Sàn giao dịch đóng cửa, môi giới đồng loạt “mất việc”

Môi giới bất động sản mất việc, sàn giao dịch đóng cửa

Theo Nhịp sống thị trường, chỉ riêng trong quý 1/2023 đã có thêm khoảng 50% sàn giao dịch phải đóng cửa hoặc là tạm dừng hoạt động với hàng nghìn lao động phải mất việc. Ước tính, số lượng môi giới đang hoạt động hiện nay chỉ còn khoảng 30 - 40% so với giai đoạn đầu năm 2022. 

Hiện tại có nhiều doanh nghiệp phải dừng và hoãn nhiều dự án đang được triển khai, cho nhân viên nghỉ việc bớt để có thể giảm áp lực về tài chính. 

Đặc biệt, theo thống kê của Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy, trong phạm vi một phân khúc đã có khoảng 10.000 nhân viên môi giới đã phải nghỉ việc hoặc là chuyển sang công việc khác để kiếm sống. 

Cũng theo Tổng cục Thống kê, trong thời gian hai tháng đầu năm 2023, số lượng doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thành lập mới ghi nhận là 550 doanh nghiệp, so với cùng kỳ giảm 62,4%. Số lượng doanh nghiệp bất động sản giải thể là 235 doanh nghiệp, so với cùng kỳ tăng gần 20%.

Quả thực, trong năm 2022 là một năm thách thức với các doanh nghiệp bất động sản. Những doanh nghiệp phải thay đổi phương án kinh doanh, quản lý như tái cơ cấu nợ, tái cơ cấu hoạt động kinh doanh cũng như thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, tinh giản tối đa bộ máy, thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, tinh giản bộ máy tối đa, giảm lực lượng lao động, dừng hoặc đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công xây dựng một số dự án, dừng triển khai các dự án mới, dừng phát hành cổ phiếu tăng vốn, dừng các thương vụ IPO, cũng có tập đoàn giảm đến 50% lực lượng lao động,... để có thể ứng phó với điều kiện khó khăn. 

Có thể thấy, những khó khăn trên thị trường bất động sản thể hiện rõ ở trên kết quả kinh doanh khi có nhiều doanh nghiệp hoạt động môi giới trong ngành này đều báo lỗ trong quý 1/2023, ghi nhận giai đoạn kém nhất tính từ năm 2017 cho đến hiện tại. 

Dù thực hiện cắt giảm mạnh các khoản chi phí, tuy nhiên do khó khăn chung của thị trường bất động sản đã dẫn đến sự sụt giảm doanh thu ở các mảng kinh doanh. 

Điểm đáng chú ý, những doanh nghiệp kinh doanh môi giới chứng kiến làn sóng sa thải nhân viên nhiều nhất từ trước đến giờ với hàng nghìn nhân sự, trong đó có nhiều nhất thuộc bộ phận kinh doanh. Những doanh nghiệp môi giới hoặc chủ đầu tư có bố trí bộ phận môi giới bán hàng có tỷ trọng sa thải 50% nhân sự trở lên dưới nhiều hình thức như dừng ký hợp đồng tạm thời trong thời gian từ 3 - 6 tháng, cho thôi việc và giữ chế độ cộng tác viên,...

Trên thực tế cho thấy, một số doanh nghiệp quy mô dưới 50 nhân viên thậm chí còn chấm dứt hợp đồng với 70% người lao động không có nguồn lực cầm cự. Trong khi đó thì các chủ đầu tư có bộ máy tinh giản hơn (chỉ nuôi đội ngũ phát triển dự án) ghi nhận được tỷ lệ cắt giảm từ 20 - 25% nhân sự cùng với việc giảm lương theo cấp bậc. 

Khắt khe trong nghề nghiệp

Thường thì những môi giới không bán được hàng trong một quý sẽ được hỗ trợ thêm nghiệp vụ, không bán được sản phẩm trong thời gian 2 quý vẫn ở nhóm thử thách thêm. Tuy nhiên nếu vẫn không bán được hàng trong thời gian 3 quý thì nhân viên môi giới sẽ được khuyến khích rút lui để tìm cơ hội ở ngành nghề khác phù hợp hơn. Tỷ lệ đào thải môi giới bất động sản trong năm 2021 đã chạm mức tuyển 10 loại 7 (trung bình trong thời gian 3 - 6 tháng tuyển 10 môi giới thì khả năng đào thải 7 người, trong đó số tự chủ động bỏ cuộc chiếm 50%). 

Và làn sóng sa thải môi giới đã từng diễn ra một cách mạnh mẽ trong năm 2021. Phó chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, tại TP.HCM - ông Phạm Lâm nói rằng: “Nghề môi giới phân hóa mạnh mẽ và đào thải kỷ lục trong năm 2021. Cũng vì tác động nặng nề của dịch bệnh, nhiều sàn địa ốc đã thu hẹp quy mô, đóng cửa tạm thời thậm chí là phá sản. Chỉ có khoảng 25% các công ty môi giới thực sự có tiềm lực đủ sức trụ lại sau đợt dịch bệnh COVID-19 lần thứ tư, có thể tái khởi động cũng như bán hàng trong mùa cao điểm bán hàng cuối năm (quý 4/2021). Trong khi đó thì có đến hơn 70% nhóm các công ty môi giới duy trì bộ máy, tan rã, khó khăn bắt nhịp trở lại dẫn đến 60% môi giới bị đào thải hoặc là tự chủ động bỏ nghề. 

Vào năm COVID-19 thứ nhất (năm 2020) có thể khiến cho các công ty môi giới bất động sản bối rối nhưng vẫn cố gắng để cầm cự. Bước sang năm COVID-19 thứ hai (năm 2021) thì khả năng phòng vệ của nhóm quy mô vừa và nhỏ gần như không còn kiệt quệ nguồn lực đã dẫn đến đóng cửa tạm thời hoặc là phá sản. Nhân sự môi giới cũng vì thế mà cũng bước vào cuộc sàng lọc khắc nghiệt, tan rã hàng loạt. 

Cho đến thời điểm hiện tại, làn sóng sa thải lại tiếp tục diễn ra khi có nhiều doanh nghiệp đuối sức, thị trường bất động sản yếu thanh khoản. Phó chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản nói rằng, phần lớn các nhân sự môi giới địa ốc thất nghiệp là bởi công ty phá sản, dừng hoạt động đang chia thành 2 nhóm. Nhóm thứ nhất đó là có năng lực chuyên môn cao, không ngừng trau dồi kiến thức, kinh nghiệm và có chứng chỉ hành nghề, xem nghề môi giới là sự nghiệp lâu dài. Nhóm này cũng có cơ hội sẽ chuyển sang các công ty có quy mô lớn hơn và bám trụ lại được với nghề. 

Và nhóm thứ hai là môi giới bất động sản vào nghề theo trào lưu, chớp thời cơ bắt sóng và chạy theo đám đông, tầm nhìn ngắn hạn. Nhóm này cũng chiếm khoảng 60% nguồn nhân sự ở các công ty và thường bị đào thải hoặc là tự đào thải.