Nhà xây bằng gạch đá ong - mang nét đẹp truyền thống vào trong công trình xây dựng

Gạch đá ong là gì?

Đá ong là một loại đá được hình thành ở các vùng đất ẩm ướt và vùng nhiệt đới. Đây là loại đá giàu hàm lượng sắt và nhôm. Vì đá ong có hàm lượng oxit sắt cao nên đa số các loại gạch đá ong thường có màu đỏ nâu. Nhờ sự phong hóa mạnh mẽ của đá mẹ nằm ở bên dưới, đá ong được hình thành từ đó. Tại huyện Thạch Thất, Hà Nội lượng đá ong tập trung nhiều nhất.

Đá ong là loại đá rỗng, xốp và có các màu mạnh như nâu đen, nâu, vàng, đỏ nâu,... Đá ong tốt là những hòn sẫm màu, đặc chắc  được phơi ngoài trời ít nhất ba tháng tính từ thời điểm được đào lên.

Thông thường, gạch đá ong có các kích thước 40x20x12cm hoặc 40x20x15cm. Với đặc điểm kích thước như thế này thì các thợ thi công cũng không gặp khó khăn gì trong quá trình thi công công trình.

Cấu tạo chủ yếu của gạch đá ong là đất đá và hình thù bên ngoài của loại  gạch này khó giống với hình thù các lỗ của tổ ong nên đó chính là khởi nguồn của tên gọi “gạch đá ong”.

Gạch đá ong được sản xuất như thế nào?.

Cần trải qua 3 giai đoạn để chúng ta có được sản phẩm là những viên gạch đá ong hoàn thiện:

• Giai đoạn 1: Đá sẽ được khai thác từ lòng đất bởi những người thợ xẻ đá. Từng viên đá được người thợ dùng thó xiên vào lớp đá tách ra và đưa lên từ lòng đất. Với phương pháp khai thác cũ thì một người thợ lành nghề năng suất tối đa khai thác và đưa lên mặt đất hơn 10 viên đá lên mặt đất mỗi ngày. Khai thác đá ong cần sự tỉ mỉ, nếu không cẩn thận có thể làm vỡ đá.
• Giai đoạn 2: quá trình phơi khô, gạch sau khi được khai thác sẽ được phơi ngoài trời trong ít nhất 3 tháng để mặt đá se lại.
• Giai đoạn 3: Hoàn thiện, sau khi phơi khô đá sẽ được chuyển về xưởng để tiến hành khâu  đẽo gọt cho vuông thành sắc cạnh trước khi đưa vào sử dụng.

Những ưu điểm vượt trội mà gạch đá ong mang lại

Độ bền cao

Nếu so sánh các loại đá tự nhiên khác như đá hoa cương, đá sa thạch, đá bazan,… thì đá ong lại có kết cấu xốp, bề mặt rỗ nên giòn hơn. Bù lại, đá ong có độ co giãn thấp và đặc tính dẻo nên gạch đá ong vẫn có thể chống chọi tốt với mọi loại hình thời tiết.

Tỏa nhiệt nhanh

Vật liệu giúp ngôi nhà bạn đông ấm - hạ mát là có thật. Với đặc điểm hấp thụ nhiệt kém và tỏa nhiệt nhanh chóng, đá ong được xem là một trong số ít vật liệu có công dụng điều hòa nhiệt độ rất tốt cho công trình. 

Cụ thể là khi vào hè oi bức, đá ong hấp thụ nhiệt cũng không đáng kể  dù nhiệt độ ngoài trời có tăng cao nên không gian trong nhà luôn mát mẻ. Và khi đông về, nhiệt độ có hạ thấp thì đá ong cũng giúp gia chủ cảm lạnh nhờ đặc tính thú vị của mình.

Màu sắc đẹp mắt

Dân gian hay gọi đá ong có màu gan gà bởi đá ong có màu đỏ sắt. Vẻ đẹp mộc mạc của sắc đỏ đặc trưng ấy tạo nên lại giúp loại gạch này thu hút mọi ánh nhìn của người yêu nghệ thuật.

