Xuất hiện nhiều chỉ số chứng minh lạm phát toàn cầu đã đạt đỉnh 

Áp lực chi phí đang được giải tỏa

Theo vietnamfinance.vn, các nghiên cứu cho thấy, giá sản xuất tại nhà máy, chi phí vận chuyển, giá hàng hóa và những dự báo về lạm phát đã giảm nhiều so với các mức kỷ lục được ghi nhận trước đó. Đây là những số liệu chỉ báo sớm và định hình cách tính lạm phát toàn cầu của các nhà kinh tế học và các nhà hoạch định chính sách. Các chỉ số này cho thấy áp lực lên chuỗi cung ứng toàn cầu đang được giải tỏa và theo đó lạm phát toàn phần trong những tháng sắp tới sẽ giảm.

Những dự báo này là thông tin đáng mừng dành cho các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới, đặc biệt sau quá trình phải liên tục tăng lãi suất ở mức cao nhằm kiềm chế lạm phát, mặc dù việc tăng lãi suất có thể khiến các nền kinh tế lớn nhanh chóng rơi vào suy thoái. 

Ông Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics nhận định: “Lạm phát có thể đã đạt đỉnh điểm rồi. Áp lực giá và tắc nghẽn chuỗi cung ứng được giải tỏa báo trước rằng giá cả hàng hóa tiêu dùng sẽ hạ nhiệt trong thời gian tới”. Moody’s cho rằng lạm phát toàn cầu đã đạt mức kỷ lục lên tới 12,2% trong tháng 10 vừa qua và đã đạt mức đỉnh. 

Theo Capital Economics, tại nhiều nền kinh tế mới nổi lạm phát đã đạt đỉnh. Tại Brazil, Chile, Thái Lan giá tiêu dùng đã có xu hướng giảm. Tại các nền kinh tế phát triển áp lực về giá đang có dấu hiệu suy yếu. Cụ thể, tại Đức trong tháng 10 giá sản xuất tại nhà máy đã giảm 4,2% so với tháng trước. Đây là mức giảm hàng tháng lớn nhất kể từ năm 1948. Tại Mỹ và Anh, chỉ số giá sản xuất (PPI) cũng đã tăng chậm lại kể từ mùa hè.

Phần lớn các nền kinh tế hàng đầu trong nhóm G20 gồm Mexico, Tây Ba Nha, Bồ Đào Nha, Ba Lan đã công bố chỉ số giá sản xuất trong tháng 10 đều ghi nhận tốc độ tăng đã chậm lại so với tháng trước. 

Bà Jennifer McKeown, nhà kinh tế trưởng toàn cầu của Capital Economics, dự báo lạm phát toàn phần toàn cầu sẽ bắt đầu giảm vào năm 2023 khi giá cả của hầu hết các loại hàng hóa giảm xuống do nhu cầu suy yếu. Vào năm sau, giá năng lượng cũng sẽ giảm dần từ mức đỉnh trong năm nay. 

“Theo dự báo của chúng tôi, trong vòng 6 tháng tới, hiệu ứng giảm giá thực phẩm và năng lượng sẽ làm lạm phát toàn phần giảm khoảng 3 điểm % tại các nền kinh tế phát triển”, bà McKeown nói.

Chỉ số giá cả của các loại hàng hóa thiết yếu được tính trong lạm phát toàn phần cũng đang giảm. Cụ thể, tốc độ tăng của chỉ số giá thực phẩm FAO đã chậm lại, chỉ ở mức 1,9% trong tháng 10, thấp hơn nhiều so với mức tăng kỷ lục vào hồi tháng 5/2021 (40%). 

Giá khí đốt trên sàn TTF của Hà Lan hiện ở mức dưới 130 Euro/MWh, so với mức đỉnh 331 Euro/MWh thì con số của tháng 10 thấp hơn gần 3 lần. Giá cả của hầu hết các loại hàng hóa khác cũng đều giảm mạnh so với mức đỉnh đã ghi nhận trước đó. 

