Vắng bóng châu Âu, doanh thu xuất khẩu dầu thô của Nga vẫn trên đà tăng trưởng

Lệnh cấm nhập khẩu dầu Nga bộc lộ sự chia rẽ của EU

Theo Nhịp sống kinh tế, hiện nay các nước như Hungary, Séc, Hy Lạp, Bulgaria, Malta và Síp đã bắt đầu công khai phản đối lệnh cấm nhập khẩu dầu thô và những sản phẩm dầu mỏ củ Nga do Liên minh châu Âu EU áp đặt lên.

Hungary trong một thông báo đã nói rõ rằng nước này "không ủng hộ lệnh cấm này" và họ chỉ đồng ý với điều kiện hoạt động nhập khẩu dầu thô từ Nga qua đường ống không bị chịu đựng lệnh trừng phạt.

Ngoại trưởng Hungary, Peter Szijjarto đã tuyên bố rằng: "Điều này liên quan tới an ninh nguồn cung năng lượng và lệnh cấm này sẽ làm gián đoạn những kênh cũng cấp năng lượng hiện tại của chúng tôi".

Được biết, Hungary là quốc gia không giáp biển, do không có cảng biển nên lựa chọn duy nhất cho những tuyến đường cung cấp năng lượng là đường ống và vận tải đường bộ. Hiện nay, nước này chủ yếu dựa vào đường ống đi qua Ukraine để có thể nhập khẩu dầu thô của Nga.

Theo một số liệu công khai, dầu thô của Nga là nguyên liệu thô quan trọng nhất của những nhà máy lọc dầu phía Hungary, chiếm tới 2/3 lượng dầu thô nhập khẩu của Hungary. Như vậy, lệnh cấm vận sẽ sớm giáng một đòn vô cùng lớn lên nước này.

Thủ tướng Hungary, Viktor Orban đã gửi thư tới Chủ tịch Uỷ ban châu Âu - von der Leyen nói rằng: "Lệnh cấm vận dầu thô của Nga sẽ sớm sớm phá hoại sự thống nhất của EU và đe doạ tới an ninh năng lượng của những nước Đông Âu. Nếu như nhất quyết thông qua đề xuất này thì EU sẽ sớm phải chịu trách nhiệm về sự thất bại của sự hội nhập châu Âu".

Nền kinh tế châu Âu đối mặt với sự suy thoái

Theo tờ CNBC (Mỹ), đầu tiên phải kể tới than đá, sau cùng là dầu thô, rồi sẽ tới khí đốt tự nhiên của Nga cũng có thể sẽ biến mất ở châu Âu trong tương lai gần. Do khí đốt tự nhiên của Nga chiếm tới gần 40% lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu của EU, một lệnh cấm vận toàn diện sẽ sớm gây nên những hậu quả vô cùng nghiêm trọng tới nền kinh tế châu Âu.

Dữ liệu mới đây do Ngân hàng Trung ương châu Âu công bố cho thấy, tính tới cuối tháng 4 vừa qua, lạm phát trong khu vực đồng euro đã ghi nhận đạt mức cao kỷ lục trong tháng thứ sáu liên tiếp, trong đó giá năng lượng tăng đóng góp nhiều nhất vào tỷ lệ lạm phát.

Châu Âu đã hoàn toàn ngừng nhập khẩu năng lượng từ phía Nga, điều này đã buộc những nghành công nghiệp chủ chốt như sản xuất và công nghiệp hoá chất trong khu vực giảm bớt công suất, điều này đã dẫn tới việc đẩy nền kinh tế châu Âu rơi vào bế tắc.

Theo CNBC, nước Đức đã từng cảnh báo người tiêu dùng châu Âu rằng họ nên chuẩn bị cho một tác động lớn đối với nền kinh tế và giá năng lượng sẽ cao hơn. Chuyên gia kinh tế Edward Gardner, Công ty tư vấn Capital Economics, cho biết rằng: "Nếu như Nga cắt nguồn cung cấp khí đốt cho Đức thì chính phủ nước này có thể sẽ đưa ra nhiều chính sách hạn chế tiêu thụ khí đốt. Nhiều hộ gia đình sẽ được bảo vệ nhưng trái lại những nghành công nghiệp sẽ bị ảnh hưởng nặng nề dẫn tới một cơn suy thoái sâu".

Bên cạnh đó, việc châu Âu cấm nhập khẩu dầu thô của Nga sẽ làm gia tăng nhu cầu nhập khẩu dầu thô từ nhiều nước và khu vực khác, và lựa chọn nhập khẩu hợp lý nhất chính là dầu thô vùng Vịnh.

Tuy vậy, mọi nhà máy lọc dầu của châu Âu chỉ thích hợp để chế biến Urals nặng từ Nga, không phù hợp loại dầu nhẹ của vùng Vịnh nên cần phải sửa đổi và nâng cấp thiết bị lên. Điều này đòi hỏi thời gian và vốn đầu tư lớn.

Kiếm soát được tác động lên nền kinh tế Nga

Khác với những khó khăn từ phía châu Âu, nền kinh tế Nga dường như có thể chịu đựng được những tác động của lệnh cấm nhập khẩu dầu mỏ của EU. Ông Sergey Aleksashenko, cựu Phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga, chỉ ra "lệnh cấm nhập khẩu dầu thô của EU sẽ có tác dụng hạn chế, vì giá dầu tăng mạnh sẽ bù đắp được chi phí cho việc Nga mất đi thị trường của châu Âu. Trong năm ngoái, doanh thu từ dầu mỏ chiếm tới 45% tổng doanh thu tài khoá của Nga, và miễn là Moscow có thể bán dầu với giá 44 USD/thùng trở lên, thì việc hoà vốn là điều không thể".

Được biết, dầu thô chủ lực Urals của Nga hiện đang được giao dịch ở mức 70 USD/thùng, thấp hơn nhiều so với giá dầu Brent nhưng cao hơn mức chuẩn tối thiểu trong dự toán tài khoá của Nga.

Với Moscow, lệnh cấm nhập khẩu dầu của EU sẽ chỉ đẩy giá dầu và khí đốt lên cao hơn, gây nên nhiều áp lực lớn lên châu Âu, vốn phụ thuộc rất nhiều vào nhập khẩu dầu khí, nhưng lại có lợi hơn cho Nga, một nước xuất khẩu năng lượng.

Ngoài ra, những quốc gia châu Á có nhu cầu năng lượng lớn và kinh tế phát triển nhanh chóng là những nhà nhập khẩu chính cho những sản phẩm dầu tới từ Nga. Ước tính giá dầu cao có thể giúp Nga tạo ra 180 tỷ USD doanh thu từ dầu mỏ trong năm nay.

OPEC+ không bị tác động

Trước tình hình EU cấm vận có thể sẽ ảnh hưởng tới nguồn cung dầu thô bị thắt chặt hơn trước, tổ chức OPEC+ do Saudi Arabia và Nga đã dẫn đầu về khối lượng sản xuất vẫn không bị tác động, thậm chí còn tăng sản lượng ở biên độ nhỏ tại cuộc họp cắt giảm sản lượng thường kỳ vào ngày 5/5, tức là sản lượng sẽ tăng thêm 432.000 thùng/ngày trong tháng 6.