Sau nửa năm hỗ trợ với gói tín dụng lớn thị trường bất động sản chưa thể hồi phục

Theo laodong.vn, vừa qua, Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) vừa đề xuất khôi phục lại gói tín dụng 110.000 tỷ đồng như Bộ Xây dựng đã đề xuất trước đó vì cho rằng gói tín dụng 120.000 tỷ đồng lấy nguồn từ các ngân hàng thương mại hiện tại chưa thực sự ưu đãi.

Cụ thể, để đảm bảo cho nguồn vốn phát triển nhu cầu xã hội trong giai đoạn 2021 - 2030, HoREA Đã đề nghị bộ xây dựng cùng với ngân hàng nhà nước phối hợp với bộ kế hoạch đầu tư, bộ tài chính để xây dựng một gói ưu đãi tín dụng vào xã hội 110.000 tỷ đồng (tương đương khoảng 10% nhu cầu vốn giai đoạn 2022 - 2023) Để cấp cho các ngân hàng thương mại hỗ trợ những dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân với phương thức tái cấp vốn tương tự như gói 30.000 tỷ đồng đã thực hiện trong giai đoạn 2013 - 2016 trước đây.

Vào hồi tháng hai, Bộ xây dựng đã để xuất Chính phủ, Quốc hội hỗ trợ gói tín dụng 110.000 tỷ cho thị trường bất động sản. Trong đó, lãi suất vay ưu đãi của nhà ở xã hội là 4,8 - 5%/năm, Được áp dụng cho người vay và năm 2023 với thời hạn tối đa là hai mươi lăm năm. Đồng thời, gói tín dụng này cũng sẽ dành ra 50 % cho chủ đầu tư dự án, nhà ở công nhân, ưu đãi. Còn lại sẽ dành cho người mua, thuê nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Tuy nhiên, trong hội nghị trực tuyến toàn quốc với chủ đề “tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững” diễn ra vào sáng 17/2, Bộ Xây dựng và ngân hàng nhà nước đã có buổi trao đổi và thống nhất đề xuất thực hiện gói tín dụng 120.000 tỷ đồng Của ngân hàng nhà nước vì đây là gói có sẵn để thực hiện ngay lập tức. Do đó, Bộ Xây dựng đã tạm thời đề xuất ngừng triển khai gói 110.000 tỷ đồng.

Xong, trên thực tế sau hơn sáu tháng chính thức triển khai thì gói tín dụng 120.000 tỷ chưa thật sự có hiệu quả do việc giải ngân còn khá chậm vì một số nguyên nhân. Phía Ngân hàng Nhà nước cho biết trong quá trình thực hiện giải ngân khó khăn lớn nhất là nguồn cung còn hạn chế, đến thời điểm hiện tại mới chỉ có 23 ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố công bố các danh mục dự án đủ điều kiện để nhận hỗ trợ từ gói tín dụng này.

Bên cạnh đó, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước thì chi nhánh tỉnh, thành phố qua quá trình xem xét, rà soát những dự án thuộc danh mục trong số 54 dự án được công bố, có 5 dự án đã được phê duyệt cấp tín dụng; 30 dự án chưa có nhu cầu vay vốn; 11 dự án chưa đủ điều kiện cho vay, trong đó có 6 dự án còn gặp vướng mắc về mặt pháp lý; 8 dự án đang được các ngân hàng thương mại thẩm định. Vì thế, vấn đề triển khai chương trình chưa thể thực hiện theo dự kiến ban đầu.

Ngân hàng nhà nước cũng đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố nhanh chóng thực hiện việc kiểm tra, rà soát, công bố danh mục các dự án có đủ điều kiện để vay vốn theo gói tín dụng này. Đồng thời, chỉ ra những vướng mắc để kịp thời khắc phục nhằm triển khai và nhận được gói vay tín dụng này.

Vai trò của Tổ công tác trong quá trình triển khai gói tín dụng

Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA Giải pháp đầu tiên và khả quan nhất để các ngân hàng thương mại có thể đẩy nhanh tốc độ triển khai thực hiện chương trình gọi tín dụng 120.000 tỷ chính là giải pháp “phi tín dụng”. Nghĩa là việc này phụ thuộc vào việc các cơ quan có thẩm quyền từ Trung ương đến địa phương có kịp thời đưa ra những chủ trương tháo gỡ vướng mắc pháp lý để các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, được cải tạo xây dựng lại chung cư cũ thì mới có thể triển khai thực hiện các dự án nhằm tăng nguồn cung nhà ở như thế cũng như đủ điều kiện để cho vay theo gói 120.000 tỷ đồng.

Do đó, cần phải phát huy hơn vai trò, trách nhiệm của tổ công tác trong việc thực hiện triển khai gói tín dụng này của Thủ tướng Chính phủ mà Tổ trưởng là Bộ trưởng Bộ Xây dựng. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà Đã từng nhấn mạnh vào việc triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng Không chỉ là cách để giải cứu thị trường bất động sản mà còn góp phần quan trọng trong việc thực hiện đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030".

Tuy nhiên, không nên đặt nhiều kỳ vọng vào tác động lan tỏa, giúp tăng niềm tin cho thị trường của gói tín dụng này, cũng tương tự như gói 30.000 tỷ đồng của 10 năm trước. Ông Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính – Tiền tệ cho biết Hiện nay, thị trường bất động sản đang gặp, hai vấn đề lớn cần phải xử lý để khơi thông được coi tín dụng như sau.

Thứ nhất là việc thiếu nguồn cung nhà ở khi nhiều dự án đã được triển khai trong thời gian dài mà chưa thể hoàn thành. Theo chuyên gia vấn đề này nằm ở khâu quản lý dự án.

Thứ hai là tình trạng khủng hoảng ở mỗi phân khúc khác nhau. Bởi lẽ hiện nay, ở phân khúc thiếu nhất là nhà ở giá rẻ khi nhu cầu ở thực của người dân tăng cao nhưng nguồn tài chính không cho phép. Vấn đề là ở chỗ nguồn cung cao cấp quá nhiều, giá tiền quá cao khiến cho thị trường bị mất cân bằng.

Chuyên gia đưa ra nhận định: "Tuy nhiên đối với vấn đề này, hiện nay chúng ta vẫn chưa làm được. Mặc dù chúng ta cũng đã tập trung xử lý cho một số doanh nghiệp nhưng phân khúc nhà ở giá rẻ vẫn chưa có tiến triển nào về thủ tục, chính sách, tín dụng. Tôi cho rằng nên tập trung vào phân khúc này vì đây mới là 'tử huyệt' cần xử lý để thị trường bất động sản phản ứng và đi lên".