Dễ thi công

Khi đưa vào xây dựng, tùy vào yêu cầu của từng công trình, đá ong được cắt gọt thành các khối hình học có kích thước phù hợp. Đá ong rắn chắc bền đẹp và rất dễ thi công để tạo nên công trình độc đáo của riêng bạn.

Ứng dụng của gạch đá ong trong các công trình xây dựng nhà

Ưu điểm nổi trội của đá ong là hấp thụ nhiệt kém, tỏa nhiệt nhanh. Thế nên từ xưa loại vật liệu này đã rất được ưa chuộng.

Tuy nhiên với không gian trong nhà hoặc các không gian hẹp, chúng ta không nên quá lạm dụng vật liệu này. Để gây ấn tượng và bắt mắt cho công trình của bạn trong không gian này, tốt nhất bạn nên xây đá ong ở một vài vị trí quan trọng và phù hợp để tạo điểm nhấn cho công trình của mình, ví dụ như bức tường đá ong trong phòng khách.

Gạch ốp đá ong được sử dụng theo phong cách cổ điển, sang trọng nên loại vật liệu này mang lại hiệu quả thiết kế rất cao. Những gia chủ yêu thích sự cổ điển thì vật liệu này chính là một lựa chọn tuyệt vời.

Nếu như trước đây, chỉ ở các ở các công trình của đình chùa, cổng làng, giếng nước chúng ta mới thấy sự xuất hiện của gạch đá ong thì ngày nay với sự phát triển của kỹ thuật hiện đại, nhà xây bằng gạch đá ong cũng ngày một nhiều hơn. 

Trên thực tế, độ bền của nhà xây bằng gạch đá ong đã được minh chứng bởi các ngôi làng cổ tiêu biểu như làng cổ Đường Lâm ở Sơn Tây. Các ngôi nhà ở đây có tuổi đời từ 200 năm đến 500 năm và đều được xây bằng gạch đá ong. Điều đó đã chứng tỏ về loại vật liệu vững chắc, dẻo dai và đi cùng năm tháng này.

Chi phí nhà xây bằng gạch đá ong

Ngày nay, khi các vật liệu công nghiệp khác ra đời ngày một nhiều và giá thành rẻ hơn.  Gạch đá ong cũng được coi là một trong những vật liệu đắt đỏ. Chi phí xây tường bằng đá ong giao động trên dưới 1,5tr/m2 chưa kể hoa văn đi kèm. Một ngôi nhà ba gian nhỏ đơn giản xây bằng vật liệu này chi phí thường không dưới 1 tỷ VNĐ, tất nhiên còn phụ thuộc vào  các họa tiết trang trí và mức độ phủ của đá ong trong nhà.

Với giá thành dao động 1,5tr/m2, những tường nhà làm bằng đá ong tạo cảm giác ấm cúng, cách âm tốt và giá thành rẻ hơn nhiều so với xây bằng gạch..

Đá ong mua giá khoảng 1000-4000/viên chưa kể chi phí vận chuyển.

Ngôi nhà không chỉ là tổ ấm, là chỗ che mưa nắng, mà nơi đó còn là không gian ấm áp cả nhà sum họp bên nhau. Do đó thiết kế ngôi nhà sao cho đẹp, dùng vật liệu nào cho sang cũng là vấn đề đau đầu của rất nhiều người. Một trong những vật liệu "chất" nhất hiện nay phải kể đến đá ong. Không chỉ có đặc tính mát về mùa hè và ấm về mùa đông mà đá ong còn tạo nên không gian vừa cổ kính nhưng không kém phần hiện đại vừa sang trọng mà không kém phần thân quen. Bạn hãy tìm hiểu và nắm rõ cách xây nhà bằng gạch đá ong làm sao cho phù hợp hài hòa với không gian sống hoàn mỹ nhất.

