Sức ép đè nặng các chuỗi bán lẻ khi nhập iPhone 14

Theo Zingnews, một đại diện từ chuỗi bán lẻ ủy quyền của Apple (AAR) giấu tên tại Việt Nam, đã cho biết rằng dòng iPhone 14 năm nay ghi nhận tỷ lệ “lạc” quá cao.

Theo đó, đại lý muốn nhập được 10 chiếc iPhone 14 Pro và Pro Max sẽ phải nhập thêm kèm theo 200 chiếc ốp chính hãng, 50 chiếc Apple Pencil, 100 chiếc Apple Watch và 200 chiếc Airpods.

Sức ép về chỉ số

Theo đại diện các chuỗi bán lẻ, kể từ năm ngoái tình trạng nhập iPhone kèm lạc đã xuất hiện, thế nhưng tỷ lệ nhập kèm không quá lớn. Năm trước, thị trường tiêu thụ tốt nên các chuỗi không xem đó là lạc, thậm chí nhiều chuỗi bán lẻ còn muốn mua thêm Macbook và iPad.

Đại diện một AAR khác cho hay: “Nguồn cung iPhone 13 Series vào năm 2021 ổn định do đó không bị áp lực về tỷ lệ nhập hàng cũng như phụ kiện. Chuỗi của tôi còn phải xin để nhập thêm phụ kiện và các sản phẩm khác của Táo Khuyết vì ghi nhận doanh số bán ra khả quan”.

Bước sang năm 2022, nguồn cung iPhone 14 bị gián đoạn trên toàn cầu vì nhà máy lắp ráp iPhone lớn nhất thế giới của Apple tại Trung Quốc phải ngừng hoạt động do ảnh hưởng từ chiến dịch Zero Covid. Theo đó, lượng iPhone 14 được nhập về Việt Nam chỉ bằng 30% so với mức kỳ vọng.

Bởi vậy, các chuỗi bán lẻ tại Việt Nam đã buộc phải nhập hàng theo hình thức bia kèm lạc nếu muốn nhận được các mẫu bán chạy như iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max.

Bên cạnh sức ép về số lượng phụ kiện và các sản phẩm nhập kèm, nhiều chuỗi còn đứng trước sức ép về chỉ số velocity. Nhiều chuỗi AAR đã phải kích hoạt điện tử, đồng thời bán iPhone có doanh số bán ra thấp với giá rẻ để đáp ứng đảm bảo về chỉ số này.

Chuỗi bán lẻ sẽ được ưu tiên nhận lô hàng tiếp theo với nhiều máy hơn và trong thời gian sớm hơn khi có tỉ lệ máy kích hoạt cao ở mức 80 đến 90% trên số máy đã được phân phối. Tình trạng cạnh tranh này không chỉ diễn ra tại các chuỗi AAR mà còn ở các nhà phân phối để nhận được nguồn hàng tốt hơn từ phía Apple.

Theo đại diện giấu tên từ một chuỗi AAR, các nhà phân phối đang chia sản phẩm iPhone 14 thành hai loại. Thứ nhất là loại có yêu cầu về thời gian kích hoạt và loại thứ 2 là không yêu cầu về thời gian kích hoạt. Đối với hai loại này, giá nhập vào từ nhà phân phối đã chênh lệch nhau từ 1 đến 2 triệu đồng.

Điều này có nghĩa là cửa hàng nhỏ cũng phải chịu áp lực kích hoạt máy khi nhập hàng từ các chuỗi bán lẻ AAR.

Vị này cho biết thêm: “Chuỗi bán lẻ sẽ có nhân viên giám sát về việc kích hoạt máy khi giao máy tới các cửa hàng nhỏ. Nhân viên có trách nhiệm phải đảm bảo máy bán cho khách hàng được kích hoạt thành công".

