TS. Cấn Văn Lực: 200.000 tỷ đồng cấp cho nền kinh tế sẽ nhanh chóng được hấp thụ

Nới room tín dụng khoảng 200.000 tỷ đồng cho nền kinh tế

Mới đây, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã quyết định nới chỉ tiêu tín dụng (room) thêm khoảng 1,5 - 2% cho toàn hệ thống ngân hàng thay vì kiên quyết không nới room quá 14% cho cả năm nay giống như trước đó. 

Dữ liệu từ Chứng khoán VNDirect cũng cho thấy, cung tiền M2 (bao gồm tiền mặt, tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi tiết kiệm) trong 3 quý đầu năm nay chỉ tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước - mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng hồi phục sau dịch bệnh Covid-19, nhu cầu vay đã tăng lên mạnh mẽ kể từ đầu năm nay. Ngay từ thời điểm cuối quý 2, tín dụng đã tăng mạnh 9,4% so với thời điểm đầu năm. Đồng thời, hầu hết những ngân hàng thương mại đều đã chạm đến hạn mức tăng trưởng tín dụng ban đầu được Ngân hàng Nhà nước giao cho.

Dựa vào dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước, TS Nguyễn Hữu Huân - trưởng bộ môn tài chính, Trường đại học Kinh tế TP.HCM nhận định, thời điểm hiện tại, tổng dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế đang ở mức hơn 11,59 triệu tỷ đồng. Như vậy, số tín dụng vừa được cộng thêm là khoảng 200.000 tỷ đồng. Tính thêm, tăng trưởng tín dụng của năm nay sẽ ở mức khoảng 15,5 - 16% so với cuối năm 2021, từ đó nâng tổng hạn mức tín dụng cho tháng 12 là khoảng 400.000 tỷ đồng (con số sau khi đã cộng cả hạn mức mới được cấp và hạn mức cũ còn lại).

Cụ thể, TS Nguyễn Hữu Huân cho biết: “Việc nới room tín dụng thời điểm hiện tại giống như nắng hạn gặp mưa rào. Dù lượng tín dụng vừa được nới thêm không quá nhiều và vẫn chưa đủ để “thỏa cơn khát” thế nhưng vẫn phần nào hỗ trợ được thanh khoản cho người dân; đặc biệt là những doanh nghiệp bởi nhu cầu vay vốn vào thời điểm cuối năm vốn rất cao”.  

Bên cạnh đó, nguyên tắc điều chỉnh để tăng chỉ tiêu tín dụng dành cho những tổ chức tín dụng theo hướng những tổ chức tín dụng với thanh khoản tốt hơn, lãi suất thấp hơn sẽ được tăng trưởng tín dụng cao hơn. Đồng thời, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng đã yêu cầu những tổ chức tín dụng cần phải cân đối phù hợp để có thể cấp tín dụng, từ đó tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, đặc biệt là những lĩnh vực đang được ưu tiên như xuất khẩu, nông nghiệp nông thôn, doanh nghiệp nhỏ và vừa, công nghiệp phụ trợ… cũng như các động lực tăng trưởng đúng theo chủ trương của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.  

Trao đổi về động thái mới nhất của Ngân hàng Nhà nước, TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế - Tài chính, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia đánh giá, động thái này được cho phù hợp và đáp ứng được mong mỏi của người dân và doanh nghiệp.

3 lý do khiến Ngân hàng Nhà nước nới room tín dụng

Cũng theo TS. Cấn Văn Lực, có 3 lý do khiến Ngân hàng đưa ra quyết định nới room tín dụng vào thời điểm này, bao gồm:

Thứ nhất, yếu tố quan trọng nhất đó là áp lực từ bên ngoài đã giảm nhiệt đáng kể. Ngoài ra, những yếu tố như lãi suất, lạm phát và tỷ giá từ bên ngoài đều đã giảm rõ rệt, không còn gây áp lực lớn đến điều hành tín dụng của Việt Nam. Trong tháng vừa qua, đồng USD đã mất giá khoảng 3,5% và giảm mạnh. Trong nước, tình hình lạm phát được kiểm soát khá tốt. Theo dự báo, lạm phát cả năm nay ở mức khoảng 3,3% trong khi áp lực tăng lãi suất cùng tỷ giá cũng đã giảm dần.  

Thứ hai, thanh khoản ở hệ thống ngân hàng đã được cải thiện. Vì thế, người dân đã bắt đầu quay trở lại gửi tiền ngân hàng, con số thậm chí còn nhiều hơn so với giai đoạn trước đó. 

Thứ ba, nhu cầu vốn của người dân và doanh nghiệp vào dịp cuối năm thường rất lớn. Việc Ngân hàng Nhà nước cấp thêm hạn mức tín dụng sẽ đáp ứng được nhu cầu về thanh khoản, nhu cầu về vốn để có thể duy trì, phục hồi cũng như phát triển sản xuất cũng như kinh doanh vào dịp cuối năm.

Thời điểm hiện tại, nhiều hồ sơ tín dụng của những công trình và dự án dở dang; hồ sơ tín dụng của những người mua nhà, những hợp đồng thanh toán xuất nhập khẩu và nhu cầu thanh toán đến hạn khá lớn; điều này cho thấy rõ về nhu cầu cũng như khả năng hấp thụ vốn. 

