Cổ phiếu dầu khí còn sức hấp dẫn khi giá dầu thế giới có nhiều biến động?

Có thể thấy, sau thời gian dài giảm sâu thì cổ phiếu dầu khí có những tín hiệu hồi phục khá mạnh mẽ và tích cực. Dù chưa thể lấy lại được những gì đã mất sau đà giảm sâu 20 - 40% so với tháng trước nhưng vẫn có nhiều kỳ vọng cho cổ phiếu dầu khí trong dài hạn khi giá dầu dẫn neo cao bởi nguồn cung thiếu hụt. 

Xét về cơ bản thì dù có nhiều sự khác biệt nhưng giá cổ phiếu của các công ty trong ngành dầu khí đều có sự tương quan chặt chẽ với giá dầu. Đà tăng của nhóm cổ phiếu dầu khí cùng pha với sự phục hồi của giá dầu thô trên thế giới trở lại khi đà tăng sau nhiều ngày lao dốc mạnh bởi nỗi lo sợ suy thoái. 

Theo dữ liệu của Trading Economics, giá dầu thô Brent đã bắt đầu giảm từ tháng 6 ở mức 120 USD/thùng "thủng" xuống dưới ngưỡng 100 USD/thùng vào hồi giữa tháng 7. Đến thời điểm hiện tại, giá dầu đã có sự hồi phục đáng kể khi ở quanh ngưỡng 110 USD/thùng. 

Hơn thế, xu hướng tăng giá của dầu thô cũng cho thấy những lo ngại về việc khan hiếm nguồn cung lớn hơn kỳ vọng dầu có thể giảm bởi nguy cơ suy thoái kinh tế và việc Trung Quốc - đây là nước tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới tiếp tục thực hiện chính sách phong tỏa phòng dịch COVID-19. 

Đưa định giá về mức hấp dẫn

Theo Chứng khoán Tiên Phong (TPS), việc giá dầu tăng đã đem lại cơ hội đầu tư cả ngắn và dài hạn. Về định giá thì một số cổ phiếu ngành dầu khí đã tăng mạnh bởi chất xúc tác từ giá dầu nhưng định giá nhiều cổ phiếu dầu khí vẫn ở mức khá hấp dẫn trong giai đoạn này. Đáng chú ý, với các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh cốt lõi phục hồi tốt đồng thời được hỗ trợ bởi hoạt động triển khai các dự án thượng nguồn trong khi giá cổ phiếu đang được điều chỉnh về mức hấp dẫn. Và vấn đề nút thắt nguồn cung vẫn được xem là điểm trọng yếu chưa thể tháo giữ trong ngắn hạn, chính vì thế giá dầu vẫn sẽ duy trì nền cao hơn so với năm 2021. Và việc giá dầu duy trì trên mức 60 - 70 USD/thùng vẫn được xem là điều kiện thuận lợi để cho Việt Nam tiến hành khai thác các mỏ dầu khí hiện tại như triển khai các dự án dầu khí mới. 

Ngoài việc giá dầu dự báo hạ nhiệt nhưng vẫn neo cao thì động lực cho cổ phiếu dầu khí trong ngắn hạn sẽ đến từ kết quả kinh doanh tích cực của nhiều doanh nghiệp dầu khí trong nửa cuối năm nhờ vào ba yếu tố chính đó là: 

Đầu tiên là nhu cầu vận chuyển tăng mạnh hơn bởi 2 quý cuối năm 2021 hạn chế di chuyển bởi vì làn sóng COVID-19 lần thứ tư. Và trong 5 tháng đầu năm 2022, hoạt động vận chuyển nội địa gia tăng vượt mức trước dịch bệnh COVID-19 cùng đường bay quốc tế mở cửa số lượng khách nước ngoài đến Việt Nam ghi nhận tăng 70% và dự báo trong năm 2022 nhu cầu khoảng 20,7 triệu tawg 9,5%. 

Điều thứ hai chính là hoạt động sản xuất hồi phục với chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 5 tăng 10,4%, các doanh nghiệp cũng đã thích ứng với bối cảnh mới và khắc phục khó khăn cũng như mở rộng sản xuất kinh doanh. 

Cuối cùng chính là giá dầu vẫn duy trì ở mức cao hơn so với mức nền của năm 2021 bởi nút thắt nguồn cung chưa được tháo dỡ vì xung đột giữa Nga - Ukraine vẫn căng thẳng và nhu cầu hồi phục khi dịch bệnh COVID-19 được kiểm soát.