Nét đẹp đến từ nhà xây bằng gạch đá ong.

Xây nhà bằng gạch đá ong không đơn giản như xây nhà bằng các vật liệu gạch đỏ hay đổ bê-tông cốt thép. Những viên gạch đá ong phải được đẽo thật chuẩn, kỹ thuật chít mạch rất tinh tế và cả sáng tạo nghệ thuật của người thợ thi công nữa.

Đất Hà Tây cũ với cái tên xứ Đoài thân thuộc mang trong mình những hồn cốt văn hóa lâu đời. Nhắc đến một chất liệu nổi tiếng trong kiến trúc xứ Đoài, nhiều người sẽ nghĩ ngay tới đá ong. Đó là một vật liệu xây dựng đã tạo ra các công trình nhà cửa, đền chùa, thành lũy cả ngàn năm qua. Đá ong còn được sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật, đi vào văn thơ, hội họa cùng tâm hồn bao con người nơi đây.

Hiển hiện nét xưa hoài cổ

Nắng vàng ngày cuối thu ngập tràn, tôi đặt chân tới làng Cốc Thôn, xã Cam Thượng, huyện Ba Vì, TP Hà Nội. Trên đường bê-tông chạy khắp Cốc Thôn hiển hiện những nét xưa hoài cổ. Đặc biệt, đá ong là một chất liệu dùng để xây dựng đến 90% ngôi nhà cổ ở làng này. Không khó để tôi tìm thấy dấu tích của những công trình đá ong tại Cốc Thôn.

Như thách thức thời gian

Đi trên con đường của những ngôi làng cổ thuộc huyện Thạch Thất, bạn có thể bắt gặp sự xuất hiện của gạch đá ong ở bất cứ đâu.

Đường dẫn chúng ta lên chùa Tây Phương là những hàng bậc xây bằng đá ong cổ kính. Những gian nhà nơi sắp lễ, chính điện, hậu điện... ở chùa Tây Phương đều có nền móng xây từ đá ong. Thời gian, mưa nắng đã phủ lên cho những nền chùa đá ong một màu rêu phong mà không còn vàng óng như thuở ban đầu. Những viên đá ong hiện diện chốn tâm linh này từ hàng trăm năm qua và nó vẫn ở đó như một minh chứng của thời gian.

Từ những bức tường bao, bờ ao hay đến những bậc thang dẫn lên vọng gác đều được làm bằng đá ong. Đá dần ngả màu, bụi cỏ, rêu xanh mọc ra từ chính các khe tường đá ong càng làm tăng thêm sự cổ kính.

In đậm trong kiến trúc

Xã Bình Yên - Thạch Thất được biết đến như cái nôi sản xuất gạch đá ong với đủ nghề mưu sinh và cả sáng tạo nghệ thuật

Sự cầu kỳ của một công trình xây dựng bằng gạch đá ong đòi hỏi người ta phải đẽo những hòn đá ong thật chuẩn, kỹ thuật chít mạch rất tinh tế và cả con mắt sáng tạo nghệ thuật trong lúc xây dựng nữa. Sau khi xây xong một đoạn tường, thợ phải dùng máy xén cho những hàng đá ong phẳng và đều tăm tắp.

Ở nhiều ngôi làng ở Thạch Thất, xưa kia người ta có thể xây tường vây, xây nhà, giếng nước, mồ mả,... bằng đá ong. 

Kết luận

Có những thứ hình thành và sau đó dần biến mất theo thời gian, nhưng cũng có những thứ sẽ bền bỉ và trường tồn còn mãi. Gạch đá ong là tiền đề để lại cho chúng ta những ngôi làng cổ đầy hoài niệm, là nét đẹp xa xưa, trốn yên bình khiến ta tìm về. Nếu cơ cơ hội, hãy một lần dành thời gian để tham quan những ngôi nhà xây bằng gạch đá ong để hiểu thêm về loại đá này bạn nhé.