Các nhà sản xuất xe điện chuẩn bị kết thúc chuỗi ngày khó khăn trong năm 2022

Theo Doanh nghiệp và Kinh doanh, năm 2022 là một năm đáng buồn đối với những nhà đầu tư đã rót tiền vào các công ty sản xuất xe điện như Tesla Inc hay các startup xe điện khác với hy vọng đuổi theo được sự thành công của tỷ phú Elon Musk - Giám đốc điều hành Tesla, theo Reuters.

Khi lãi suất tăng còn thị trường tài chính thì bất ổn, giá cổ phiếu của nhiều công ty khởi nghiệp xe điện đã giảm mạnh. Rivian Automotive Inc - startup xe điện nổi tiếng từng đạt mức giá trị vốn hóa thị trường cao hơn cả Ford Motor Co ngay khi niêm yết lên sàn vào năm 2021, nhưng trong năm nay đã mất hơn 70% giá trị.

Những công ty khởi nghiệp xe điện khác còn chứng kiến sự tồi tệ hơn. Chẳng hạn, hãng xe điện Arrival đã đưa thông tin rằng họ có thể cạn kiệt tiền mặt trong vòng một năm tới. Lucid Group Inc được hỗ trợ bằng quỹ đầu tư quốc gia của Saudi Arabia, phải vật lộn với việc chế tạo những chiếc Air EV cao cấp của họ. Trong khi đó, Xpeng Inc - đối thủ của Tesla tại Trung Quốc đã chứng kiến giá cổ phiếu của mình bay hơn 80% giá trị trong năm nay. 

Quá trình sử dụng xe điện phổ thông rất chậm chạp

Ngành công nghiệp xe hơi đã chi hơn 1.000 tỷ USD cho cuộc cách mạng chuyển đổi từ xe sử dụng động cơ đốt trong sang xe sử dụng điện. Từ Detroit tới Thượng Hải, những nhà sản xuất ô tô cùng các nhà hoạch định chính sách đồng ý với việc sử dụng xe điện để cung cấp phương tiện giao thông sạch, an toàn cho khu vực. Những quốc gia thuộc EU và California cho biết dự kiến tới năm 2035 là thời hạn chấm dứt việc bán những loại xe khách mới sử dụng động cơ đốt trong.

Trong nhiều năm nay, Tesla là một ví dụ điển hình cho sự thành công vươn lên trở thành nhà sản xuất ô tô điện có giá trị nhất thế giới, khi họ đạt mức định giá lên tới 1.000 USD vào năm ngoái - vượt qua cả những nhà sản xuất xe hơi lâu đời như Toyota Motor Corp hay Volkswagen AG.

Bắt đầu từ năm 2023, một làn sóng dịch chuyển sang sử dụng ô tô điện mới từ xe bán tải tới SUV và sedan trên thị trường trung bình sẽ tấn công vào những thị trường lớn trên toàn cầu. Tuy nhiên, các nhà điều hành và giới chuyên gia phân tích trong ngành lại không đồng ý để xe điện chiếm lĩnh một nửa thị phần ô tô toàn cầu, chứ chưa nói tới là toàn bộ thị trường. 

Tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới - Trung Quốc ghi nhận xe điện chiếm khoảng 21% thị trường ô tô của họ. Xe điện tại châu Âu chiếm khoảng 12% tổng doanh số bán xe chở khách. Còn thị phần xe điện của Mỹ chỉ chiếm khoảng 6%. 

Theo các nhà phân tích, trong số những rào cản xảy ra với xe điện, việc thiếu cơ sở hạ tầng sạc nhanh công cộng cùng chi phí pin xe điện tăng mạnh đều là các vấn đề được quan tâm hàng đầu. Công ty tư vấn AutoForecast Solutions (AFS) cho hay, đến năm 2029, ô tô điện có thể chiếm 1/3 thị trường Bắc Mỹ, khoảng 26% số xe sẽ được sản xuất trên toàn cầu. 

Chủ tịch AFS Joe McCabe chia sẻ về việc doanh số bán xe điện có thể không tăng theo một chu kỳ tăng dần, thay vào đó sẽ trải qua nhiều giai đoạn biến động khác nhau. Nếu có một cuộc suy thoái kinh tế năm 2023 như dự đoán của các nhà kinh tế, điều đó có thể làm chậm việc sử dụng phổ biến xe điện trên toàn cầu. 

Đơn vị theo dõi dữ liệu thị trường Wards Intelligence đưa ra dự báo, ô tô sử dụng động cơ đốt trong có thể chỉ chiếm chưa tới 80% doanh số bán xe ở Bắc Mỹ vào năm 2027. Dựa theo kế hoạch về những sản phẩm của các nhà sản xuất ô tô, nhà phân tích Haig Stoddard của Wards chia sẻ tại một hội nghị mới đây rằng, các nhà sản xuất ô tô đang kỳ vọng khối lượng ICE (xe sử dụng động cơ đốt trong) sẽ tăng mạnh trong thập kỷ tới. 

Năm 2023 sẽ xảy ra điều gì? 

Nhiều nhà sản xuất ô tô điện hàng đầu đã trải qua năm 2022 với giá cổ phiếu và giá trị vốn hóa thị trường sụt giảm đáng kể. Từ đó đẩy niềm tin của giới đầu tư và các chuyên gia rơi xuống đáy.

Trong vòng một năm nay, những nhà sản xuất xe hơi lâu đời như Mercedes, Ford và General Motors Co đã giới thiệu ra thị trường hàng chục mẫu xe điện mới, thách thức lại Tesla và những startup xe điện khác. Việc sản xuất các loại xe điện dự kiến sẽ bắt đầu diễn ra vào năm 2023 - 2024. 

McCabe cho biết, dự kiến tới năm 2025 có thể có 74 mẫu ô tô điện khác nhau trên thị trường Bắc Mỹ. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng sẽ chỉ có ít hơn 20% trong số các mẫu xe này có khả năng bán được với doanh số hơn 50.000 chiếc mỗi năm. Những hãng xe điện có thể mắc kẹt với quá nhiều mẫu xe thích hợp và đủ loại công suất. 

Bên cạnh đó, nhiều nền kinh tế tăng trưởng chậm lại đã đe dọa tới nhu cầu xe hơi tổng thể tại châu Âu và Trung Quốc. Trong những năm đầu Thế kỷ 20, hàng loạt nhà sản xuất ô tô mới ra đời, được hỗ trợ bởi những nhà đầu tư mong muốn đuổi kịp làn sóng di chuyển hàng loạt mà những người tiên phong như Henry Ford đã bắt đầu. Tới những năm 1950, ngành công nghiệp ô tô toàn thế giới mới hợp nhất và các thương hiệu từng được dự báo trước đó như Duesenberg đã biến mất. 

Trong một vài năm tới có thể là khoảng thời gian để xác định xem, liệu những thương hiệu ô tô điện ra đời trong Thế kỷ 21 có đi theo con đường tương tự hay sẽ mở ra một giai đoạn mới trong ngành ô tô nói cung và mảng xe điện nói riêng.