Nhà đầu tư cần làm gì để bảo vệ mình khỏi hành vi thao túng thị trường?

Theo Seeking Alpha (Mỹ), nhà đầu tư cần bình tĩnh và nên lựa chọn đầu tư dài hạn để tránh những rủi ro bởi hành động thao túng thị trường chứng khoán gây ra. 

Ngoài ra, theo Tập đoàn dịch vụ tài chính đa quốc gia Nasdaq (Mỹ), cách tốt nhất để nhà đầu tư bảo vệ mình khỏi thao túng thị trường chứng khoán đó chính là đầu tư dài hạn. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cần hiểu được các kiểu thao túng thị trường và từ đó đưa ra quyết định đầu tư tốt hơn.

Còn theo Investopedia, có 5 cách để thao túng thị trường chứng khoán. Thực tế, việc thao túng đang diễn ra tràn lan trên thị trường chứng khoán hiện nay. Hiểu được chúng sẽ giúp cho nhà đầu tư có lợi thế và kiếm được nhiều tiền hơn.

Tin tức giả

Đây là phương thức lan truyền thông tin sai lệch, gây hiểu lầm về một công ty nào đó. Thông thường, thông tin giả được sử dụng bởi những nhà đầu tư lâu năm trên thị trường chứng khoán cũng như có độ am hiểu về phương tiện truyền thông. Một số nhà đầu tư cố gắng truyền bá những tin tức giả mạo về một công ty, thậm chí tới toàn bộ thị trường để điều khiển thị trường đi theo hướng có lợi cho mình.

Qua đó, xác minh kỹ nguồn thông tin trước khi quyết định là cách tốt nhất để nhà đầu tư tránh khỏi sự thao túng này. Theo Nasdaq, có một cách để kiếm lời từ những thông tin giả đó là đợi cổ phiếu tăng đột biến cao hơn hoặc thấp hơn dựa trên những tin tức giả, sau đó tham gia giao dịch theo chiều hướng ngược lại.

Bơm và xả

Phương thức này dùng để mua một lượng cổ phiếu lớn khiến giá và lượng tăng đột biến. Kéo theo giá cổ phiếu bị thổi lên vượt hơn rất nhiều so với giá trị thực, từ đó tạo tín hiệu khiến nhiều nhà đầu tư mua vào. Đến thời điểm nhất định, người thực hiện bơm giá sẽ xả phần lớn hoặc toàn bộ cổ phiếu của mình để thu lời. Giá cổ phiếu theo đó sẽ lao dốc và đến lúc nhà đầu tư phát hiện thì đã quá muộn, những người mua sau sẽ là người gánh thiệt hại nhiều nhất.

Để bản thân tránh khỏi những đợt bơm giá và bán phá giá nhà đầu tư cần tránh mua những cổ phiếu đang tăng giá quá cao hơn mức bình thường. Bởi thực tế, các nhà đầu tư nhỏ có thể kiếm lời từ việc bơm giá bằng chiến lược thực hiện các giao dịch nghịch xu hướng thịnh hành để kiếm lợi nhuận.

Tạo lệnh mua giả

Đây là hình thức trong đó những người thao túng thị trường sẽ đặt mua một lượng lớn cổ phiếu nhưng không có ý định mua thực sự. Qua việc tạo lệnh mua giả, người thao túng thị trường tạo ra một cái bẫy khiến các nhà đầu tư khác tưởng kiếm được "miếng mồi ngon" và mua/bán theo.

Tuy nhiên, sau khi đã có một lượng lớn nhà đầu tư mua vào thì những người này sẽ lập tức rút lệnh mua trước vài giây giao dịch. Sau khi người theo túng kéo lệnh về, thị trường theo đó sẽ giảm xuống. Các nhà đầu tư khác cuối cùng sẽ phải chịu thua lỗ sau khi rơi vào bẫy.

Vì vậy, theo Investopedia, cách để nhà đầu tư bảo vệ mình trong trường hợp này là tránh đầu tư ngắn hạn. Bên cạnh đó, những nhà đầu tư tham gia vào thị trường chứng khoán lâu năm sẽ nhận biết được cách thao túng thị trường theo hình thức tạo lệnh giả. Nếu nhà đầu tư thật sự sành sỏi thì vẫn có thể kiếm được lợi nhuận dù thị trường đang bị thao túng do tạo lệnh mua giả.

