Phúc lợi xã hội là gì? Những hình thức phúc lợi dành cho đối tượng người lao động

Định nghĩa khái niệm về phúc lợi xã hội là gì?

Phúc lợi xã hội là các dạng bảo hiểm, học bổng, tiền lương hưu hoặc các chương trình hỗ trợ khác của Chính phủ, các đơn vị doanh nghiệp liên quan đến sự an toàn, lợi ích chính đáng mà người lao động được hưởng khi tham gia làm việc cho một tổ chức nào đó. Hầu hết các doanh nghiệp, cơ quan hành chính, tổ chức hiện nay đều nhận thức rất rõ về tầm quan trọng của việc xây dựng chế độ phúc lợi xã hội dành cho nhân viên của mình.

Thông thường, các chế độ phúc lợi xã hội trong một đơn vị doanh nghiệp sẽ chiếm tỷ lệ từ 25 - 30% trong tổng thù lao của người lao động. Và tại nhiều đơn vị doanh nghiệp, khi mức lương của nhân viên được nâng lên cao cũng sẽ đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp sẽ gia tăng thêm những khoản phúc lợi xã hội để từ đó giữ chân đội ngũ nhân tài, người lao động chất lượng cao cho công ty.

Lợi ích không thể không nhắc đến của phúc lợi xã hội 

Chế độ phúc lợi xã hội mang đến cho người lao động rất nhiều những lợi ích khác nhau:

• Chế độ phúc lợi tốt sẽ giúp cho cuộc sống của người lao động sở hữu mức thu nhập thấp được cải thiện đáng kể và đảm bảo duy trì mức sinh hoạt tối thiểu. Đó có thể là sự hỗ trợ liên quan đến việc khám chữa bệnh khi ốm đau, hỗ trợ khi gia đình có việc hiếu hỷ, khoản tiền hỗ trợ thuê hoặc mua nhà.
• Chế độ phúc lợi xã hội tốt sẽ giúp cho các doanh nghiệp có thể giữ chân được những nhân viên có năng lực, giỏi giang, đồng thời tăng cao hình ảnh chuyên nghiệp trên thị trường tuyển dụng. Điều này giúp cho các doanh nghiệp có thể tuyển dụng được thêm nhiều nhân tài hơn, giúp đơn vị phát triển bền vững, mạnh mẽ. Ngoài ra, chế độ phúc lợi cũng sẽ tạo ra thêm nhiều động lực, niềm vui để nhân viên có thể toàn tâm toàn ý cống hiến cho doanh nghiệp và nâng cao năng suất lao động. 
• Cuối cùng, chế độ phúc lợi là một giải pháp tuyệt vời giúp giảm bớt gánh nặng xã hội trong việc chăm lo cho những người lao động bị thất nghiệp hoặc giảm nhẹ những vấn đề có liên quan đến bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. 

Những khái niệm có liên quan đến phúc lợi xã hội

Dưới đây là một số khái niệm có liên quan trực tiếp đến các chính sách phúc lợi xã hội:

Quỹ phúc lợi

Hầu hết các doanh nghiệp đều dành ra những khoản ngân sách nhất định trong kế hoạch tài chính nội bộ để hỗ trợ cho đội ngũ nhân viên của mình trong nhiều trường hợp, hoàn cảnh khác nhau. Những khoản ngân sách này sẽ là quỹ phúc lợi xã hội. Mục đích của quỹ này là sử dụng để chi trả cho đối tượng người lao động vào những hoàn cảnh nhất định và doanh nghiệp sẽ cần phải có chứng từ để bổ sung vào báo cáo tài chính trong những trường hợp sau:

