Người mua nhà ở xã hội "choáng" với phí không tên

“Choáng” với phí chênh

Trong vai người có nhu cầu mua nhà ở xã hội tại quận Nam Từ Liêm, chúng tôi được anh Hải - Môi giới dự án chia sẻ để đạt hồ sơ mua, người mua phải đủ các tiêu chí: Khách hàng chưa đứng tên sổ đỏ nào tại Hà Nội; đang làm việc tại Hà Nội (nếu là công nhân viên chức sẽ được ưu tiên); với khách hàng không có hộ khẩu Hà Nội thì phải có KT3 và đóng bảo hiểm xã hội trên 1 năm); khách hàng không đóng thuế thu nhập cá nhân (mức lương dưới 11 triệu đồng/tháng, nếu có người phụ thuộc thì được tính giảm trừ là 4,4 triệu đồng/người). 

Khi được xác nhận là đủ điều kiện hồ sơ, PV được môi giới này cho biết, giá trên hợp đồng của dự án là 19,5 triệu đồng/m2, diện tích các căn nhà ở xã hội là 69,8m2 và 76m2. Nếu người mua nộp hồ sơ, đủ điều kiện thì sẽ được bốc thăm căn. Tuy nhiên việc nộp hồ sơ và đến bước bốc thăm là cực khó. Khi được hỏi có "cửa" nào khác để "chắc suất" hơn không thì anh Hải chia sẻ, có suất của người quen giá 350 triệu đồng nếu đồng ý sẽ được hỗ trợ hướng dẫn làm hồ sơ, nộp hồ sơ và chắc chắn mua được nhưng không được chọn tầng, chọn căn. Tạm tính, để mua một căn hộ có diện tích 69,8m2 người mua phải trả khoảng 1,75 tỷ đồng (đã bao gồm tiền mua nhà và tiền chênh).

Cùng chia sẻ về phí chênh bao đậu hồ sơ (phí chênh ngoài hợp đồng), chị Nhật Lệ, một môi giới khác chia sẻ, bên chị lấy ưu đãi 320 triệu đồng, bao đậu hồ sơ. Cũng theo chị Lệ, dự án NHS có hơn 100 căn nhà ở xã hội nên các suất đã được "ngoại giao" hết nên có xếp hàng nộp hồ sơ cũng không thể mua được. Khi được hỏi nếu đồng ý mua chênh, quy trình sẽ như thế nào, PV được chị Lệ chia sẻ nếu đồng ý đóng phí bao đâu hồ sơ thì đóng 50% số tiền chênh, số tiền chênh còn lại sẽ nộp nốt khi bốc căn tầng xong. 

Về tiến độ đóng tiền, theo chị Lệ, theo quy định, khi mở bán nhà ở xã hội phải lên cốt 0.0 thì được kí hợp đồng mua bán căn hộ và sẽ có tiến độ cụ thể trong bản hợp đồng mua bán. Tuy nhiên, hiện tại dự án vẫn chưa đổ móng nên chưa có hợp đồng mua bán. Vào khoảng cuối tháng 5 khi công trình đổ móng xong sẽ có hợp đồng mua bán và tiến độ nộp tiền cho khách hàng. Cụ thể đợt 1 đóng 30% giá trị căn hộ khi kí hợp đồng mua bán. Đợt 2 đóng 10% giá trị căn hộ, đợt 3 đóng 15%, đợt 4 đóng 15%, đợt 5 đóng 25% và đợt cuối đóng 5% khi nhận sổ hồng.

Khi lăn tăn về việc số tiền chênh khá lớn, PV được nhân viên môi giới trấn an, số tiền nộp chênh sẽ có phiếu thu ngày nộp tiền, người mua gặp nhau trao đổi có thể nộp tiền mặt hoặc chuyển khoản và phiếu thu sẽ do công ty Tâm Phát đứng ra thu và cấp phiếu.

“Đợt đầu mở bán tiền chênh là 320 triệu này nhưng đợt sau có thể sẽ còn cao hơn. Nếu mua đợt đầu phí chênh thấp hơn lại còn được hỗ trợ vay ngân hàng tối đa 20 năm với lãi suất 4,8%. Anh chị cân nhắc vì thời gian nhận hồ sơ rất gấp”, môi giới tên Hải nói.

Cẩn trọng khi “xuống tiền”

Thực tế, việc bán nhà ở xã hội với giá chênh hàng trăm triệu đồng không phải lần đầu tiên xuất hiện. Trước đó, tại một số dự án nhà ở xã hội khác cũng có xảy ra tình trạng môi giới bán chênh vài trăm triệu đồng/căn.

Cho ý kiến về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho hay: “ở các phân khúc khác, việc mua bán nhà trên thị trường khá dễ, nên tình trạng bán chênh khá ít. Tuy nhiên, ở phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ, sản phẩm ít, nhu cầu lại nhiều nên nhiều nhân viên môi giới “móc túi” khách hàng bằng các cam kết, thỏa thuận giúp người cần mua được nhà. 

Khi được hỏi về hướng giải quyết vấn đề này, ông Đính cho biết, người mua cần tuân thủ quy định niêm yết công khai về giá bán và chuẩn bị hồ sơ đăng kí đầy đủ. Trường hợp, đông người cùng đăng kí sẽ tổ chức bốc thăm công khia và mua theo giá quy định của Nhà nước.

Chị T.D, người mua nhà tại dự án nhà ở xã hội Môi trường Xanh (Từ Sơn, Bắc Ninh) – dự án hồi tháng 7/2022 bị Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh thu hồi 76 căn bán sai đối tượng – cho biết, khi chị mua qua sản bất động sản nên nghĩ là an toàn và đồng ý nộp “phí chênh” hàng trăm triệu đồng cho căn hộ của mình. Khi đó, môi giới cam kết sẽ đảm bảo các thủ tục pháp lý và tiền bạc nhưng kết cục gia đình chị lại rơi vào hoàn cảnh “dở khóc dở cười”. Mới ở được vài tháng thì bị thu hồi nhà, nếu gia đình chị muốn sinh sống tiếp tại chính căn hộ mình bỏ tiền mua thì phải nhờ người có đủ điều kiện đứng tên hộ. 

Theo quy định, các chủ đầu tư liên kết với các sàn giao dịch là đúng nhưng việc liên kết cần đảm bảo hai điều kiện đó là về người mua đúng đối tượng, thứ hai là giá bán theo đúng giá Nhà nước phê duyệt. Các chi phí cho môi giới do nhà đầu tư chịu. Tuy nhiên, vì nguồn cầu vượt cung, trong quá trình thực hiện, một số môi giới, nhà đầu cơ đã “lách luật” để thu khoản tiền chênh. Lúc này, người mua nhà ở thực rơi vào thế nếu không đóng tiền chênh thì không đủ khả năng mua nhà, việc mua nhà rất “hên xui” nếu đi đúng đường. Trái lại, nếu bỏ tiền mua chênh khi dự án còn chưa đủ điều kiện mở bán sẽ đẩy người mua nhà vào thế “tiền mất tật mang” nếu đơn vị môi giới không uy tín hoặc dự án bị chậm trễ trong quá trình triển khai. 

Trước những diễn biến từ thực tế mua nhà ở xã hội hiện nay, Luật sư Nguyễn Ngân – Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, việc mua bán qua tay nhà ở xã hội khi chưa đủ điều kiện là trái quy định của pháp luật. Người mua sẽ là bên chịu nhiều rủi ro pháp lý, thậm chí có thể mất trắng. Vì vậy, người dân cần tìm hiểu kỹ tránh “tiền mất tật mang”.