nhiều chỉ đạo khác từ Chính phủ và các cuộc họp diễn ra liên tục nhằm tìm giải pháp vực dậy thị trường địa ốc. Cùng với đó, từ đầu năm tới nay, Ngân hàng Nhà nước đã có 4 lần giảm lãi suất điều hành, sau đó các ngân hàng thương mại cũng giảm lãi suất cho vay. 

Mới đây, tại Nghị quyết số 97/NQ-CP ngày 8/7/2023, Chính phủ đã giao NHNN thực hiện các giải pháp đồng bộ, quyết liệt hơn nhằm giảm mặt bằng lãi suất cho vay từ 1,5 - 2%; Xây dựng giải pháp hiệu quả để đẩy mạnh triển khai gói tín dụng 40.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất và 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội. 

Chưa kể, Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở,... hiện đang trong quá trình dự thảo sửa đổi. Đây chính là những tín hiệu tích cực đối với thị trường bất động sản và giúp thị trường “phục hồi”. 

TS Nguyễn Văn Đính cho rằng, nhờ vào các chính sách, hành động quyết liệt của Chính phủ và sự chung sức tháo gỡ các điểm “rối” về pháp lý, quyết tâm vực dậy thị trường BĐS. Thì có khả năng vào quý III/2023, cơ bản các vướng mắc pháp lý của thị trường địa ốc sẽ được tháo gỡ, sau đó thấm vào thị trường, nhưng chắc chắn là có độ trễ. 

Bởi, thực tế cần một kế hoạch từng bước nhỏ để đưa thị trường hồi phục dần dần, tức là bắt đầu có hoạt động. Kể từ việc thị trường có hàng hóa, giao dịch, từ đó kéo theo một loạt những hoạt động khác. Như vậy các hoạt động kích hoạt kinh tế sẽ dần ổn định lại, dòng tiền cũng về tay người dân, thu nhập tăng dần và họ bắt đầu có nhu cầu mua sắm nhiều hơn.

Vị chuyên gia khẳng định: “Nói chung, thị trường bất động sản nếu muốn hồi phục sẽ chạy theo tốc độ từ từ, nhưng vẫn có biểu hiện của sự sống lại”.