• Chỉ trả cho đám hiếu, hỷ của người lao động.
• Chi trả cho những hoạt động tham quan, du lịch, nghỉ dưỡng, chữa trị bệnh tật của người lao động.
• Chỉ trả cho những khoản công tác phí, các khoản phí đào tạo kiến thức và kỹ năng chuyên môn của đội ngũ nhân sự làm việc tại doanh nghiệp.
• Các khoản chi phí để hỗ trợ cho người lao động và gia đình khi gánh chịu tác động, ảnh hưởng từ dịch bệnh, thiên tai, tai nạn…
• Chi phí hỗ trợ cho người lao động đi lại trong ngày lễ, tết
• Những khoản hỗ trợ cho người lao động khác nhau theo như chính sách, quy định của bộ tài chính.
• Trong đó, những khoản chi của quỹ phúc lợi xã hội thường sẽ không được vượt hơn 1 tháng lương trung bình của những người lao động trong điều kiện hoàn cảnh thực tế.

Lương phúc lợi

Lương phúc lợi còn có một tên gọi khác lương tháng thứ 13. Đây là một khoản thưởng vào cuối năm được người lao động và đơn vị tuyển dụng đã thống nhất, thỏa thuận ngay từ đầu trong quá trình tiến hành ký kết hợp đồng lao động. Khoản tiền này sẽ chi trả căn cứ vào kết quả làm việc thực tế của người lao động cũng như tình hình sản xuất, kinh doanh hàng năm của doanh nghiệp. 

Thông thường, lương phúc lợi sẽ được chi trả vào thời điểm cuối năm để người lao động có thể mua sắm, chuẩn bị cho kỳ nghỉ Tết Nguyên đán quan trọng nhất trong năm. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp có kết quả kinh doanh thua lỗ, không được tốt hoặc là nhân viên không đạt được hiệu quả công việc như cam kết trong hợp đồng thì khoản tiền thưởng này sẽ không được chi trả.

Những loại phúc lợi xã hội ở Việt Nam hiện nay

Hiện nay đội ngũ người lao động ở Việt Nam sẽ được thụ hưởng một số những chế độ phúc lợi khác nhau như:

Các chế độ phúc lợi bắt buộc

Đây là các chế độ phúc lợi tối thiểu theo quy định của pháp luật mà các công ty cần phải cung cấp cho người lao động. Trong đó, có các chế độ phúc lợi bắt buộc phải có bao gồm: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm y tế…..

Theo như quy định chi tiết cụ thể của luật lao động, những người lao động Việt Nam sẽ được thụ hưởng 4 loại chính sách chế độ bảo hiểm khác nhau bao gồm:

• Trợ cấp trong trường hợp người lao động bị ốm đau.
• Hỗ trợ các bệnh nghề nghiệp.
• Trợ cấp thai sản dành cho đối tượng người lao động nữ.
• Trợ cấp lương hưu.

Tuy nhiên, để có thể nhận được những khoản hỗ trợ nói trên, những người lao động và người sử dụng lao động sẽ cần phải chấp nhận tuân thủ theo một số các quy định:

• Nhà tuyển dụng sẽ cần phải bắt buộc đóng một khoản tiền bằng tỷ lệ 15% trong tổng tiền lương của người lao động mỗi tháng cho những quỹ phúc lợi.
• Người lao động sẽ phải đóng 5% tổng tiền lương của mình so với khoản tiền lương thực nhận được hàng tháng vào các quỹ phúc lợi.
• Các quy định khác về việc hỗ trợ các nguồn lực.

Chế độ phúc lợi tự nguyện

Các chế độ phúc lợi tự nguyện trong nhóm các chương trình phúc lợi xã hội là gì, câu trả lời sẽ có dưới đây:

• Bảo hiểm sức khỏe: ngăn ngừa việc những người lao động đột ngột bị mắc bệnh tật, làm ảnh hưởng đến kết quả, tiến độ chung của công việc.
• Bảo hiểm nhân thọ: sử dụng để chi trả cho các gia đình, người thân của nhân sự khi không may người lao động đột ngột qua đời.
• Các khoản bảo đảm lương hưu trí: đây là các khoản tiền được dùng để chi trả cho những người lao động khi họ bước vào độ tuổi nghỉ hưu nhất định và đã có thâm niên làm việc, công tác nhiều năm ở trong doanh nghiệp.
• Phúc lợi đảm bảo về thu nhập: đây là khoản tiền để chi trả cho những người lao động bị mất việc làm với lý do là doanh nghiệp khó khăn phải cắt giảm nhân sự trước thời gian hết hợp đồng, bắt buộc phải thu hẹp mô hình hoạt động.