Về “velocity”, Apple sử dụng thuật ngữ này để nói về số lượng máy kích hoạt trên tổng sản phẩm tồn kho mà công ty cung cấp cho các đối tác. Đây là chỉ số được sử dụng để đánh giá về hiệu quả vận hành của một đại lý ủy quyền của Apple, đồng thời cũng là cơ sở quan trọng để nhà phân phối phân chia lượng máy ở các đợt hàng tiếp theo và năm tiếp theo.

Kèm quá nhiều “lạc”

Theo đại diện của các chuỗi bán lẻ, việc nguồn hàng iPhone 14 bị hạn chế khiến các chuỗi buộc phải mua kèm lạc và hình thức này đang vượt quá khả năng của chuỗi.

Đại diện một chuỗi AAR giấu tên cho biết: “Bên mình vừa bị ép nhập thêm 20 chiếc Magic Mouse và 100 chiếc Macbook Air M1 mới được nhập 10 chiếc iPhone 14 Pro/ Pro Max”.

Cũng theo xác nhận từ một chuỗi AAR khác, chuỗi này hiện đang phải nhập hơn 1.000 chiếc iMac nhưng chưa có phương án nào bán ra hợp lý.

Hiện nay tỉ lệ lạc kèm theo mỗi lô hàng iPhone 14 đang phổ biến ở mức 10 đến 20% giá trị lô hàng và không có một công thức chung nào cho các chuỗi bán lẻ của Apple. Bên cạnh đó, điều này còn tùy thuộc vào nhà phân phối và từng thời điểm của thị trường.

Hầu hết lạc kèm theo sẽ là những sản phẩm không phải là iPhone như iPad, Macbook, Apple Watch, Apple Pencil, phụ kiện chính hãng, ốp và thậm chí là những mẫu iPhone có doanh số bán ra thấp.

Đại lý buộc phải cắt lỗ giảm giá từ 20 đến 30% giá trị máy nếu muốn bán ra được những sản phẩm như vậy. Theo đó nhiều sản phẩm đã phải cắt lỗ lên tới chục triệu đồng.

Trong những lô iPhone 14 gần đây, MacBook Air M1 đang là loại “lạc” phổ biến. Theo đại diện của mỗi chuỗi bán lẻ, Việt Nam đã nhập khẩu gần 60.000 chiếc Macbook Air chỉ riêng trong giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 11 năm 2022. Trong khi đó, thị trường ghi nhận sức tiêu thụ chỉ ở mức 7.000 đến 8.000 máy mỗi tháng, chưa tính lượng tồn kho từ trước.

Số lượng tồn kho lớn của mẫu laptop này là do dự đoán sai nhu cầu của thị trường Việt Nam trong giai đoạn cuối năm đến từ các nhà phân phối. Sức mua Macbook Air M1 tại thị trường trong nước hiện nay đã giảm khoảng 50% so với mức đỉnh năm 2021.

Theo nhận định từ đại diện các chuỗi bán lẻ, chính sách bán hàng theo kiểu bia kèm lạc trong năm 2022 có nhiều yếu tố mới hơn so với năm 2021. Tỷ lệ “non iPhone” trước đây được giao cho các nhà phân phối không quá lớn. Ngoài ra lượng iPhone cũng nhiều nên không đề cao vấn đề tỉ lệ hàng hóa nhập kèm.

Thị trường vào năm 2021 chứng kiến nhu cầu mua sắm cao đối với Macbook và iPad. Do đó, các nhà phân phối và đại lý đều nhận được chỉ tiêu bán những sản phẩm này với số lượng lớn trong năm 2022 và 2023.

Đại diện một chuỗi AAR lớn nhận định: “Sự gián đoạn chuỗi cung ứng của Apple tại Trung Quốc cùng với lượng hàng nhập kèm không phù hợp đã khiến thị trường rơi vào hỗn loạn chưa từng thấy trong giai đoạn cuối năm ngoái. Các nhà bán lẻ đang chịu áp lực lớn khi phải nhập bia kèm lạc với tỉ lệ quá cao”.