Mua và bán cùng một loại mã liên tục và ngay lập tức

Hình thức này diễn ra khi nhà đầu tư lớn thực hiện hành động mua và bán cùng một loại mã liên tục và gần như ngay lập tức. Việc mua và bán nhanh chóng làm khối lượng tăng nhanh chóng, thu hút các nhà đầu tư bởi khối lượng tăng vọt. Do đó, nhiều nhà đầu tư ngắn hạn sẽ bị lừa và tạo ra lợi ích cho những người thao túng thị trường.

Theo Nasdaq, hình thức thao túng này sẽ không làm ảnh hưởng đến những nhà đầu tư dài hạn. Vì vậy, cách tốt nhất trong trường hợp này tập trung đầu tư dài hạn hơn là ngắn hạn.

Săn lùng giá xuống

Trường hợp này, các nhà đầu tư cấu kết với nhau để đẩy giá cổ phiếu xuống thấp thông qua việc bán khống và lan truyền những tin đồn bất lợi về doanh nghiệp. Mục đích của phương thức này vẫn là tạo cái bẫy dụ những nhà đầu tư chưa hiểu rõ các chiêu trò thao túng thị trường.

Bên cạnh đó, hành động thao túng sẽ khiến những người lạc quan về thị trường vô cùng hoang mang. Từ đó, người thao túng tạo áp lực buộc các nhà đầu tư cá nhân bán tháo quá mức cho phép để người thao túng có thể thanh lý các hợp đồng bán khống và kiếm lời.

Theo Investopedia, trong trường hợp này nếu nhà đầu tư nắm được cách thức hoạt động của thị trường thì hoàn toàn có thể tránh được rủi ro và sinh lời.

Chứng khoán nở rộ "đội lái", tin đồn và công ty sân sau

Thị trường chứng khoán trong nước đang trải qua giai đoạn phức tạp với nhiều vấn đề nổi cộm, từ việc làm giá cổ phiếu cho đến kỷ luật các cá nhân có liên quan, nghiệp vụ của một số công ty chứng khoán đến các tin đồn thất thiệt… đang dần làm méo mó thị trường chung.

Khi thị trường chứng khoán phát triển mạnh mẽ thì cũng mở rộng không gian cho các đối tượng xấu có ý đồ thao túng giá chứng khoán, các hình thức lan truyền tin tức không lành mạnh và nhiều hệ lụy khác.

Dòng tiền từ nhà đầu tư mới đổ mạnh vào chứng khoán đã tạo "sóng cổ phiếu" nổi lên khắp thị trường, chỉ một thông tin bên lề xuất hiện là nhà đầu tư lại nhanh tay mua cả hệ sinh thái bất chấp nội tại của các doanh nghiệp.

Chưa bao giờ các “đội lái” được gọi tên nhiều như hiện nay và cũng chưa bao giờ xuất hiện nhiều tin đồn và các câu chuyện cổ phiếu tăng bằng lần, đó là các chủ đề nổi cộm trên nhiều diễn đàn chứng khoán hàng đầu.

Thị trường đã quá quen với diễn biến bất thường ở một loạt cổ phiếu nóng với mức tăng đến hàng chục lần, một phần đến từ sự điên rồ của dòng tiền mới thì cũng có những toan tính của các đội lái.

Tuy nhiên, khái niệm" đội lái" không hoàn toàn mang tính tiêu cực. Một chuyên gia chứng khoán có hơn 20 năm kinh nghiệm chia sẻ, bên cạnh các đội lái có ý đồ xấu thì cũng có những đội nhóm hoạt động lành mạnh hơn, họ chủ yếu điều tiết dựa trên triển vọng của các doanh nghiệp có nền tảng tốt hoặc theo xu hướng tốt của giá dầu, giá hàng hóa…

Vị này cho rằng việc mạnh tay xử phạt, tăng khung hình phạt hoặc xử lý hình sự mới có thể hạn chế các đội lái hoạt động, khiến nhiều người có ý đồ thao túng chứng khoán "chùn bước".