Trí tuệ nhân tạo Trung Quốc - Tham vọng chiếm lĩnh toàn cầu

Trí tuệ nhân tạo Trung Quốc

Trong vài thập niên vừa qua, Trung Quốc đã hoàn toàn xứng đáng với danh hiệu là "công xưởng của thế giới". Trong khi có rất nhiều nền kinh tế lớn đã và đang vật lộn 1 cách khó khăn do đại dịch covid vào năm ngoái, thì tổng sản lượng về sản xuất của nước này vẫn tăng nhẹ, chạm mốc với hơn 3,8 nghìn tỷ USD - chiếm hơn ⅓ trên tổng giá trị của toàn cầu.

Tuy nhiên, nếu như bạn vẫn đang nghĩ về một đất nước Trung Quốc với hình ảnh là những nhà xưởng chế tác với số lượng lớn sử dụng nguồn nhân lực giá rẻ, thì bạn nên cân nhắc thay đổi ngay quan điểm cũng như cách nhìn của mình.

Theo như Kai-Fu Lee - cựu CEO của Google tại thị trường Trung Quốc và đây cũng là 1 chuyên gia công nghệ thông tin hàng đầu của nước này đánh giá rằng thành tựu phục hồi kinh tế ấn tượng của Trung Quốc sau đợt dịch COVID-19 vào hồi đầu năm ngoái tại Vũ Hán là do có công không hề nhỏ nhờ vào sự đầu tư cực kỳ mạnh tay của Trung Quốc cho lĩnh vực công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).

Công nghệ trí tuệ nhân tạo là gì?

Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) là hệ thống các thiết bị kỹ thuật số có khả năng giúp thực hiện được các nhiệm vụ mà bình thường chúng ta phải cần tới trí thông minh con người. Công nghệ AI đã được chú trọng phát triển nhằm hướng tới ba mục tiêu với 3 cấp độ sau:

• Xây dựng được các hệ thống có khả năng suy nghĩ được như con người (đây là công nghệ AI với trình độ cao)
• Xây dựng các hệ thống được vận hành tự động nhưng vẫn chưa đạt được tới tư duy giống như con người (đây là công nghệ AI trình độ trung bình)
• Ứng dụng tư duy của con người vào trong các dịch vụ, sản phẩm nhằm giúp  tăng được đáng kể giá trị của các dịch vụ, sản phẩm này (đây là công nghệ AI trình độ thấp)

Trên thực tế, hiện nay sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo Trung Quốc chủ yếu mới đạt ở cấp độ thứ ba, thể hiện rõ ràng thông qua các ứng dụng về lĩnh vực trợ lý ảo, các dịch vụ trực tuyến, ứng dụng vào các ngành sản xuất, dịch vụ, truyền thông, quảng cáo…

Cuộc đua trong lĩnh vực công nghệ trí tuệ nhân tạo

Ứng dụng của công nghệ trí tuệ nhân tạo đã được công nhận 1 cách rộng rãi như là một biểu tượng của sức mạnh toàn diện một quốc gia thông qua các năng lực thực hiện đổi mới và sáng tạo.

Mỹ và Trung Quốc hiện nay đã ban hành và đang xây dựng được các chiến lược dài hạn nhằm mục đích thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo. Cuộc đua quyết liệt về công nghệ trí tuệ nhân tạo Trung Quốc và Mỹ xuất phát từ một số lý do sau:

• công nghệ trí tuệ nhân tạo có thể sẽ được ứng dụng mạnh mẽ vào trong lĩnh vực quốc phòng, phát triển nền kinh tế và các lĩnh vực khác do đó công nghệ AI có tầm quan trọng mang tính sống còn đối với cả Mỹ và Trung Quốc.
• So với các công nghệ tiên tiến khác, như là máy tính lượng tử, 5G, internet vạn vật , thì công nghệ trí tuệ nhân tạo có đặc trưng nổi bật là năng lực “tự học” của hệ thống máy tính, do đó nó hoàn toàn có thể tự phán đoán, phân tích ra được trước các dữ liệu mới mà không cần phải có đến sự hỗ trợ của con người; đồng thời, nó còn có khả năng xử lý được các dữ liệu với số lượng cực kỳ lớn và với tốc độ cao.
• Cuộc chạy đua khốc liệt về công nghệ AI chính là một loại hình cạnh tranh mang tính chiến lược và có các đánh giá chiến lược, đưa ra quyết định, cũng như là huy động toàn bộ nguồn lực của cả nước.

