Mỹ âm thầm thúc đẩy nhập khẩu một mặt hàng của Nga vì không thể chịu cảnh thiếu hụt

Ngày 14/6, theo tờ Bloomberg, những người trong cuộc tiết lộ rằng Chính phủ Mỹ đang lặng lẽ khuyến khích các công ty vận chuyển hàng hóa và các công ty nông nghiệp mua nhiều phân hóa học của Nga hơn. Nguyên nhân xuất phát từ những lo ngại về lệnh trừng phạt khiến Nga xuất khẩu khẩu ít phân hóa học hơn nên giá lương thực trên toàn cầu sẽ bị tăng cao.

Mỹ lặng lẽ khuyến khích doanh nghiệp nhập khẩu phân hóa học từ Nga

Xuất khẩu phân bón của Nga đã giảm 24% trong năm nay mặc dù nước này là nhà cung cấp phân hóa học lớn trên toàn cầu, theo tờ Bloomberg. Dẫu vậy, giới chức Mỹ Mỹ đang mâu thuẫn với chính họ khi âm thầm thúc đẩy nhập khẩu phân hóa học từ Nga.

Trong lệnh trừng phạt nhằm vào Nga của Liên minh châu Âu và Mỹ, họ đã có thêm điều khoản miễn trừ các lệnh trừng phạt thương mại, trong đó cho phép việc buôn bán phân hóa học. Tuy nhiên vì lo sợ vi phạm vào các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga nên nhiều chủ ngân hàng, doanh nghiệp, công ty bảo hiểm đều né những giao dịch như vậy.

Theo một nguồn tin thân cận, hồi đầu tháng 6, Mỹ đã có đại diện tới Moscow để đàm phán. Liên Hợp Quốc đã chủ trì cuộc đàm phán này và chủ yếu giải quyết vấn đề tắc nghẽn chuỗi cung ứng.

Bloomberg đưa tin rằng Nhà Trắng vẫn chưa có lời bình nào về sự việc này.

Trong tình hình đó, Điện Kremlin đã kêu gọi Mỹ đảm bảo với những người mua ngũ cốc và phân hóa học rằng họ sẽ không phải chịu lệnh trừng phạt.

“Việc các nhà chức trách Mỹ gửi đi một tín hiệu rõ ràng rằng những giao dịch này là hoàn toàn được phép vì lợi ích của an ninh lương thực thế giới là một điều rất quan trọng đối với Nga. Họ không nên từ chối những thương vụ này”, theo Ivan Timofeev - một chuyên gia về các lệnh trừng phạt tại Hội đồng các vấn đề quốc tế của Nga.

Các lệnh trừng phạt và xung đột tại Ukraine ảnh hưởng đến kinh tế thế giới

Theo Bloomberg, từ động thái của Mỹ có thể thấy Washington và các đồng minh đang đối mặt với thách thức lớn ra sao khi cố gắng ảnh đàn áp Nga để phản đối hoạt động quân sự đặc biệt của nước này tại Ukraina. Tuy nhiên, cũng cần giảm đi thiệt hại đối với nền kinh tế thế giới.

Nền kinh tế toàn cầu phụ thuộc lớn vào nguồn cung hàng hóa của Nga từ dầu mỏ, khí đốt tự nhiên đến ngũ cốc và phân bón. Giá của tất cả các mặt hàng này đã tăng vọt kể từ khi nổ ra xung đột tại Ukraine và tháng 2.

Về phía Nga, họ cũng tỏ ra lo ngại về các lệnh trừng phạt sẽ gây bất lợi cho những hoạt động xuất khẩu ngũ cốc. Theo ghi nhận, tổng lượng hàng xuất khẩu của Nga giảm 14% trong quý này mặc dù xuất khẩu lúa mì đã tăng lên gấp đôi trong tháng 5.

