Chủ tịch Fed tuyên bố sẽ không nới lỏng chính sách thắt chặt tiền tệ quá sớm, sẽ gây ra “một chút đau” cho nền kinh tế

Theo VnEconomy, trong bài phát biểu thường niên trong Hội nghị của Fed ở Jackson Hole, Wyoming, ông Powell khẳng định rằng Fed sẽ tiếp tục “sử dụng các công cụ của chúng tôi một cách mạnh mẽ” nhằm chống lại lạm phát đang ở gần mức cao nhất hơn 4 thập kỷ của Mỹ.

Cảnh bảo về “nỗi đau lớn hơn” của nền kinh tế Mỹ

Kể từ thời điểm tháng 3, khi mà cơ quan này tăng lãi suất đến nay đã có tất cả 4 đợt nâng lãi suất liên tiếp với tổng mức tăng là 2,25 điểm phần trăm, đã đưa lãi suất tham chiếu của Mỹ lên gần ngưỡng trung tính (neutral) - mức lãi suất không có tác dụng kích thích và cũng không gây ảnh hưởng xấu đến tăng trưởng của nền kinh tế. Tuy nhiên, trong bài phát biểu của mình ông Powell nói rằng “giờ vẫn chưa phải là lúc dừng hay tạm dừng” tăng lãi suất.

“Lãi suất tăng lên khiến cho lạm phát giảm xuống và các điều kiện trên thị trường lao động yếu đi sẽ kéo lạm phát xuống thế nhưng điều này sẽ mang đến cho các hộ gia đình và doanh nghiệp Mỹ một chút đau đớn”, ông Powell nói trong bài phát biểu được giới đầu tư toàn cầu theo dõi vào ngày 26/8. “Đây là những tổn thất không mong muốn của việc kìm hãm lạm phát. Nhưng thất bại trong việc lập lại ổn định giá cả đồng nghĩa với nỗi đau lớn hơn sắp đến”.

Bài phát biểu mà ông Jerome Powell đưa ra trong bối cảnh xuất hiện những dấu hiệu trên thị trường cho thấy lạm phát của Mỹ đã đi qua đỉnh nhưng vẫn chưa thực sự giảm mạnh. Hai chỉ số lạm phát được cơ quan này theo dõi chặt chẽ bao gồm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) đều giảm nhẹ trong tháng 7. Tuy nhiên, sự suy giảm này đều xuất phát từ việc giá năng lượng giảm thay vì một sự giảm giá toàn diện trong toàn bộ nền kinh tế Mỹ.

Trong khi đó, nền kinh tế Mỹ đang phát đi những tín hiệu của sự giảm tốc. Thị trường nhà đất của nước này đã giảm mạnh và nhiều chuyên gia kinh tế dự báo rằng sự tăng trưởng ấn tượng của thị trường lao động trong thời gian 18 tháng qua có thể sẽ sớm rơi vào tình trạng đuối sức.

Số liệu được công bố vào ngày 23/8 cho thấy, doanh số bán nhà mới xây đã giảm 12,6% trong tháng 7 xuống còn 511.000 căn, con số này thấp hơn mức 574.000 căn mà các chuyên gia dự báo. Nguồn cung đã tăng lên thành 10,9 tháng, có nghĩa là với tốc độ giao dịch như hiện tại thì cần 10,9 tháng mới có thể bán hết số lượng tồn kho. Doanh số bán nhà trong tháng 7 đã giảm 5,9%.

Theo số liệu mới nhất được công bố vào ngày 25/8, GDP quý II của Mỹ đã giảm 0,6%, con số này khả quan hơn so với mức giảm 0,9% được dự báo ban đầu, nhưng đây vẫn được coi là dấu hiệu tích cực. Nền kinh tế Mỹ đã trải qua 2 quý liên tiếp tăng trưởng âm, nhưng Fed và các quan chức nhà Trắng đều cho rằng, nền kinh tế vẫn chưa suy thoái do còn nhiều dấu hiệu khác tươi sáng hơn. 

Tuy nhiên, trong bài phát biểu của mình ông Powell nhấn mạnh rằng, Fed vẫn đang tập trung vào các dữ liệu sâu và rộng hơn những con số chỉ thống kê trong vòng 1 - 2 tháng. Ông nói rằng, Fed sẽ tiếp tục cứng rắn trong chính sách tiền tệ của mình trong thời gian tới cho đến khi lạm phát giảm gần về mức mục tiêu 2% mà cơ quan này đề ra trong dài hạn.

“Một lập trường chính sách đủ chứng rắn để giúp đưa lạm phát của Mỹ về 2% là điều mà chúng tôi đang theo đuổi”, ông Powell tiếp tục nhấn mạnh. Khi nói về tương lai, ông Powell đã nói thêm rằng “việc lập lại ổn định giá cả có thể sẽ đòi hỏi việc duy trì lập trường chính sách tiền tệ cứng rắn trong một thời gian nữa. Hơn nữa, những gì đã từng diễn ra trong lịch sử chính là lời cảnh báo nếu nới lỏng chính sách thắt chặt tiền tệ quá sớm”. 

