Hành trình chạm đến thành công của Oxalis - Công ty du lịch mạo hiểm lớn nhất tại Đông Nam Á

Quảng Bình giống như chiếc eo thon của hình chữ S, là nơi hẹp nhất trên lãnh thổ Việt Nam, khoảng cách từ biển vào biên giới nước Lào chỉ có 50km. Nơi này đã được thiên nhiên ưu ái khi có biển, có rừng và đặc biệt là hệ thống hang động núi đá vôi lớn nhất trên thế giới tại khu vực Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. 

Xây dựng mô hình du lịch bền vững trên mảnh đất quê hương

Tuy nhiên, giống như nhiều tỉnh miền Trung khác, Quảng Bình hàng năm đều phải oằn mình chống chọi với nhiều cơn bão lớn nhỏ từ biển Đông. Tận mắt chứng kiến trận lụt lịch sử năm 2010, xót xa trước những phận người xơ xác khi lũ qua đi, ông Nguyễn Châu Á - một người con của đất Phong Nha đã quyết định xây dựng nên một mô hình du lịch bền vững ở trên mảnh đất quê hương. 

Năm 2011, Công ty TNHH MTV Chua Me Đất (viết tắt Oxalis) chính thức ra đời, chuyên về kinh doanh du lịch lữ hành. Ban đầu, Oxalis chỉ có vỏn vẹn 4 người, trong đó ông Nguyễn Châu Á là Tổng giám đốc cùng với 3 cộng sự khác. Một trong số họ vẫn còn gắn bó với công ty đến tận ngày nay, đó là anh Phan Văn Thìn, hiện đang là Giám đốc điều hành tour. Những ngày đó, anh Nguyễn Châu Á vừa là Tổng giám đốc, vừa là hướng dẫn viên và trực tiếp đào tạo nhân sự, lái xe và làm mẫu cho nhân viên.

Loại hình du lịch mạo hiểm mà Oxalis muốn thực hiện là khám phá hang động, khi đó tại Việt Nam vẫn hoàn toàn mới. Ngành du lịch vẫn chưa có những quy định rõ ràng về an toàn, chưa có trung tâm hay cơ sở đào tạo nhân sự đặc thù cho loại hình này. Phải mất 2 năm, ông Châu Á mới có thể thuyết phục được Hiệp hội hang động Anh (BCA) hướng dẫn và đào tạo kỹ thuật an toàn. Sau đó, Howard Limbert - chuyên gia hang động hàng đầu người Anh đã sang Việt Nam sinh sống, đồng thời trở thành chuyên gia an toàn và tham mưu cho Tổng giám đốc, đào tạo nhân sự cho Oxalis.

Nhờ đó, Oxalis có thể nắm giữ được “công nghệ vận hành an toàn” - vốn là điều kiện tiên quyết để thực hiện các tour thám hiểm hang động. Cuối năm 2012, Oxalis dần được khách hàng nước ngoài biết đến nhiều hơn. Từ một doanh nghiệp địa phương, có những thời điểm không đủ nguồn khách để tạo việc làm và thu nhập cho nhân viên, Oxalis trong giai đoạn 2018 - 2019 đón trung bình 12.427 lượt khách/năm. Từ đầu năm 2022 đến nay là khoảng 10.000 lượt khách và đang dần hồi phục hậu Covid-19. Kể từ năm 2011-2021, tổng doanh thu du lịch của Oxalis là 644 tỷ đồng, nộp vào ngân sách nhà nước 151 tỷ đồng.

Theo ông Nguyễn Ngọc Quý - Giám đốc Sở Du lịch Quảng Bình: “Công ty TNHH MTV Chua Me Đất là một trong những đơn vị đóng góp nhiều nhất đối với ngân sách Nhà nước về lĩnh vực du lịch tại tỉnh Quảng Bình, đồng thời tạo việc làm và nguồn thu nhập ổn định cho hơn 500 lao động tại địa phương”.

Bùng nổ nhờ hang Sơn Đoòng

Năm 2013, truyền thông thế giới và Việt Nam bất ngờ bùng nổ thông tin về hang Sơn Đoòng thông qua qua những bức ảnh của nhiếp ảnh gia người Mỹ Ryan Deboodt, ví von nó như một xứ sở thần tiên. Hàng trăm tạp chí du lịch và tờ báo danh tiếng thế giới đồng loạt đưa tin về hang động này. Các chuyên gia kết luận, Sơn Đoòng chính là hang động lớn nhất thế giới, vẻ đẹp của nó khó có thể diễn tả bằng lời.

Vào một ngày mùa hè năm 2015, ê kíp Đài ABC gồm 12 người cùng sự hỗ trợ của hơn 100 người làm công tác hậu cần đã có mặt tại hang Sơn Đoòng để thực hiện buổi phát sóng trực tiếp trong chương trình “Good Morning America”. Đúng 18 giờ ngày 13/05/2015 (theo giờ Việt Nam), chương trình “Good Morning America” chính thức lên sóng khiến nhiều người xem thích thú.

Có thể thấy, tình yêu của những con người tại Oxalis dành cho Sơn Đoòng đã chạm đến trái tim du khách. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa đủ để thuyết phục được những tên tuổi lớn và khắt khe bậc nhất thế giới như National Geographic, BBC, ABC News,… trở thành đối tác truyền thông. Oxalis buộc phải chứng minh được năng lực cung ứng dịch vụ, quy trình vận hành cũng như cam kết bảo tồn tự nhiên nếu muốn được đứng trên vai những “người khổng lồ”. 