Ngoài ra, vì những lo ngại về vấn đề an ninh đối với các cảng trên biển Đen và các tuyến đường vận chuyển, hiện có hơn 25 triệu tấn ngũ cốc, dầu hướng dương và các mặt hàng khác đang bị kẹt tại Ucraina. Những cảnh báo đã được đưa ra rằng tình trạng này sẽ trở nên tồi tệ hơn khi vụ thu hoạch mới đang bắt đầu.

Bên cạnh đó, vì nhiều vấn đề hậu cần khác cũng như khổ đường sắt khác nhau nên khả năng vận chuyển các sản phẩm nông nghiệp của Ukraine sang Châu Âu bằng đường sắt vẫn còn hạn chế.

Tại một cuộc họp báo ngày 9/6, James O'Brien - Người đứng đầu Văn phòng Điều phối Các biện pháp trừng phạt của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết: “Mỹ và các đối tác đang làm việc để vận chuyển một nửa số hàng hóa xuất khẩu của Ukraine ra nước ngoài hàng tháng. Tuy nhiên, để làm được điều đó còn cần đếm thời gian. Do vậy chúng tôi đang đang thiếu hụt nguồn cung một cách trầm trọng”.

Người nông dân Mỹ chuyển sang phân chuồng

Theo Gennady Onishchenko - Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Nga, Mỹ phải tìm cách thoát khỏi tình trạng khó khăn như bây giờ vì trong bối cảnh khủng hoảng lương thực và không thể hợp tác một cách cởi mở với Nga do các biện pháp trừng phạt. Tỷ trọng phân hóa học của Nga tại Mỹ trong tổng nhập khẩu là kali 6%, diammonium phosphate 20% và ure 13%.

Giá phân hóa học tại Mỹ đã tăng lên gấp 2 lần kể từ năm 2021 và hóa đơn phân bón của người nông dân nước này cũng tăng 12% trong năm 2022, theo dữ liệu được công bố bởi Bộ Nông nghiệp Mỹ. Do vậy, người nông dân càng gặp nhiều khó khăn hơn, nhất là những nông dân trồng ngô vì hoạt động đó chiếm một nửa lượng phân đạm được sử dụng tại Mỹ.

Theo dự báo của Hiệp hội những người trồng ngô quốc gia Mỹ, các thành viên của hiệp hội sẽ chi tiêu nhiều hơn 80% cho phân bón trong năm nay so với năm ngoái. Theo đó, bình quân mỗi trang trại sẽ có chi phí tăng thêm 128.000 USD.

Trong bối cảnh khủng hoảng phân hóa học, người dân Mỹ bắt đầu chuyển sang phân chuồng. Hiện nay đã có nhiều người khi đi mua phân chuồng về bón cho cây trồng và thậm chí, nguồn cung vẫn rơi vào tình trạng thiếu hụt.

Theo hãng tin Reuters, do nhu cầu thị trường tăng cao nên giá phân chuồng tại Mỹ đã tăng. Điều này vô tình tạo cơ hội làm giàu cho các nông dân chăn nuôi gia súc và nuôi bò sữa tại Mỹ hay các công ty sản xuất thiết bị rải phân.

Theo Abe Sandquist - người sáng lập công ty quản lý dinh dưỡng Natural Fertilizer Services có trụ sở tại Iowa (Mỹ), đã có nhiều người dân hỏi ý kiến ông về phân chuồng.

“Chắc chắn rằng chúng ta sẽ thấy người nông dân chuyển sang sử dụng phân chuồng khi phân hóa học tăng giá”, theo Jim Monroe - phát ngôn viên của công ty Smithfield Foods - nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất thế giới.

Gần đây, Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố rằng sẽ hỗ trợ 250 triệu USD để kích thích thị trường phân bón nội địa. Tuy nhiên, khoản hỗ trợ này khó có thể mang đến hiệu quả ngay, theo tờ The American Conservative.

Veronica Nye - một chuyên gia kinh tế nông nghiệp người Mỹ cho biết phân bón và hóa chất chiếm tỷ trọng lớn nhất trong chi tiêu trang trại. Con số đạt khoảng 18% trong tổng ngân sách bình quân của một trang trại.