Chi phí vận chuyển trên toàn cầu đã tăng gấp 5 lần trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 bùng phát mạnh, các quốc gia phải thực hiện biện pháp phòng chống dịch thì đến nay chi phí này đã quay trở lại mức trước đại dịch. 

Theo khảo sát hàng tháng của S&P Global, tại nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ, chi phí sản xuất và dịch vụ trong tháng 11 tăng ở mức thấp nhất kể từ tháng 12/2022. Đồng thời, mức tăng giá bán cũng thấp nhất trong vòng hơn 2 năm qua. Tình hình lạm phát tại Mỹ trong tháng 10 đã giảm mạnh so với dự báo trước đó. Tại khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), lạm phát trong doanh số bán hàng của nhà máy đạt mức thấp nhất trong 20 tháng.

Trong khi đó, hầu hết các nhà kinh tế tham gia của Reuters dự báo tốc độ tăng lạm phát tại Anh, Khu vực Eurozone và Australia sẽ đạt đỉnh trong quý này. Các nhà kinh tế kỳ vọng trong công bố vào ngày 30/11, lạm phát tại khu vực Eurozone sẽ đạt 10,4%, giảm so với mức 10,6% của tháng trước.

Jennifer McKeown, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Capital Economics, dự đoán lạm phát toàn cầu sẽ bắt đầu giảm vào năm tới do giá hầu hết các mặt hàng đều giảm do nhu cầu yếu đi. Bà cho biết giá năng lượng cao trong năm nay sẽ giảm dần vào năm 2023.

Bà cho biết: “Ước tính của chúng tôi là hiệu ứng lương thực và năng lượng kết hợp với nhau sẽ giúp giảm trung bình khoảng 3 điểm phần trăm so với lạm phát giá tiêu dùng chung ở các nền kinh tế tiên tiến trong sáu tháng tới”.

Giá năng lượng cản bước đà giảm lạm phát

Một số nhà kinh tế cảnh báo giá năng lượng vẫn tiếp tục ở mức cao như hiện nay có thể làm chậm đã giảm lạm phát. 

Bà Susannah Streeter, nhà phân tích thị trường và đầu tư cấp cao tại Hargreaves Lansdown, nhận định: “Giá dầu sẽ vẫn có sự nhạy cảm lớn với những hạn chế về nguồn cung. Và lệnh cấm nhập dầu Nga của EU sẽ tiếp tục thúc đẩy lạm phát ở Anh và Eurozone”.

Ngoài ra, khi giá năng lượng và một số mặt hàng khác có thể tăng trở lại nếu Trung Quốc phục hồi mạnh mẽ hoặc Nga giảm xuất khẩu dầu khi để đáp trả việc phương Tây áp giá trần. Mặc dù đã hạ nhiệt nhưng lạm phát tại nhiều nước trên thế giới vẫn đang ở trên mức mục tiêu dài hạn của các ngân hàng trung ương. 

Bà Katharine Neiss, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Âu tại PGIM Fixed Income nói: “Đừng kỳ vọng lạm phát sẽ giảm nhanh xuống mức 2% - mức mục tiêu tại hầu hết các nền kinh tế phát triển”.

Vị kinh tế trưởng tại PGIM Fixed cảnh báo rằng lạm phát lõi (không bao gồm giá năng lượng và thực phẩm) có thể đạt đỉnh muộn hơn tại nhiều quốc gia do tác động của giá năng lượng cao tới chuỗi cung ứng chưa được tính vào. 

Giám đốc phụ trách kinh tế toàn cầu tại Citi, ông Nathan Sheets cho rằng, nhiều chỉ số cho thấy lạm phát đang giảm mạnh ở nhiều loại hàng hóa. Ông Nathan Sheets nói: “Lạm phát cao có thể sẽ vẫn duy trì trong một khoảng thời gian trong năm 2023”.