Sự kì lạ của thị trường xe điện Thái Lan: Người dân chỉ sẵn sàng mua xe Trung Quốc

Theo Nhịp sống thị trường, Wimonsiri Boonyopakorn là một cô giáo đã quyết định mua một chiếc ô tô để có thể thuận tiện đi quãng đường dài 257 km đến thăm chồng vào dịp cuối tuần sau khi chồng cô chuyển tới Bangkok để làm việc.

Cô đã rất bất ngờ khi thấy một số xe điện của các nhà sản xuất Trung Quốc có giá thấp hơn so với xe chạy bằng xăng dù có kích thước tương đương nhau.

Thị trường xe điện Thái Lan hiện được xem là thị trường kỳ lạ trong ngành công nghiệp xe hơi. Tuy nhiên, đây chỉ là một số xu hướng mà các nhà phân tích cho là đáng lo đối với các hãng sản xuất ô tô.

Trung Quốc đang nổi lên như những người đứng đầu về giá tại các nước Đông Nam Á nhờ sự trợ cấp từ Chính phủ, nơi các doanh nghiệp Nhật như Isuzu hay Toyota đã kiểm soát phần lớn thị trường ô tô.

Trung Quốc đã ủng hộ việc sản xuất những loại xe điện nhỏ hơn trong hơn 10 năm qua. Những loại xe này có giá cả phải chăng và pin chính là thành phần đắt nhất. Năm ngoái, Trung Quốc chiếm hơn ½ số xe điện được bán trên toàn cầu.

Tại Korat - trung tâm khu vực của Thái Lan ở Bangkok, đại lý Great Wall Motor mới được xây dựng đã gây ấn tượng với màu sơn đen và những cửa số lớn. Cùng với đó, trung tâm này gây chú ý với những phòng trưng bày trông cũ kỹ hơn cung cấp những chiếc xe Ford và Nissan.

Theo ông Hirotaka Uchida, người đứng đầu bộ phận kinh doanh ô tô Đông Nam Á của công ty tư vấn quản lý Arthur D. Little, Thái Lan và các nước mới nổi tại châu Á có những yêu cầu khác với xe điện so với Mỹ. Ông cho biết các nhà sản xuất Trung Quốc đang nhận thấy rằng họ có khả năng đáp ứng được nhu cầu về khả năng thanh toán.

Khi khó có thể phát triển mạnh tại Mỹ, nhà sản xuất ô tô Trung Quốc vẫn có cơ hội đến giành chiếm thị phần tại châu Âu nhờ sự thống trị về doanh số bán xe điện tại khu vực Đông Nam Á. Châu Âu là thị trường xe điện lớn thứ 2 chỉ sau Trung Quốc.

Fitch Solutions đã cho biết trong một báo cáo hồi tháng 11 rằng nền kinh tế suy yếu có thể khiến người dùng tại các quốc gia phát triển tìm đến sự lựa chọn từ Trung Quốc. Theo công ty nghiên cứu thị trường này, những thương hiệu Trung Quốc có thể gia tăng gấp đôi nỗ lực mở rộng tại châu Âu vào năm nay và chiếm 15% thị trường pin xe điện của khối này vào năm 2025. Một số cái tên Trung Quốc cũng đang tìm giải pháp bán những mẫu cao cấp hơn tại châu Âu.

Bộ Năng lượng Thái Lan cho biết trong 9 tháng đầu năm 2022 có 13.298 xe điện đã được bán, tăng từ mức 1.954 xe vào năm trước đó. Theo ước tính từ trung tâm nghiên cứu Kasikorn có trụ sở tại Bangkok, các nhà sản xuất Trung Quốc nắm giữ khoảng 80% doanh số bán xe điện đó.

Yếu tố về giá 

Giá cả làm nên sự khác biệt. Giá bán lẻ của chiếc xe Toyota bZ4X chạy điện rơi vào khoảng 53.000 USD tại Thái Lan. Trong khi đó, gần đây Tesla đã bắt đầu bán ô tô tại nước và giá xe Model 3 của họ khởi điểm từ 51.000 USD - mức giá cao hơn gấp đôi so với số tiền mà cô Boonyopakorn đã chi trả cho chiếc xe ô tô mới mua của mình.

Cô Boonyopakorn đã lựa chọn chiếc xe điện Ora Good Cat của hãng xe China’s Great Wall Motor. Cô đã chi số tiền 763.000 baht, bằng khoảng 22.000 USD, trong đó có 4.000 USD tiền trợ cấp từ chính phủ. Nhờ đó, mà chiếc xe của cô rẻ hơn chiếc Honda Civic hay Toyota Corolla chạy bằng xăng.

Mẫu xe hatchback chạy điện Air của SAIC-GM-Wuling tại Indonesia được ra mắt vào mùa hè năm 2022 và trở thành mẫu xe điện đắt khách nhất tại nước này trong quý 3 với mức giá khoảng 15.000 USD.

Thị phần của Trung Quốc trên thị trường Thái Lan hiện tại nhìn chung vẫn còn khá nhỏ. Arthur D. Little cho hay những hãng xe Nhật Bản phần lớn đều cung cấp ô tô chạy bằng xăng hoặc hybrid chiếm lần lượt khoảng 80% và 90% trong tổng doanh số bán xe.

Theo Siriwan Boonvisuit - quản lý một đại lý Toyota ở tỉnh miền trung Saraburi, hệ thống cơ sở hạ tầng sạc pin vẫn còn hạn chế và xe bán tải chiếm 60% phương tiện. Cô cho hay một trong những ngành công nghiệp chính của tỉnh là nông nghiệp và mọi người thường dùng giường của xe tải để vận chuyển hàng hóa như mía và sầu riêng.

Theo cô Boonvisuit chia sẻ, sự chú ý đến xe ô tô điện đang trở thành xu hướng ở những thành phố lớn. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc tại Saraburi không tạo nên cảm giác khủng hoảng về giá trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn như hiện tại.
 
Cuộc đua mở rộng thị phần vẫn đang trong giai đoạn đầu. Tháng 6/2021, Great Wall đã mở một nhà máy sản xuất ô tô tại Rayong, Thái Lan và lúc đầu sản xuất xe hybrid. Sau đó 3 tháng, công ty cho biết họ muốn biến nhà máy này trở thành cơ sở sản xuất và xuất khẩu trên toàn cầu.

Theo BYD - nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Trung Quốc, họ đã có kế hoạch mở nhà máy sản xuất dòng xe du lịch đầu tiên ngoài Trung Quốc kể từ tháng 9 và cũng ở Rayong. Đến năm 2024, nhà máy sẽ mở cửa với công suất thường niên là 150.000 chiếc xe điện. Sản phẩm sẽ được bán chủ yếu tại Châu Âu và khu vực Đông Nam Á.

Viện Nghiên cứu Trung Quốc Mercator, một tổ chức tư vấn của Đức đã đồng tình với việc châu Âu áp dụng những biện pháp thương mại nhằm ngăn cản tình trạng xe điện giá rẻ của Trung Quốc tràn ngập thị trường của khu vực.

Báo cáo cho biết Trung Quốc đang có lợi thế nhờ các chính sách công nghiệp. Từ lâu, ô tô đã là mặt hàng xuất khẩu lớn của lục địa già tới Trung Quốc và những quốc gia khác. Thế nhưng, xe điện sản xuất bởi Trung Quốc có thể gây khó cho thương mại ô tô giữa EU và Trung Quốc.