Từ thành công trở về tay trắng: Tỷ phú từng lọt top giàu nhất thế giới phá sản vì đầu tư sai lầm, phải bán đủ thứ để trang trải nợ nần

Theo tờ Forbes đưa tin, ngày 9/6 vừa qua, công ty đấu giá Christie’s đã bán ra hàng loạt các tác phẩm của Alana Collection. Được biết, bộ sưu tập này từng thuộc về Alvaro Saieh - đây từng là một trong những doanh nhân giàu nhất Chile.

Hành trình trở thành tỷ phú giàu nhất Chile

Ông Saieh sinh ra ở Colombia nhưng lại lớn lên ở Talca (Chile). Ông là người đầu tiên trong gia đình đi học đại học. Sau này, ông còn gia nhập “Chicago Boys”, đây là nhóm các nhà kinh tế học nổi bật của Chile. 

Sau khi lấy được tấm bằng tiến sĩ kinh tế tại Đại học Chicago, ông Saieh chính thức làm việc tại Liên Hợp Quốc, sau đó gia nhập Ngân hàng Trung ương Chile và đảm nhiệm vị trí Giám đốc nghiên cứu tại đây. 

Trong những năm 1973 đến 1990, làn sóng tư nhân hóa bùng nổ khiến cho Ngân hàng Santiago quyết định bán đi một trong những ngân hàng của mình là Banco Osorno. Thời điểm đó, ông Saieh được một nhóm doanh nhân quan tâm đến thương vụ này thuê làm người cố vấn. Đổi lại, ông sẽ có cơ hội để mua 10% cổ phần ngân hàng, sau khi hoàn tất mọi thủ tục còn có quyền quản lý.

Năm 1986, nhóm doanh nhân này thành công mua lại ngân hàng Banco Osorno với giá 10 triệu USD. Ông Saieh cũng đã dồn hết số tiền tiết kiệm của mình, vay thêm cả của mẹ để mua lại 10% cổ phần ngân hàng này. Sau 10 năm, một ngân hàng của Tây Ban Nha là Santander đã mua lại 51% cổ phần của Banco Osorno với giá 496 triệu USD. Nhờ năm giữ 14% cổ phần vào thời điểm đó, ông Saieh đã nhanh chóng thu về 130 triệu USD.

Trước đó một năm, vị doanh nhân này cũng đã mua lại Banco de Concepcion với giá 60 triệu USD. Sau này, ngân hàng này được đổi tên thành CorpBanca và nhanh chóng trở thành ngân hàng tư nhân lớn thứ 5 ở Chile.

Hai thập kỷ sau đó, ông Saieh liên tục mở rộng sang lĩnh vực bán lẻ. Ông bỏ tiền ra mua lại nhiều siêu thị và các chuỗi cửa hàng. Có thời điểm, vị doanh nhân này còn nắm quyền kiểm soát của Copesa – một trong những tập đoàn truyền thông hàng đầu Chile.

Đến năm 2013, tính sương sương ông Saieh đã đầu tư ít nhất 300 triệu USD để thúc đẩy cho các doanh nghiệp bán lẻ của mình ngày càng phát triển. Để có tiền đầu tư, ông Saieh đã bán cổ phần của mình ở hai công ty bảo hiểm với giá khoảng 165 triệu USD. 

Năm 2014, vị doanh nhân này ký hợp đồng, chính thức sáp nhập CorpBanca với ngân hàng Brazil Itau Unibanco chi nhánh tại Chile. Tuy nhiên, quá trình này phải mất tới 2 năm mới có thể hoàn thành. Cũng trong thời gian này, ngân hàng của Saieh là Corp Group Banking (CGB) đã có thỏa thuận vay 1,2 tỷ USD với tài sản là cổ phần của họ trong đơn vị sau sáp nhập.

Cũng trong năm 2014, một công ty đầu tư của Mỹ có cổ phần tại CorpBanca, đã kiện ông Saieh, CorpBanca cùng với cả CGB về hành vi gian lận chứng khoán. Sau khi luật sư của ông Saieh phủ nhận những cáo buộc trên, vụ việc đã bị bác bỏ và thương vụ sáp nhập này cũng được hoàn tất.

Khi vụ sáp nhập hoàn tất vào tháng 4/2016, ông Saieh vẫn nắm giữ 26% cổ phần của đơn vị mới dưới danh nghĩa CGB, đó chính là Itau CorpBanca.

Thế nhưng mới đây, nhà đồng sáng lập quỹ Cartica là Mike Lubrano cho biết, việc sáp nhập năm nào đã mang đến cho Saieh hạn mức và lãi suất vay mà đáng lẽ ra ông không được hưởng. Người này nhận định rằng: “Việc CGB phá sản năm ngoái là minh chứng cho thấy cổ phiếu CorpBanca bị định giá thấp ở thời điểm đó”.

Phá sản vì đầu tư sai lầm, phải bán đủ thứ để trang trải nợ nần

Năm 2013, ông Saieh từng lọt vào danh sách tỷ phú thế giới của Forbes. Thời điểm đó, khối tài sản của vị doanh nhân này lên tới 3 tỷ USD. Đỉnh điểm vào năm 2018, khối tài sản của Saieh đã đạt mức cao nhất là 3,2 tỷ USD. Thế nhưng thời điểm hiện tại, vị doanh nhân giàu có một thời này đã bị rơi vào tình cảnh khó khăn tài chính. Nguyên nhân bởi, ngân hàng của ông là Corp Group Banking (CGB) đã phải đệ đơn phá sản tháng 6 năm ngoái.

Không chỉ bán hết bộ sưu tập các tác phẩm nghệ thuật để có thể trang trải nợ nần, ông Saieh còn rao bán thêm một căn hộ ở New York với giá 49 triệu USD. 

Bên cạnh những sai lầm trong kinh doanh của ông Saieh, sự sụp đổ của Corp Group Banking (CGB) còn nằm ở những vấn đề khác ngoài tầm kiểm soát. Trong số đó, phải kể đến sự bất ổn kinh tế năm 2019 cùng với sự bùng phát và diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19. 

Tháng 9/2020, lần đầu tiên Corp Group Banking (CGB) không thể trả lãi cho khoản nợ 500 triệu USD của mình. Đến tháng 10 cùng năm, sự việc tiếp tục tái diễn. Cho đến tháng 4 năm ngoái, ngân hàng này không thể thanh toán được nợ gốc cũng như lãi suất cho khoản vay Itau. Đến tháng 6 năm ngoái, Corp Group Banking (CGB) nộp đơn phá sản khi đang nợ tới 1,8 tỷ USD.

Đầu năm 2022, CGB sau khi bán cổ phần tại chi nhánh Itau Corpbanca Colombia cho Itau Corpbanca đã giảm khoản nợ của mình xuống còn 1,3 tỷ USD. Ngày 15/6, CGB cũng đã đạt thỏa thuận về kế hoạch tái cơ cấu sau nhiều tháng ngày tiến hành đàm phán với các chủ nợ. Sau quá trình đàm phán, các chủ nợ đã chấp nhận nhận toàn bộ cổ phần của CGB tại Itau Corpbanca, 42% cổ phần của ông Saieh tại Copesa, đồng thời được thanh toán 30 triệu USD trong 15 năm.