2 đại dự án phân bón thuộc Vinachem "lột xác" ngoạn mục: Từ thua lỗ triền miên đến lãi hàng trăm tỷ mỗi quý

Trong nửa đầu năm nay, cả DAP Đình Vũ (mã CK: DDV) và Đạm Hà Bắc (mã CK: DHB) của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) đều ghi nhận kết quả kinh doanh vô cùng ấn tượng. Cụ thể, trong quý 2/2022, doanh thu thuần của DAP Đình Vũ ;à 858 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước đã tăng 16%. Trong khi đó, giá vốn bán hàng lại chỉ tăng 5,1%; điều này giúp cho lợi nhuận gộp từ bán hàng cùng với cung cấp dịch vụ đã tăng thêm 91%, lên mức 182 tỷ đồng. Biên lợi nhuận gộp trong kỳ này cũng được cải thiện đáng kể, lên mức 21,2%. 

Nhờ chi phí giảm, DDV đã lãi rộng lên 156 tỷ đồng, con số này tăng 1,86 lần so với số lãi 55 tỷ đồng trong quý 2/2021. Sau khi lũy kế 6 tháng đầu năm, số tiền lãi của DDV là 293 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước đã tăng gấp 3,2 lần. Đáng chú ý, mới hồi đầu năm nay DDV vẫn còn gồng gánh khoản lỗ lũy kế hơn 10 tỷ đồng; nhưng chỉ sau 6 tháng, doanh nghiệp đã chuyển mình ngoạn mục, từ lỗ sang lãi 282 tỷ đồng. Có thể thấy, DDV đã phục hồi kể từ năm 2017, đồng thời thành công “bị loại” khỏi danh sách đen vào quý 4/2020.

Tuy nhiên, tại thời điểm này, DHB vẫn làm ăn bết bát với mức thua lỗ lên tới 387 tỷ đồng. Thế nhưng đến quý 1/2021, tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đã dần cải thiện, cho đến quý 3 cùng năm, Đạm Hà Bắc đã bắt đầu có lãi với con số 117 tỷ đồng. Đây là bước tiến vô cùng ngoạn mục vì mức lãi này còn cao hơn cả DDV. Đến quý đầu năm nay, Đạm Hà Bắc ghi nhận mức lãi kỷ lục lên tới 869 tỷ đồng. Đến quý 2/2022, mức lãi đã giảm hơn 390 tỷ đồng, nhưng so với cùng kỳ năm trước lỗ 167 tỷ đồng, con số này đã cải thiện rõ rệt. 

Sau khi lũy kế 6 tháng đầu năm, Đạm Hà Bắc ghi nhận mức lãi lên tới 1.346 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm trước lỗ 409 tỷ đồng. Ban lãnh đạo DHB lên tiếng giải thích về kết quả tăng trưởng đột biến của doanh nghiệp là nhờ giá bán cùng với doanh thu bán hàng tăng trưởng mạnh nhờ diễn biến thị trường thuận lợi. So với cùng kỳ, giá Ure, NH3 thế giới và trong nước đều trong xu hướng tăng cao, giúp hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty rất hiệu quả.

Về cơ cấu tài sản, tổng tài sản của DHB là 7.440 tỷ đồng, cao gấp 3,4 của DDV. Tuy nhiên, vốn chủ sở hữu của DHB lại đang lỗ 685 tỷ đồng còn vốn chủ sở hữu của DDV là 1.748 tỷ đồng. Nguyên nhân bởi, DDV đã thoát lỗ lũy kế, trong khi Đạm Hà Bắc mới chỉ có lãi 4 quý gần đây (trước đó toàn thua lỗ liên tiếp) nên công ty vẫn còn khoản lỗ vô cùng lớn. Thế nhưng đến nửa đầu năm nay, nợ vay của Đạm Hà Bắc đã được giảm 2.287 tỷ đồng, giúp tổng nợ vay giảm xuống chỉ còn 3.721 tỷ đồng.

