Cuộc đua của các ông lớn công nghệ Đông Nam Á: GoTo, Grab sắp có lãi, công ty mẹ Shopee lại mất dần sức hút

Theo Doanh nghiệp & Kinh doanh, dần xa lánh các doanh nghiệp có chiến lược tăng trưởng tốn kém, các nhà đầu tư đang ngày càng quan tâm tới các công ty có khả năng tiết kiệm chi phí hiệu quả nhiều hơn.

Giá cổ phiếu các công ty công nghệ hàng đầu Đông Nam Á đang có sự chênh lệch rất lớn trong năm 2023. Theo Asia Nikkei, điều này xảy ra trong bối cảnh các nhà đầu tư chú ý nhiều hơn tới những công ty có khả năng cắt giảm chi phí hiệu quả và tránh xa các công ty có kế hoạch tăng trưởng tốn kém.

Sau khi công bố báo cáo tài chính quý II, giá cổ phiếu của siêu ứng dụng Grab có trụ sở tại Singapore đã tăng lên. Điều này cho thấy doanh nghiệp đang trên đà có lãi.

Ở mặt khác, giá cổ phiếu Sea (công ty mẹ Shopee) lại ghi nhận mức giảm nhiều nhất ở một phiên giao dịch khi họ công bố kế hoạch đẩy mạnh đầu tư vào mảng kinh doanh sàn thương mại điện tử. Điều có thể gây nên tình trạng thua lỗ cho công ty.

Từ biến động trên thị trường chứng khoán, có thể thấy các nhà đầu tư vẫn quan tâm đến các công ty có khả năng có lãi trong bối cảnh mức độ cạnh tranh ngày càng lớn trên thị trường công nghệ tại Đông Nam Á.

Vào năm ngoái, khi lãi suất và lạm phát tăng, sự nhiệt tình của giới đầu tư với các siêu ứng dụng như GoTo và Grab đã hạ nhiệt. Điều này đã tác động đến kế hoạch kinh doanh của cả 2 công ty.

Hiện nay, dù giá cổ phiếu cả 2 công ty đều giảm khoảng 60% so với mức giá cổ phiếu ở thời điểm mới chào sàn, song giá cổ phiếu Grab đã tăng 15% tính từ đầu năm. Điều đó cho thấy nhu cầu đối với mảng giao đồ ăn và mảng gọi xe tại Đông Nam Á đã hồi phục phần nào.

Giá cổ phiếu Grab vào tuần trước đã có thời điểm tăng 11% ở một phiên giao dịch. Đó là mức tăng lớn nhất trong 3 tháng, sau khi công ty đưa ra dự đoán rằng họ có thể hòa vốn trên cơ sở EBITDA (lãi trước vay, khấu hao, thuế) đã điều chỉnh.

“Chúng tôi có mục tiêu có lãi. Vì vậy, chúng tôi đang từng bước thực hiện để đạt được mục tiêu đó, với bước đầu tiên là đạt điểm hòa vốn dựa trên cơ sở EBITDA đã điều chỉnh”, CFO của Grab Peter Oey cho biết.

Theo nhà phân tích Kelvin Tan của Maybank Securities, Grab là lựa chọn được giới đầu tư trong lĩnh vực công nghệ ưu tiên tại khu vực Đông Nam Á nhờ triển vọng được cải thiện trong năm 2023.

Điều tương tự cũng xảy ra với GoTo. Trong quý II, công ty có trụ sở tại Indonesia đã thu hẹp được khoản lỗ còn 3.300 tỷ rupiah (khoảng 215 triệu USD) và khẳng định lại về mục tiêu có lãi trên cơ sở EBITDA đã điều chỉnh trong quý IV.

Trong một phiên giao dịch tuần trước, cổ phiếu GoTo cũng ghi nhận giá tăng 7% ở vài thời điểm. Đó là mức tăng lớn nhất kể từ khi CEO Patrick Walujo tiếp quản công ty vào tháng 6.  Kể từ đầu năm, giá cổ phiếu GoTo đã tăng 7,7%.

Theo Piter Abdullah, CEO Viện nghiên cứu Segara có trụ sở tại Jakarta, việc giá cổ phiếu GoTo tăng cho thấy niềm tin của thị trường vào chiến lược giảm thiểu chi phí mà CEO mới nhậm chức được vài tháng của công ty đặt ra.

Mặt khác, giá cổ phiếu Sea lại ghi nhận mức giảm 29% sau khi đưa ra báo cáo tài chính vào quý II, qua đó vốn hóa thị trường công ty sụt giảm gần 10 tỷ USD. Đó là mức giảm lớn nhất kể từ khi công ty niêm yết trên sàn vào năm 2017.

Điều đó xảy ra khi nhà đồng sáng lập Forrest Li khẳng định lại rằng công ty vẫn sẽ tiếp tục rót tiền vào mảng kinh doanh thương mại điện tử khi sự cạnh tranh ngày càng gia tăng trên thị trường. Trong khu vực, các đối thủ của Shopee như TikTok Shop hay Lazada đều nhận được sự hậu thuẫn của các công ty lớn như ByteDance hay Alibaba.

Ngoài ra, nhà đồng sáng lập Forrest Li cũng đưa ra cảnh báo về việc đẩy mạnh đầu tư vào Shopee có thể khiến công ty này nói riêng và Sea nói chung sẽ thua lỗ ở một số thời điểm nhất định.
Mới đây, Công ty tư vấn Momentum Works có trụ sở tại Singapore đã dự đoán rằng thị phần của TikTok Shop trên thị trường thương mại điện tử Đông Nam Á sẽ tăng từ 4,4% trong năm ngoái lên mức 13,2% vào năm 2023. Qua đó, trở thành đối trọng lớn với các sàn thương mại điện tử lâu đời như Shopee, Lazada hay Tokopedia.

Một nhà quản lý quỹ chứng khoán ở Đông Nam Á cho biết: “Từ góc độ người bán và người dùng, hầu hết các trang thương mại điện tử đều có chi phí chuyển đổi thấp. Các công ty phải làm cho dịch vụ của mình trở nên “bền chặt” hơn, nếu không họ sẽ không thể hoàn toàn thoát khỏi việc phải dựa vào những ưu đãi lớn để thu hút người dùng”.

Theo CFO Oey của Grab, chiến lược giảm thiểu chi phí của họ nhằm giúp cho nền tảng này có giá cả hợp lý và phải chăng hơn. Theo chia sẻ của ông Oey, “Nếu bạn nhìn vào thị trường Đông Nam Á ngày nay, rõ ràng chúng ta thấy rằng người tiêu dùng quan tâm đến giá cả. Họ có nhiều lựa chọn hơn khi nói đến dịch vụ tiêu dùng”.

Theo Josua Pardede, chuyên gia kinh tế tại Ngân hàng Permata ở Indonesia, GoTo đã gặp phải sức ép tương tự vì phải đối đầu với Grab trong mảng kinh doanh giao đồ ăn và gọi xe, cũng như thương mại điện tử với TikTok Shop và Shopee.