Khi nhắc đến thành công của Oxalis trên góc độ kinh doanh chắc chắn không thể bỏ qua yếu tố chiến lược, thông qua cách công ty làm marketing. Thứ nhất, những thứ tốt nhất phải có mức giá xứng đáng. Ngay từ khi tour khám phá Sơn Đoòng được thiết lập, sản phẩm đã có giá 3.000 USD/du khách. Mức giá này hoàn toàn vượt trội so với du lịch Việt Nam khi đó và không hề thấp so với mặt bằng du lịch thế giới.

Công ty đã đi đúng hướng nhờ xác định được khách hàng tiềm năng cho tour Sơn Đoòng là du khách quốc tế, những người sở hữu xu hướng ưa thích loại hình du lịch mạo hiểm và đặc biệt là có điều kiện. Thực tế cho thấy, trong 9 năm hoạt động trước dịch, lượng khách tìm đến Oxalis có đến hơn 80% là khách quốc tế.

Thứ hai, Oxalis sử dụng “hang động lớn nhất thế giới” như một sản phẩm “mồi” trong chiến lược kinh doanh tổng thể của mình. Mức giá 3.000 USD không phải là lựa chọn số đông có thể chi trả, nhưng điều này sẽ tạo nên sự “khan hiếm” về nguồn cung. Do đó, những người yêu thích nhưng không đủ điều kiện tham gia tour Sơn Đoòng vẫn có cơ hội để lựa chọn những tour khác, với chi phí thấp hơn và dễ đi hơn.

Có thể nói, vượt qua chiến lược marketing cục bộ, Oxalis đã làm được nhiều hơn thế. Ngoài Sơn Đoòng, Oxalis trong 11 năm qua đã giới thiệu rất nhiều cảnh đẹp khác của Quảng Bình nói riêng và Việt Nam nói chung đến du khách quốc tế. Đặc biệt, hiện tượng mang tên Sơn Đoòng đã thổi một luồng gió mới vào ngành du lịch non trẻ ở Phong Nha. Sau thời điểm xuất hiện trên chương trình Good Morning America năm 2015, liên tiếp 4 năm tiếp theo, lượng du khách đến Phong Nha – Kẻ Bàng tăng trưởng dương, năm 2019 đạt đỉnh với gần 954.224 lượt và cao nhất trong vòng 20 năm trở lại đây.

Hướng đến mô hình ‘du lịch tái sinh’

Chia sẻ về con đường Oxalis đã và đang theo đuổi, CEO Nguyễn Châu Á khẳng định: “Chúng tôi không chỉ làm du lịch sinh thái mà còn hướng đến mô hình du lịch tái sinh”. Suốt 11 năm qua, Oxalis đã kiên định đi theo con đường phát triển bền vững, bước tiến xa hơn trong hành trình này chính là làm ‘du lịch tái sinh’.

Du lịch tái sinh có định hướng gìn giữ và khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên, đồng thời kết hợp với tri thức bản địa, trách nhiệm với môi trường và xã hội, hướng đến sự bền vững, tạo nên những mắt xích tương hỗ khi làm du lịch. Để giải thích rõ ràng hơn về mô hình ‘du lịch tái sinh’ mà Oxalis đang thực hiện, anh Phan Văn Thìn - Giám đốc quản lý tour chia sẻ 4 đặc điểm nổi bật.

Thứ nhất, Oxalis luôn gìn giữ và không xâm phạm đến hiện trạng của tự nhiên. Tôn chỉ xuyên suốt của Oxalis chính là “Tất cả mọi thứ mang vào đều phải mang ra khỏi hang, trong đó có cả chất thải con người”.... Thứ hai, Oxalis dành thời gian để thiên nhiên có thể tái tạo. Thứ ba, sử dụng và đào tạo lao động địa phương là tạo ra một lực lượng trực tiếp để bảo vệ thiên nhiên. Thứ tư, nguyên tắc bảo tồn được Oxalis áp dụng khi xây dựng những sản phẩm du lịch mới. 

Tất cả các điểm cắm trại đều được công ty đặt ở xa nơi thú rừng đi lại hoặc uống nước, tránh làm phiền thú. Đồng thời, Oxalis cũng quan sát muông thú thông qua việc xem lại những camera được đặt (ẩn) nhằm ghi lại sinh hoạt của các động vật hoang dã như sơn dương, nai, heo rừng, vượn, voọc, mèo rừng… Khi được quan sát theo cách này, con người cũng sẽ không làm xáo động đến đời sống cũng như thói quen sinh hoạt, không có bất kỳ tác động nào đến muông thú.

Từ ngàn đời nay, con sông Son vẫn thế, xanh biếc vào mùa khô và đỏ sậm mỗi khi lũ về. Tuy nhiên, thị trấn nghèo năm nào giờ đã khoác lên mình tấm áo mới với sự xuất hiện của hàng loạt khách sạn, homestay, quán cà phê hay nhà hàng... Ngoài ra còn có những ngôi nhà hai tầng, những chiếc xe bán tải xuất hiện ngày càng nhiều hơn trên đường. Xa xa, nhiều tài xế taxi đang đứng chờ khách. Nhờ du lịch Phong Nha phát triển, họ có thêm nguồn thu nhập, đời sống gia đình cũng trở nên khấm khá hơn.