Châu Âu và Bắc Mỹ rót hàng chục tỷ USD vào thị trường pin xe điện, đe doạ vị thế của Trung Quốc

Theo Diễn đoàn doanh nghiệp, thị trường pin xe điện toàn cầu đã mở rộng đáng kể trong năm qua, khi sự chuyển dịch từ ô tô chạy xăng sang ô tô điện được thúc đẩy mạnh mẽ. Nếu vậy, các thị trường pin mới nổi sẽ vượt qua nhiều thách thức trong chuỗi cung ứng như thế nào để đảm bảo tương lai phát triển pin xe điện được an toàn?

Theo Oil Price, chuỗi cung ứng toàn cầu hiện vẫn đang bị ảnh hưởng vô cùng nặng nề bởi những hạn chế về đại dịch Covid-19 cũng như những xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine.

Được biết, điều này có nghĩa là những dự án năng lượng tái tạo hiện đang bị trì hoãn kéo dài và việc sản xuất nhiều thành phần cốt lõi đang bị quá tải do những nhu cầu đang ngày càng tăng cao.

Mặc dù vậy, nhiều công ty năng lượng và sản xuất trên thế giới hiện vẫn vô cùng lạc quan về việc tăng cường sản xuất pin để có thể đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng khi nhu cầu sử dụng xe điện tăng cao lên trong thập kỷ tới.

Bắc Mỹ và châu Âu nỗ lực mở rộng thị trường pin xe điện

McKinsey đã ước tính thị trường pin toàn cầu sẽ sớm tăng trưởng tới hơn 20% mỗi năm cho tới năm 2030 và đạt ít nhất 360 tỷ USD thậm chí là có thể lên tới 410 tỷ USD trong điều kiện thuận lợi. Bên cạnh đó, việc phát triển một nhà máy có công suất từ 30 cho tới 40 GWh mỗi năm sẽ tạo ra được khoảng 3.200 việc làm mới.

Hai thị trường Bắc Mỹ và châu Âu là những thị trường nắm nhiều lợi thế, với tiềm năng tăng trưởng đáng kể trong những thập kỷ tới. Mặc dù vậy, Trung Quốc và Hàn Quốc đã có những thị trường pin lâu đời và sẽ tiếp tục mở rộng tạo ra sự cạnh tranh.

Dựa trên những ngành tương tự, McKinsey dự đoán rằng thị trường pin xe điện toàn cầu sẽ hợp nhất tới khoảng 10 tới 15 công ty sản xuất pin có nghĩa là thời gian để có thể phát triển những dự án cạnh tranh đang nhanh chóng đi tới hồi kết.

Hiệu suất của pin, quy mô sản xuất và khả năng cạnh tranh về chi phí sẽ là những yếu tố thúc đẩy thêm sự cạnh tranh của những công ty.

Sau nhiều ảnh hưởng từ cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga rõ ràng là châu Âu và Bắc Mỹ đã phải giảm bớt sự phụ thuộc vào hai quốc gia này để có thể đảm bảo được sự ổn định trong tương lai của nhiều nghành công nghiệp chính và cung cấp thêm năng lượng của họ.

Sự gián đoạn chuỗi cung ứng liên quan tới đại dịch đã chỉ ra nhiều sự phụ thuộc của châu Âu và Mỹ vào hàng hoá sản xuất của Trung Quốc cho nhiều lĩnh vực công nghiệp. Khi Mỹ và châu Âu phát triển những nghành công nghiệp sản xuất pin thì đây có thể là cơ hội để hai khu vực này vượt qua được những thử thách trong chuỗi cung ứng và thiết lập an ninh năng lượng mạnh mẽ hơn nữa.

Mặc dù vậy, những thị trường mới nổi hiện đang vấp phải những rào cản đầu tiên, theo những báo cáo gần đây, Anh có thể sẽ không thiết lập được một nghành công nghiệp ô tô điện ổn định hơn vào cuối thập kỷ này, nếu quốc gia này không thể tăng tốc phát triển trong ngành sản xuất pin.

Anh có thể sẽ phải tự phát triển ngành công nghiệp sản xuất pin để có thể đáp ứng được nhu cầu trong việc giới hạn nhập khẩu pin giá rẻ của châu Á. Được biết, hạn chế chính là thiếu những địa điểm thích hợp cho sự phát triển của "gigafactories" cũng như xu hướng nhập khẩu pin từ nhiều nước châu Âu khác.

Chính phủ Anh hiện đã cam kết sẽ hỗ trợ tới 1,2 tỷ USD cho chuỗi cung ứng pin xe điện của quốc gia này, nhưng gần như chưa làm gì nhiều để có thể hỗ trợ cho nhiều nhà sản xuất pin. Nhiều nhà nghiên cứu của Benchmark Mineral Intelligence đã ước tính rằng Vương quốc Anh sẽ cần lượng pin với công suất khoảng 175 GWh vào năm 2035 để có thể cung cấp cho khoảng 3 triệu xe điện.

Con số này dự kiến sẽ sớm đạt 56,9 GWh vào năm 2030, dựa trên những phát triển hiện tại. Bên cạnh đó, phần còn lại của châu Âu dự kiến sẽ đạt sản lượng 821,3 GWh trong đó quốc gia dẫn đầu là Đức.

'Kẻ khổng lồ' thống trị thị trường pin xe điện toàn cầu - Trung Quốc

Nhiều ý kiến cho rằng những quốc gia khác chỉ đơn giản là không thể lặp lại được sự thành công của Trung Quốc khi nhắc tới pin lithium. Một phần nguyên nhân dẫn tới điều này là do Trung Quốc có khởi đầu tốt hơn nhiều so với những đối thủ cạnh tranh.

Hiện nay, nhiều quốc gia vẫn còn đang tìm kiếm địa điểm thích hợp cho nhiều nhà máy sản xuất pin khổng lồ trước khi họ có thể xem xét xây dựng chúng.

Trung Quốc đã khẳng định mình là nhà sản xuất pin lithium lớn nhất trên thế giới, chiếm khoảng 72% thị phần toàn cầu năm 2020 mặc dù thiếu nguồn pin dự trữ lithium. Trong khi đó, Mỹ chỉ chiếm tới khoảng 8,5% thị phần.

Hiện nay Trung Quốc đã đạt được vị thế thống trị pin bằng cách đầu tư số tiền khổng lồ vào thị trường xe điện. Chính phủ Trung Quốc đã đầu tư từ 60 cho tới 100 tỷ USD vàp sản xuất xe điện để nhanh chóng mở rộng thị trường và tạo ra được nhiều nhu cầu lớn hơn đối với pin lithium. Quốc gia này cũng đã giảm chi phí sản xuất pin để tăng thêm sản lượng.

Phần còn lại của thế giới chỉ đơn giản là không thể cung cấp năng lực tài chính tương tự, đặc biệt là vào thời điểm những quốc gia hiện đang chạy đua để có thể đảm bảo được an ninh năng lượng của họ trước tình trạng thiếu hụt nguồn cung dầu khí.

Được biết, một trở ngại khác đối với nhiều nhà sản xuất pin mới nổi đó chính là giá nguyên liệu đầu vào tăng. Giá pin xe điện đã giảm mạnh trong những năm gần đây do quy mô sản xuất tăng lên cao. Hiện nay, những cell pin có giá khoảng 128 USD/KWh. Nhưng giá này có thể sẽ tăng 22% trong khoảng thời gian từ năm 2023 tới năm 2026 do chi phí nguyên liệu thô tăng cao hơn, đạt mức 138 USD/KWh.