Nguyên nhân nào khiến Vietnam Airlines muốn chuyển nhượng vốn ở Skypec?

Theo Nhịp sống thị trường, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam - CTCP (Vietnam Airlines, mã chứng khoán: HVN) mới đây vừa có thư mời đến các đơn vụ quan tâm tham gia vào chào giá cung cấp gói dịch vụ tư vấn lập cũng như triển khai phương án chuyển nhượng vốn của Tổng công ty Hàng không Việt Nam – CTCP tại Công ty Một thành viên Nhiên liệu hàng không Việt Nam (Skypec). 

Theo đó thì hồ sơ đề xuất được tiếp nhận muộn nhất là vào ngày 8/2/2023, Tổ triển khai chuyển nhượng vốn của VNA ở Skypec chính là đơn vị tiếp nhận. 

Được biết, Skypec chính là công ty con do Vietnam Airlines nắm giữ 100% vốn điều lệ. Tiền thân của công ty là Công ty Xăng dầu Hàng không Việt Nam được thành lập vào năm 1993 và chính thức hoạt động theo mô hình Trách nhiệm hữu hạn một thành viên từ ngày 01/7/2010 với tổng vốn điều lệ 400 tỷ đồng do Vietnam Airlines là chủ sở hữu.

Ông Lê Hồng Hà là Tổng Giám đốc của Vietnam Airlines cũng đồng thời là Chủ tịch hội đồng thành viên của Skypec.

Công ty Skypec: Đóng góp 30% vào doanh thu lịch sử của Vietnam Airlines

Hiện tại, Skypec chính là đơn vị cung cấp nhiên liệu hàng không hàng đầu ở Việt Nam, Skypec đã và đang cung cấp nhiên liệu dành cho các hãng hàng không trong nước và hơn 100 hãng hàng không nước ngoài ở 18 sân bay dân dụng ở trên toàn lãnh thổ Việt Nam cùng 4 sân bay quốc tế lớn của Hàn Quốc. 

Trong đó thì có nhiều khách hàng lớn như là Vietnam Airlines, Jetstar Pacific, Korean Air, All Nippon Airways, Qatar Airways, Cathay Pacific, China Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways,…. Và với năng lực phục vụ khoảng trên 214.000 chuyến bay/năm với tổng sản lượng mỗi năm đạt mức trên 2 triệu tấn/năm. Cùng với sức chứa là hơn 220.000m3, Skypec đã sở hữu cho mình hệ thống kho cảng đầu nguồn ở các cảng biển lớn cũng như kho sân bay. Skypec có hệ thống kho đầu nguồn bao gồm 8 kho trải dài cả ba miền Bắc - Trung - Nam. 

Cũng trong giai đoạn năm 2016 - 2018, doanh thu của Skypec đã tăng trưởng trên dưới 40% mỗi năm. Skypec cũng ghi nhận được kết quả kinh doanh cao nhất vào năm 2019 với doanh thu là hơn 29.200 tỷ đồng và lợi nhuận 653 tỷ đồng.

Còn trong năm 2018 - 2019 thì cũng là thời điểm mà Vietnam Airlines đạt được mức doanh thu kỷ lục với khoảng 97.000 - 99.000 tỷ đồng. Tương ứng thì Skypec cũng chiếm đến 30% tỷ trọng doanh thu của hãng hàng không quốc gia Việt Nam. 

Khi bước sang năm 2020 - 2021, dịch bệnh COVID-19 cũng làm tê liệt ngành hàng không thế giới đã giáng đòn mạnh vào kết quả kinh doanh của cả Vietnam Airlines và Skypec với mức doanh thu và lợi nhuận cùng lao xuống mức đáy lịch sử. 

Được biết, Skypec từng nắm thế độc quyền trong việc cung cấp nhiên liệu dành cho ngành hàng không ở Việt Nam. Mặc dù vậy thì cũng đã có tay chơi gia nhập đó là công ty Cổ phần nhiên liệu bay thuộc Tập đoàn Petrolimex. Petrolimex Aviation (PA) cũng đã chính thức trở thành một trong hai đầu mối kinh doanh xuất khẩu và nhập khẩu nhiên liệu bay ở thị trường Việt Nam vào ngày 07/08/2009.

Những đối tác chiến lược của PA có bao gồm Vietjet Air, Jetstar, trước đó có Air Mekong (cũng đã ngừng khai thác). Dù xét về thị phần thì Skypec vẫn còn bỏ xa PA nhưng theo số liệu tài chính là PA đã vượt trội hơn về lợi nhuận trong giai đoạn năm 2016 - 2021. 

Đều phụ thuộc vào mức độ cất cánh của thị trường hàng không, biến động về lợi nhuận ở hai công ty này cũng đã diễn ra một cách tương đồng. Trong năm 2019, PA cũng đạt đỉnh lợi nhuận và cao hơn Skypec 23%.

Lý do Vietnam Airlines muốn chuyển nhượng vốn ở Skypec?

Cũng theo định hướng tái cơ cấu tổng thể doanh nghiệp trong giai đoạn năm 2021 - 2025 đã được Đại hội đồng cổ đông bất thường vào năm 2021 vừa qua, Vietnam Airlines cũng cho biết có thể triển khai phương án tái cơ cấu và chuyển nhượng vốn ở 3 doanh nghiệp hoạt động trong chuỗi cung ứng dịch vụ vận tải hàng không, trong đó có Skypec để có thể cải thiện được dòng tiền và từng bước xóa lỗ lũy kế cũng như tạo ra nguồn vốn đầu tư phát triển công ty mẹ. 

Và với 12 quý lỗ liên tiếp (tính đến quý 4/2022), Vietnam Airlines đang lỗ lũy kế hơn 34.000 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm hơn 10.000 tỷ đồng. Điều này cũng đã đẩy cổ phiếu của hãng hàng không này đến với bờ vực phá sản niêm yết. 

Vào ngày 2/2/2023, Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HoSE) cũng đã tiếp tục có văn bản lưu ý về khả năng có thể hủy niêm yết đối với cổ phiếu HVN của Vietnam Airlines.

Khi nói về nguy cơ hủy niêm yết, ban lãnh đạo của Vietnam Airlines cũng từng cho rằng phía công ty vẫn nỗ lực hết sức đưa ra những giải pháp cũng như đề xuất hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý. Đại diện Vietnam Airlines nói rằng: “Vietnam Airlines sẽ cố gắng bằng mọi giải pháp để có thể duy trì việc niêm yết cổ phiếu HVN ở trên sàn HoSE. Quy định hủy niêm yết với mục đích thanh lọc thị trường, loại bỏ những sản phẩm xấu để bảo vệ nhà đầu tư. Trong khi đó thì Vietnam Airlines cũng là trường hợp đặc biệt khi hoạt động kinh doanh gặp tình trạng khó khăn bởi điều kiện bất khả kháng chứ không phải vi phạm các quy định về công bố thông tin”.

Hiện tại thì Tổng Công ty đã hoàn thành được Đề án cơ cấu lại Tổng công ty trong giai đoạn 2021 – 2025 đồng thời cũng đã báo cáo cổ đông, cấp có thẩm quyền phê duyệt. Ở trong đề án, Tổng Công ty sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp để có thể khắc phục được tình trạng lỗ hợp nhất và âm vốn CSH; tái cơ cấu tài sản cũng như danh mục đầu tư tài chính để có thể gia tăng thu nhập, dòng tiền cũng như chuẩn bị các điều kiện cần thiết nhằm triển khai phương án phát hành cổ phiếu tăng vốn CSH sau khi được các cấp có thẩm quyền phê duyệt.