Theo TS. Cấn Văn Lực, lượng tiền khoảng 200.000 tỷ đồng khi được cấp ra cho nền kinh tế vào thời điểm hiện tại, khả năng hấp thụ sẽ rất cao, chủ yếu hấp thụ vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng theo mong muốn của Chính phủ. Nguyên nhân bởi, không một tổ chức tín dụng nào hiện tại muốn sử dụng số tiền này để cho vay vào những lĩnh vực đầu cơ hay rủi ro bởi khả năng mất vốn cũng như nợ xấu trong năm tới là tương đối cao. 

Trước những lo ngại về việc nới hạn mức tín dụng sẽ tác động tiêu cực đến vấn đề lạm phát, TS. Cấn Văn Lực nhìn nhận rằng, lạm phát trong năm nay được kiểm soát tương đối thấp, ở mức khoảng 3,5%. Đến năm sau, dù áp lực cao hơn nhưng cũng chỉ ở mức 4 - 4,5%. Theo TS. Lực, mức này là chấp nhận được trong bối cảnh lạm phát trên thế giới đang tương đối cao.

Trong khi đó, TS. Nguyễn Đình Cung - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, động thái nới room tín dụng dù hơi muộn nhưng vẫn cần thiết. “Nới room tín dụng là động thái nên làm của Ngân hàng Nhà nước bởi trong giai đoạn vừa qua đã thắt chặt quá mức”. Ông Cung cho biết. 

Có thể khẳng định rằng, việc nới room tín dụng thêm 1,5 - 2% sẽ giúp thanh khoản của nền kinh tế bớt phần cạn kiệt. Các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp bất động sản nói riêng sẽ tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn, từ đó có thêm nhiều dự án được tiếp tục thực hiện. TS. Nguyễn Đình Cung bổ sung, với động thái này, doanh nghiệp sẽ có thêm cơ hội để tồn tại, tiếp tục duy trì và vượt qua được giai đoạn khó khăn trước mắt. 

Những ngân hàng nào sẽ được ưu tiên?

Giới phân tích nhận định, với định hướng nới room tín dụng ở trên, nhóm ngân hàng mới thực hiện cắt giảm lãi suất cho vay sẽ sở hữu nhiều lợi thế hơn. Tính đến nay, đã có tổng cộng 4 ngân hàng thông báo giảm lãi suất cho nhiều nhóm đối tượng khách hàng, bao gồm: Vietcombank, Agribank, HDBank và ACB.

Trong thông cáo về việc nới chỉ tiêu nới room tín dụng thêm 1,5-2%, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng đã yêu cầu các tổ chức tín dụng cần cân đối phù hợp cho việc cấp tín dụng, tập trung vốn vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, đặc biệt là những lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng theo đúng chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, việc nới room tín dụng đi đôi với việc kiểm soát rủi ro kỳ hạn với mục đích đảm bảo thanh khoản, an toàn hoạt động cũng như khả năng chi trả cho người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên đán. 

Ngoài ra, Thống đốc yêu cầu Ngân hàng Nhà nước cần theo dõi sát sao diễn biến tình hình, từ đó có giải pháp hỗ trợ thanh khoản kịp thời thông qua các kênh và trường hợp cần thiết để hỗ trợ với kỳ hạn dài hơn, bao gồm cả thời hạn qua Tết để các tổ chức tín dụng cảm thấy yên tâm hơn khi cấp tín dụng.

Trước đó, Nhà điều hành cũng đã có một số đợt nới thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng đến các ngân hàng để có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng là 14% cho cả năm. Mới hồi đầu tháng 10 vừa qua, nhiều ngân hàng như VPBank, HDBank, MB cùng với Vietcombank đã được điều chỉnh thêm hạn mức tín dụng cho năm nay. Điều đáng nói, đây đều là những ngân hàng đã tham gia tái cơ cấu các tổ chức tài chính yếu kém theo đúng chủ trương của Ngân hàng Nhà nước.

Chứng khoán VNDirect tính toán, sau đợt điều chỉnh này, nền kinh tế sẽ được nhận thêm khoảng 83,5 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, sau đợt điều chỉnh này, hạn mức tăng trưởng tín dụng của 18 ngân hàng thuộc danh sách theo dõi của nhóm phân tích (vốn đang chiếm khoảng 80% tín dụng hệ thống) đạt khoảng 13,6%.

Trước đó, trong đợt nới room vào đầu tháng 9 vừa qua, đã có tổng cộng khoảng 18 ngân hàng thương mại đã được Ngân hàng Nhà nước cấp thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng. Theo VNDirect, trong đợt cấp tín dụng này, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ưu tiên một số các Ngân hàng Thương mại có cơ cấu tín dụng lành mạnh (vớitỷ trọng cho vay các phân khúc rủi ro như bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp thấp và/hoặc tỷ trọng cho vay bán lẻ cao), tham gia cơ cấu lại các tổ chức tài chính yếu kém, chất lượng tài sản lành mạnh cùng với tỷ lệ an toàn vốn (CAR) cao - đơn cử như MB, HDBank, VIB, Agribank...