Hai quý đầu năm 2022, nền kinh tế Mỹ đều tăng trưởng âm, điều này đã đáp ứng định nghĩa kỹ thuật về suy thoái. Tuy nhiên, ông Powell và hầu hết các chuyên gia kinh tế khác vẫn đang nhận định rằng các yếu tố nền tảng của nền kinh tế vẫn đang mạnh dù tăng trưởng đang giảm tốc.

“Về bản chất, ông Jerome Powell, Chủ tịch Fed đang khẳng định rõ ràng rằng, tại thời điểm này, chống lạm phát vẫn quan trọng hơn việc hỗ trợ tăng trưởng”, theo phát biểu của chuyên gia kinh tế trưởng Jeffrey Roach của LPL Financial phát triển. 

Theo hãng tin CNBC, bài phát biểu này của ông Powell trong buổi Hội nghị ngày hôm qua ngắn gọn bất thường. Trong những kỳ đại hội thường niên trước của Fed ở Jackson Hole, các nhà lãnh đạo của ngân hàng trung ương, trong đó có cả ông Powell thường có một bài phát biểu dài và chi tiết về chính sách tiền tệ. Trong Hội nghị lần này, ông Powell phát biểu trong thời gian không quá 8 phút.

Mở đầu bài phát biểu của mình ông Powell nói ngay rằng “bài phát biểu lần này sẽ ngắn hơn, trọng tâm của nó sẽ hẹp hơn và thông điệp của thôi sẽ trực tiếp hơn”.

“Ổn định giá cả là trách nhiệm của Fed và giữa vai trò một hòn đá tảng giữ vững cho nền kinh tế của nước Mỹ”, ông Powell khẳng định. “Không có ổn định giá cả thì nền kinh tế sẽ không mang đến lại ích cho bất kỳ ai”.

Bài học về chính sách tiền tệ của Fed

Hiện tại, thị trường vẫn đang chờ xem liệu Fed sẽ nâng lãi suất với bước nhảy 0,5 điểm phần trăm trong cuộc họp vào tháng 9 về chính sách tiền tệ của Fed. Ông Powell nói rằng quyết định này hoàn toàn”phụ thuộc vào các dữ liệu kinh tế sắp tới và diễn biến trong triển vọng của nền kinh tế. Đến một thời điểm nào đó, khi lập trường chính sách của Fed trở nên thắt chặt hơn, khi đó sẽ phù hợp cho cơ quan này hơn để giãn tiến độ tăng lãi suất.

Gần đây, các nhà giao dịch ở Phố Wall đang hướng về khả năng Fed sẽ nâng lãi suất với bước nhảy 0,75 điểm phần trăm trong cuộc họp vào tháng 9. Sau khi ông Powell kết thúc bài phát biểu của mình, khả năng Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất thêm 0,75 điểm phần trăm trong năm tới là 54,5%, theo dữ liệu   đến từ công cụ FedWatch Tool của sàn SMC.

Theo ông Powell, trong quá khứ đã có bài học để định hình chính sách tiền tệ như hiện nay. Ông Powell nói rằng, lạm phát xảy ra cách đây 40 năm nhưng đã mang lại cho Fed ba bài học trong đó bao gồm: các ngân hàng trung ương lớn như Fed có trách nhiệm quản lý lạm phát; các kỳ vọng lạm phát rất quan trọng và cần phải tiếp tục duy trì việc thắt chặt tiền tệ cho đến khi đạt được mục tiêu khống chế lạm phát.

Ông Powell cũng lưu ý rằng, việc Fed không có những hành động quyết liệt vào thập niên 1970 đã khiến cho kỳ vọng lạm phát tăng chóng mặt và hệ quả sau đó chính là các đợt tăng lãi suất khiến nhiều người sợ hãi vào đầu thập niên 1980. Thời điểm đó, Chủ tịch Fed đã buộc phải đẩy nền kinh tế nước này rơi vào tình trạng suy thoái mới có thể khống chế được lạm phát.

Thêm một lần nữa, ông Powell khẳng định suy thoái chính là điều tất yếu đối với nền kinh tế Mỹ trong cuộc chiến chống lại lạm phát lập đỉnh 40 năm. Tuy nhiên, Chủ tịch Fed nói rằng, việc quản lý các kỳ vọng là cực kỳ quan trọng nếu Fed muốn tránh tình trạng lặp lại với những gì từng diễn ra giới thời Chủ tịch Fed Volcker.

Vào đầu những năm 80, “một thời kỳ mà chính sách tiền tệ thắt chặt mạnh mẽ và kéo dài là những yếu tố thiết yếu để có thể ngăn chặn lạm phát tăng cao và bắt đầu quy trình đưa lạm phát về mức thấp và ổn định lâu dài. Mức lạm phát thấp và ổn định đó đã dần trở thành điều quen thuộc ở nền kinh tế lớn thứ nhất thế giới cho đến mùa xuân năm 2021. Mục tiêu của chúng tôi là tránh phải thực hiện điều đó, chính vì thế, ngay từ bây giờ, chúng tôi phải quyết tâm hành động”, chủ tịch Fed Jerome Powell nói trong bài phát biểu của mình.