Trong dài hạn có nhiều điểm sáng

Xét về động lực trong dài hạn, TPS cho rằng nhu cầu xăng dầu dài hạn dự báo vẫn tăng trưởng, đáng chú ý là khí thiên nhiên cũng hỗ trợ cho nhóm dầu khí trong dài hạn. Chi tiết, nhu cầu xăng dầu dự báo duy trì mức tăng trưởng trong thời gian dài hạn trung bình 5%/năm trong giai đoạn đến năm 2030. Nhu cầu của khí thiên nhiên sẽ tăng mạnh trong giai đoạn chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo, đáng chú ý là nhu cầu khí dành cho việc sản xuất điện và sản xuất công nghiệp, dự báo tăng trưởng 7,8%/năm ở giai đoạn năm 2020 - 2025 và 13,3% trong giai đoạn năm 2025 - 2030. 

Song song với đó, triển vọng của các dự án thượng nguồn tháo gỡ nút thắt nguồn cung ở trong nước. Có nhiều dự án thượng nguồn tiềm năng trong trung dài hạn như Lô B, Cá Voi Xanh, Kèn Bầu. Cũng theo đó, dự án Lô B - Ô Môn sẽ tiến hành được khởi công trong giai đoạn cuối năm 2022 - đây được xem là động lực tăng trưởng lớn dành cho các công ty trong chuỗi giá trị dầu khí tại thị trường Việt Nam. 

Và theo kế hoạch năm 2022, PVN đã đặt mục tiêu khoan 10 giếng thăm dò thẩm lượng để có thể gia tăng trữ lượng từ 10 - 18 triệu tấn dầu, sản lượng khai thác dầu khí cũng phấn đấu đạt mức  8.7 triệu tấn dầu thô và 9.1 tỷ m3 khí về bờ đồng thời đưa 5 công trình mỏ mới vào khai thác gồm Mỏ Đại Nguyệt, RC10 và RC-RB1 (mỏ Rồng), CTC-2 (mỏ Cá Tầm), H4 (Lô PM3 CAA). Cũng trong giai đoạn năm 2021 - 2025, PVN đã đặt mục tiêu gia tăng trữ lượng 18 - 25 triệu tấn dầu quy đổi/năm đồng thời đưa 19 mỏ/công trình dầu khí mới ở trong và ngoài nước tiến hành vào khai thác.

Những tác động của giá dầu lên doanh nghiệp dầu khí

Đưa ra đánh giá về tác động của giá dầu đến từng phân khúc, đối với nhóm thượng nguồn thì TPS đã cho rằng giá dầu sẽ không ảnh hưởng ngay đến doanh thu và lợi nhuận trong thời gian ngắn hạn bởi các dự án mang tính chất theo hợp đồng dài hạn. Cũng theo đó, giá dầu duy trì ở mức cao cũng sẽ giúp đẩy mạnh các hoạt động đầu tư thăm dò khai thác và đặc biệt alf việc triển khai các dự án lớn từ đó đem lại khối lượng công việc tiềm năng cho PVD và PVS trong dài hạn. 

Còn đối với nhóm trung nguồn, biến động giá dầu cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc tăng/ giảm doanh thu cũng như biên lợi nhuận của GAS bởi giá khí bán cho nhà máy điện neo theo giá dầu. Giá dầu cũng tác động đến chi phí nhiên liệu đầu vào cùng nhu cầu dự trữ dầu thô và xăng dầu của khách hàng PVT. 

Nhóm hạ nguồn, giá dầu tác động trực tiếp đến biên lợi nhuận lọc hóa dầu và lãi/lỗ hàng tồn kho. Việc phân phối xăng dầu (PLX và OIL), giá dầu cũng tác động đến giá bán đầu ra và lãi/lỗ hàng tồn kho nhưng có độ trễ so với giá dầu thế giới bởi giá bán bị điều tiết của Chính Phủ. Việc phân phối LPG (PGS và PVG), giá dầu cũng tác động đến doanh thu và lợi nhuận qua giá CP Saudi (giá bán LPG theo tiêu chuẩn thế giới). Ngoài ra, giá dầu tác động đến doanh thu và giá vốn của CNG cũng bởi giá đầu vào và đầu ra neo theo giá dầu.