"Ông vua nhà bếp" hết thời: Doanh thu bán lò vi sóng toàn cầu giảm một nửa

Theo TTVH, lò vi sóng ra đời từ năm 1945 và nhanh chóng thống trị các căn bếp trên khắp thế giới vào cuối thế kỷ 20. Nhờ vào sự tiện lợi, tiết kiệm thời gian nấu nướng, nhiều tiện ích và tiết kiệm điện năng.

Chiếc lò vi sóng đầu tiên được phát minh bởi Percy Spencer - Kỹ sư thuộc tập đoàn quốc phòng và hàng không vũ trụ đa quốc gia Raytheon. Thủa sơ khai, chiếc lò vi sóng có kích thước như một chiếc tủ lạnh, nặng tới 300kg và có giá 3.000 USD, chúng chủ yếu được dùng trên tàu và xe lửa.

Năm 1967, Raytheon phát triển được một phiên bản gần giống với chiếc lò vi sóng hiện tại, với hình dạng nhỏ gọn thì món đồ này nhanh chóng được sử dụng rộng rãi. Năm 1993, đã có hơn 80% hộ gia đình và 3/4 giới công sở tại Mỹ có lò vi sóng, theo Viện vi sóng Campbell.

Từng một thời vàng son, nhưng đến hiện tại thì lò vi sóng dần trở nên lỗi thời. Kể từ năm 2000, doanh số mặt hàng này đã giảm một nửa. Khi mọi người đã nhận thức nhiều hơn về việc nấu đồ ăn tươi thì chiếc lò vi sóng bị thất sủng. 

Một bộ phận công chúng Mỹ có tâm lý lo ngại về bức xạ phát ra từ chiếc máy này và khả năng chúng làm mất đi giá trị dinh dưỡng của thực phẩm. Một số nguyên nhân khiến chiếc lò vi sóng hết thời được tổng hợp dưới đây: 

Thiết bị nhà bếp đang ngày càng phong phú

Nhu cầu của người dân ngày càng đa dạng đã thúc đẩy sự ra đời của nhiều thiết bị nhà bếp hơn như nồi chiên không dầu, nồi nấu chậm… Những món đồ này tạo ra xu hướng nấu ăn mới, được nhiều người ưa thích, nhất là giới trẻ. Với sự phát triển liên tục của thị trường thiết bị gia dụng, nhiều món đồ mới cạnh tranh trực tiếp khiến doanh số bán lò vi sóng lại giảm đáng kể.

Lo ngại về tia bức xạ độc hại

Báo cáo của Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), sóng vi ba (microwave) là loại bức xạ điện từ hoặc sóng năng lượng di chuyển trong không gian. Bức xạ điện từ có nhiều dạng khác nhau, gồm xuống vô tuyến, tia X, ánh sáng nhìn thấy, tia gamma.

Sóng vi ba cũng giống như sóng vô tuyến, đây là loại "bức xạ không ion hóa". Có nghĩa là chúng không đủ năng lượng để đánh bại các electron ra khỏi nguyên tử. Vì thế mà vi sóng không làm hỏng DNA của các tế bào, theo Hiệp hội Ung thư Mỹ. Nhưng tia X và tia gamma lại thuộc nhóm "bức xạ ion hóa", có đủ năng lượng để loại bỏ các electron khỏi nguyên tử và làm hỏng DNA cùng các tế bào.

Tuy vi sóng không làm hại sức khỏe như tia X, nhưng điều này không có nghĩa nó không đem đến rủi ro. Lò vi sóng làm nóng đồ ăn bằng việc khiến các phân tử nước rung động, tạo nhiệt. Về lý thuyết, vi sóng sẽ làm nóng các mô cơ thể người giống cách mà chúng làm nóng đồ ăn. Ở nhiệt độ cao, vi sóng có thể làm đục thủy tinh thể và gây bỏng, theo FDA.

Tuy nhiên các chấn thương này rất hiếm và chỉ xảy ra khi con người tiếp xúc với lượng lớn phóng xạ bị rò rỉ thông qua các lỗ hở của lò. Chấn thương do bức xạ vi sóng là rất hiếm.

Không có nhiều chức năng

Thực tế có thể nấu nhiều món ăn từ lò vi sóng, nhưng đa phần người dùng chỉ sử dụng nó để hâm nóng đồ ăn. Trong khi đó, có hàng loạt các thiết bị gia dụng đa chức năng khác đã đánh bại chiếc lò vi sóng đơn điệu.

Lo ngại về vấn đề chất dinh dưỡng

Vẫn chưa có nghiên cứu nào chứng minh việc lò vi sóng gây hại sức khỏe con người. Vì vậy nó vẫn là một món đồ dùng hữu hiệu và phổ biến. Nhưng một vài nghiên cứu chỉ ra rằng, lò vi sóng có thể gây tổn hại tới một số chất dinh dưỡng trong thực phẩm.

Cần lưu ý là, cách nấu ăn nào cũng có khả năng gây tổn hao lượng dinh dưỡng của thực phẩm. Ví dụ, rau và trái cây nấu trong lò vi sóng có thể bị mất đi một phần vitamin và chất diệp lục.

Việc nghiên cứu Thiết bị điện Gia dụng Trung Quốc cùng hợp tác với các tổ chức kiểm nghiệm chuyên nghiệp thực phẩm quốc gia, so sánh về những thành phần dinh dưỡng gồm chất béo, vitamin, protein, khoáng chất… của thực phẩm khi được nấu bằng lò vi sóng và những nguồn nhiệt khác. 

Kết quả là, nấu bằng lò vi sóng tốn ít thời gian hơn các phương pháp truyền thống khác. Vì thế lượng dinh dưỡng mất đi không nhiều.

Riêng về dinh dưỡng của các loại thực phẩm chứa axit béo không bị bão hòa như thịt, cá, lòng đỏ trứng và thực phẩm chứa vi khuẩn sống như sữa chua… sẽ bị ảnh hưởng khi dùng lò vi sóng. Theo nghiên cứu, các dưỡng chất của chúng bị chiếc máy phá hủy. 

Nhìn chung, với bất kỳ hình thức chế biến nào, kể cả đun nóng và làm lạnh thì đều làm thay đổi các đặc tính vật lý, đặc điểm dinh dưỡng, thành phần hóa học của thực phẩm. Do đó, cần lựa chọn những cách nấu ăn phù hợp, khoa học, vừa có thể hấp thụ nhiều dưỡng chất trong thức ăn, lại vừa giữ lại màu sắc và hương vị. 

Độ an toàn không cao

Nhiều tin tức về việc nổ lò vi sóng, nổ trứng, nổ cốc nước,... gây ảnh hưởng tới tâm lý người dùng. Thực tế là coa nhiều vấn đề xảy ra khi sử dụng lò. Không phải cái gì cũng có thể cho vào lò vi sóng, nhất là innox và nhựa.

Khó chế biến thức ăn

Với chức năng chính là một thiết bị gia dụng giúp người dùng làm nóng lại thức ăn đã chín, rã đông. Nếu sử dụng lò vi sóng để chế biến ra món ăn thì hương vị của chúng sẽ thua xa việc nấu bằng những thiết bị chuyên dụng.