Trung Quốc đang vượt Mỹ về nghiên cứu công nghệ trí tuệ nhân tạo

Theo như báo cáo đến từ Đại học Stanford của Mỹ đã cho biết, Trung Quốc đã lần đầu tiên vượt qua được Mỹ về số các trích dẫn nghiên cứu về học thuật liên quan đến AI vào năm ngoái, chiếm đến 20,7% tổng số các nghiên cứu, cao hơn 19,8% so với của Mỹ.

Theo như chuyên gia nghiên cứu Clarivate, kể từ năm 2012, Trung Quốc đã cho phát hành khoảng 240.000 bài báo học thuật về công nghệ trí tuệ nhân tạo, vượt xa Mỹ chỉ với số lượng xuất bản là 150.000 bài.

Theo như các đánh giá thì một trong những lý do khiến cho công nghệ trí tuệ nhân tạo Trung Quốc phát triển mạnh là bởi vì nguồn dữ liệu cực kỳ dồi dào mà nước này đã tạo ra. Ước tính đến năm 2030, có khoảng 8 tỷ các thiết bị ở đại lục sẽ được cho kết nối Internet vạn vật (IoT), từ đó một mạng lưới rộng lớn kết nối các đối tượng vật lý thông qua internet. 

Những thiết bị mà được gắn ở trên xe ô tô, trong các cơ sở hạ tầng, robot và 1 số các phương tiện khác sẽ giúp tạo ra một số lượng dữ liệu khổng lồ. Theo như Weilin Zhao, nhà nghiên cứu cấp cao ở Viện nghiên cứu Itochu đã cho biết rằng: Trí tuệ nhân tạo Trung Quốc được đẩy mạnh phát triển chính là cách để giúp bù đắp được tình trạng thiếu hụt nguồn lao động, khi dân số nước này được dự đoán sẽ giảm mạnh trong tương lai.

"Sẽ phải mất nhiều năm để các tầm nhìn tương lai về robot và AI được hiện thực hóa. Nhưng Trung Quốc đang đặt nền móng để trở thành người dẫn đầu, không chỉ nhờ vào số lượng mà cả mức độ thông minh của các AI này" - theo nhận định của Kai-Fu Lee 

Điểm hạn chế của công nghệ trí tuệ nhân tạo Trung Quốc

Dù là tiềm năng giúp cho việc cải thiện được tối ưu năng suất lao động ở trong hầu hết mọi lĩnh vực của các công trình nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo đều được thấy rõ. Tuy nhiên, đây cũng là 1 trong các lĩnh vực có nhiều mặt trái nếu như không được kiểm soát cẩn thận.

Ví dụ như, trong một cuộc điều tra được công bố vào tháng 12/2021 của trang thông tin công nghệ Gizmodo đã có tiết lộ rằng PredPol - phần mềm sử dụng thuật toán trí tuệ nhân tạo để phân tích các dữ liệu phạm tội để từ đó đưa ra được các dự báo về khả năng, địa điểm... có thể xảy ra các hành vi phạm tội trong tương lai - có định kiến thay vì là đưa ra được những đánh giá trung lập.

Nguyên nhân là do dữ liệu mà phần mềm này đã sử dụng có sự thiên vị, khiến cho các khu vực có những người da trắng sinh sống chủ yếu sẽ bị loại ra khỏi thuật toán.

Kết luận

Công nghệ trí tuệ nhân tạo đang được ứng dụng phổ biến ở trong hàng loạt ngành công nghiệp, ảnh hưởng cực lớn đến khả năng cạnh tranh cũng như an ninh của một quốc gia. Hiện nay công nghệ trí tuệ nhân tạo Trung Quốc đang ngày càng phát triển mạnh mẽ và là 1 trong những quốc gia hàng đầu chiếm lĩnh toàn cầu.