Không ồ ạt làm xe điện như các đối thủ, Toyota tuân theo chiến lược “chậm mà chắc”

Theo Bloomberg, nhớ lại thời điểm gần 18 năm trước, Toyota đã đăng tải một đoạn video quảng cáo Super Bowl, mở đầu bằng lời giới thiệu như sau: “Đã lâu rồi kể từ khi mạng lưới giao thông vận tải đã thực sự phát triển, chúng tôi vẫn luôn không ngừng chuyển động…”.

Điều đáng nói, những thông điệp trên lại một lần nữa lặp lại vào ngày ra mắt phiên bản Prius thế hệ mới nhất của hãng. Thông điệp này khẳng định, xe hybrid (loại ô tô được sử dụng song song động cơ đốt trong và động cơ điện) vẫn là một lựa chọn vô cùng khả thi để Toyota có thể đạt được những mục tiêu trung hòa carbon, trong bối cảnh những dòng xe điện đang ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng.

Cũng theo Bloomberg, thời điểm hiện tại Toyota đang xếp cuối cùng trong bảng xếp hạng những doanh nghiệp nỗ lực trong việc khử carbon nhất của Greenpeace. Nếu như chuyển hướng không giới hạn sang xe chạy hoàn toàn bằng điện, đồng thời thực hiện những chính sách thúc đẩy EV sẽ khiến cho thương hiệu này sở hữu được vị trí tốt hơn.

Mới năm 2021, Toyota từng tuyên bố sẽ đầu tư 4 nghìn tỷ Yên (tương đương 30 tỷ USD) để bán được 3,5 triệu chiếc xe điện mỗi năm vào cuối thập kỷ này. Tuy nhiên, chiếc Prius mà thương hiệu này vừa ra mắt lại không phải là phiên bản hybrid cuối cùng. Theo như khẳng định của Toyota, việc sản xuất thêm nhiều xe hybrid không có nghĩa là hãng đang dậm chân tại chỗ. Đầu tuần trước, các giám đốc điều hành đã chia sẻ với báo chí về kế hoạch sẽ đạt mức trung hòa carbon tại EU vào năm 2040. Họ cũng lập luận rằng, chiến thuật mà họ đang theo đuổi chính là cách nhanh nhất để có thể cắt giảm ô nhiễm không khí trong bối cảnh nhiều nguyên vật liệu sản xuất xe điện đang ngày càng khan hiếm. 

Liên quan đến vấn đề này, Gill Pratt - chuyên gia tại Toyota cho biết: “Một khi vật liệu pin cùng với cơ sở hạ tầng sạc năng lượng tái tạo khan hiếm, đó là những điều sẽ diễn ra trong vòng 10-15 năm tới. Chúng ta cần sử dụng tư duy hệ thống, bởi pin xe điện sẽ chỉ được đặt ở nơi mà chúng hoạt động tốt nhất”.  

Để dẫn chứng cho quan điểm của mình, vị chuyên gia này còn ước tính lượng khí thải điển hình trong vòng đời 100 phương tiện không sử dụng điện. Nếu sử dụng toàn bộ nguồn cung cấp pin để điện khí hóa hoàn toàn một chiếc xe ô tô sẽ giúp giảm 1% tỷ lệ phát thải. Trong khi đó, nếu sử dụng lượng pin khan hiếm để thay thế 6 ô tô bằng xe hybrid, mỗi chiếc sẽ sử dụng pin 18 kWh và giảm 2,4% tỷ lệ phát thải của đội xe. Thế nhưng, cách cách cắt giảm nhiều khí thải nhất (18%) lại đến từ việc thay thế 90 chiếc ô tô bằng xe hybrid sử dụng pin 1,1 kWh.

Ông Grill Pratt cho biết: “Chúng ta có thể tranh luận về lượng khí thải carbon trung bình như tôi đã giả định. Kết quả không thay đổi mấy, bởi yếu tố chi phối nằm ở số lượng phương tiện được thay thế bởi cùng một lượng pin. Đây chính là cách giải thích cơ bản cho lối tiếp cận đa dạng của hãng này”. Thực tế, Toyota đã quá quen thuộc với tình trạng thiếu nguyên liệu thô cho pin trong bối cảnh giá lithium đã tăng chóng mặt và đạt mức cao kỷ lục hơn 50.000 USD/tấn, gấp 10 lần so với thời điểm 2 năm trước.

Theo ước tính của Toyota, có đến hơn 1 tỷ người sẽ không được tiếp cận với nguồn cung cấp điện đầy đủ. Trong khi một chiếc chạy bằng pin trung bình hoặc BEV được bán với giá hơn 65.000 USD tại Mỹ, Prius thế hệ mới chỉ có giá khởi điểm là hơn 25.000 USD. Vì thế, không chỉ sở hữu giá cả phải chăng, Prius chính là lựa chọn phù hợp với nhiều khu vực. Trong khi đó, BEV chỉ phù hợp với EU và Mỹ khi cơ sở hạ tầng nơi này đang được xây dựng cùng hệ thống điện luôn sẵn có.

Chiến lược thận trọng

Được biết, Chủ tịch Toyota Akio Toyoda là một trong những người có quan điểm thận trọng về xe điện. Nhà lãnh đạo này đã đặt câu hỏi, liệu những chiếc xe điện có thân thiện với môi trường hay không, đồng thời bày tỏ sự nghi ngờ về việc người tiêu dùng có thực sự muốn chúng.

Ông Simon Humphries - quản lý cấp cao tại Trung tâm Phát triển ô tô Toyota, khi chia sẻ với báo giới cũng cho rằng, ô tô điện chạy bằng pin dù quan trọng nhưng không phải là giải pháp tốt nhất cho mọi người. Trong thế giới đa dạng, con người sẽ cần nhiều sự lựa chọn hơn nữa, và Prius chính là “chiếc xe sinh thái” phù hợp với khả năng tài chính của mọi người.

Trong một diễn đàn ở Brussels năm ngoái, Toyota tuyên bố về việc sẵn sàng bán những chiếc xe không phát thải tại “lục địa già” vào năm 2035. Đồng thời, thương hiệu này cũng tổ chức buổi ra mắt bZ4X - mẫu đầu tiên trong loạt 6 xe điện dự kiến sẽ triển khai trong khu vực vào năm 2026. Ông Matt Harrison, Chủ tịch Toyota Motor Europe, nhấn mạnh bất chấp sự khởi đầu khó khăn, những đơn vị kinh doanh của Toyota dự báo rằng, nhu cầu sẽ tăng cao trong năm 2023, đến mức công ty khó có thể đáp ứng đủ nguồn cung. 

Từ lâu, Toyota luôn xem ô tô hybrid là một cách tiếp cận thực tế hơn để có thể trung hòa carbon khi so sánh với ô tô điện. Nguyên nhân là do chi phí sở hữu ô tô chạy hoàn toàn bằng điện sẽ cao hơn rất nhiều, chưa kể hỗn hợp năng lượng hiện nay chủ yếu dựa vào nguồn nhiên liệu hóa thạch.

Theo WSJ, Toyota hiện vẫn chưa ấn định ngày chuyển sang chỉ sản xuất xe điện. Tuy nhiên, thương hiệu này vẫn tin tưởng, những chiếc xe lai cũng có tác dụng giảm khí thải carbon, trong khi chuỗi cung ứng pin cùng với mạng lưới sạc quy mô lớn sẽ phải mất vài thập kỷ nữa mới có thể hoàn thiện.