Nhờ màn “hồi sinh” ấn tượng của 2 dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng (DAP Đình Vũ) và Dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy sản xuất Đạm Hà Bắc (Đạm Hà Bắc), lợi nhuận của cả Tập đoàn cũng đã được cứu vớt, từng bước đi lên sau nhiều năm gồng gánh chật vật. Cụ thể, cùng với đà thăng hoa chung của ngành phân bón trong thời gian gần đây, doanh thu 6 tháng đầu năm của Vinachem ước đạt 32.830 tỷ đồng, con số này giúp tập đoàn thực hiện được 63% kế hoạch năm và so với cùng kỳ đã tăng 26%. Cũng trong nửa đầu năm, lợi nhuận cộng hợp toàn Tập đoàn ước lãi kỷ lục 4.098 tỷ đồng, vượt xa con số 3.517 tỷ đồng của cả năm 2021. Trong đó, lợi nhuận của các đơn vị thuộc Đề án 1468 ước lãi 2.114 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước đã tăng 3.128 tỷ đồng, đồng thời chiếm một nửa lợi nhuận của toàn tập đoàn.

Màn "đổi chiều" vô cùng ngoạn mục

Trước đây, trong danh sách “đen” về 12 dự án, doanh nghiệp kém hiệu quả và thua lỗ của ngành công thương thì đã có 4 cái tên thuộc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, những dự án này bao gồm: Dự án nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình; Dự án cải tạo, mở rộng nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc; Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai và Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP Đình Vũ.

Điều đáng nói, thời điểm Vinachem tiến hành mở rộng, cả 4 dự án này đều được kỳ vọng sẽ giúp ngành phân bón trong nước ngày càng phát triển vượt bậc, tiến về một tương lai tươi sáng. Tuy nhiên, năm 2-15 - năm hoàn tất mở rộng đầu tiên, Đạm Hà Bắc đã báo lỗ 669 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Đạm Ninh Bình cũng lỗ 75 tỷ đồng trong năm đầu tiên sản xuất (2012). Sau 2 nhà máy đạm phát triển không như kỳ vọng, DAP Đình Vũ và DAP Lào Cai là những cái tên mới được Vinachem bổ sung vào danh sách 12 dự án thuộc diện kiểm soát đặc biệt của Chính phủ.

Trước đó, Vinachem từng thừa nhận trong một báo cáo gửi Bộ Công Thương rằng, việc phải gồng gánh khoản lỗ lũy kế lên tới hàng nghìn tỷ động đến từ 4 dự án trên khiến tập đoàn vô cùng khó khăn, chật vật. Điều này cũng khiến lợi nhuận của cả tập đoàn bị ăn mòn đáng kể. May mắn thay, qua hàng loạt các nỗ lực tái cơ cấu cùng đề xuất ưu đãi từ Chính phủ, có thể thấy đến thời điểm hiện tại, 4 dự án nằm trong “danh sách đen” của Vinachem đã bắt đầu được hái “quả ngọt”, ghi nhận nhiều tín hiệu khởi sắc khi bắt đầu thu về khoản lãi nghìn tỷ nhờ cú chuyển mình vô cùng ngoạn mục. Nhờ những kết quả ấn tượng ở trên, trong năm nay Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đặt mục tiêu sẽ tiếp tục tiến hành tháo gỡ những khó khăn vẫn còn tồn đọng ở những dự án chưa hiệu quả. 

Thời gian trước, trong bối cảnh thế giới nói riêng và khu vực nói chung đều dự báo sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp, ngoài ra dịch bệnh Covid-19 cùng với chiến tranh thương mại, xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine, biến động giá dầu mỏ, rủi ro trên thị trường tài chính, nguy cơ lạm phát gia tăng cùng nhiều nguyên nhân khác đã khiến Vinachem đặt mục tiêu tổng doanh thu có phần giảm so với năm trước.

Theo đó, mục tiêu doanh thu năm nay của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam là 52.230 tỷ đồng, bằng 98,2% so với kế hoạch năm trước. Ngoài ra, lợi nhuận trước thuế hợp nhất mục tiêu của Vinachem là 1.810 tỷ đồng, giảm 15% so với cùng kỳ. Đối với chỉ tiêu công ty mẹ, kế hoạch doanh thu năm nay ước đạt 1.934 tỷ đồng còn lợi nhuận sau thuế công ty mẹ là 367 tỷ đồng.