Những chương trình phúc lợi xã hội phổ biến ở các doanh nghiệp hiện nay
Hiện nay các doanh nghiệp có khá nhiều phúc lợi xã hội cho nhân viên của mình như :

Tạo điều kiện làm việc từ xa cho người lao động

Chính sách này giúp tạo ra cảm giác thoải mái, dễ chịu và tự do cho người lao động. Lúc này các cấp lãnh đạo sẽ chỉ quản lý người lao động bằng kết quả thực tiễn công việc, tránh cho nhân sự cảm thấy gò bó. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người ít đến văn phòng sẽ gắn bó lâu dài với công việc hơn. Chính vì thế, nếu nhân sự có nhu cầu làm việc mà không thể đến văn phòng đúng giờ, thường xuyên thì cách thức làm việc từ xa sẽ đem lại hiệu quả tốt về kết quả công việc cho doanh nghiệp.

Các chương trình khám sức khỏe miễn phí cho người lao động

Khối lượng công việc của người lao động ngày càng nặng nề do sự phát triển không ngừng nghỉ của môi trường kinh tế xã hội. Điều này đã tạo nên những ảnh hưởng nhất định đối với sức khỏe thể chất và tinh thần, tâm lý của người lao động. Vì thế, chính sách phúc lợi xã hội phổ biến được nhiều đơn vị doanh nghiệp cung cấp cho người lao động đó là các gói khám sức khỏe trọn gói cho nhân viên.

Trên đây là thông tin chi tiết về phúc lợi xã hội là gì cũng như các chương trình phúc lợi phổ biến dành cho người lao động. Các doanh nghiệp có chế độ tốt sẽ thu hút được đông đảo nhân tài và giữ chân được người lao động cũ.

Hệ thống các chương trình phúc lợi xã hội đang hoạt động

Hệ thống phúc lợi xã hội hiện nay vô cùng đa dạng 

Các chương trình hỗ trợ, chăm sóc y tế

Phúc lợi y tế bao gồm các khoản chi trả, bồi thường bằng tiền cho các hóa đơn y tế và điều trị bệnh kéo dài. Tại một số quốc gia, người dân sẽ đóng góp tiền cho các tổ chức y tế tư nhân, trong khi chính phủ sẽ chỉ thực hiện tài trợ cho những dự án như vậy ở những quốc gia khác.

Các nhà cung cấp loại hình dịch vụ chăm sóc y tế sẽ bao gồm chuyên gia chăm sóc sức khỏe, bác sĩ tư nhân do Chính phủ quyết định chỉ định. Trong trường hợp của những người hành nghề y tế tư nhân, họ có thể sẽ được Chính phủ hoặc bản thân người dân trực tiếp thanh toán tiền. Công dân sau khi đóng tiền cho các tổ chức y tế sẽ được Chính phủ hoàn lại tiền.

Các chương trình hỗ trợ trợ cấp thất nghiệp

Chương trình trợ cấp thất nghiệp là một trong những loại phổ biến hơn ở các nước công nghiệp hơn là ở các nước đang phát triển. Các dự án này sẽ hỗ trợ tài chính cho các cá nhân đã từng có việc làm nhưng bị đột ngột thất nghiệp mà không phải lỗi của họ gây ra (dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế, công ty cắt giảm nhân sự). Tuy nhiên người nhận trợ cấp xã hội này phải có năng lực lao động vì khoản hỗ trợ chỉ có thời hạn ngắn.

Tổng kết

Hiểu rõ về phúc lợi xã hội là gì giúp người lao động có thể nắm được chính xác chế độ, quyền lợi của mình. Thụ hưởng phúc lợi tốt sẽ giúp người lao động có thêm động lực cống hiến cho xã hội.