Làm lại cuộc đời sau khi phá sản, doanh nhân công nghệ lọt top 400 người giàu nhất nước Mỹ

Doanh nhân Robert Hale (56 tuổi), hiện đang đảm nhiệm vị trí CEO của Granite Telecommunications được biết đến là một người luôn duy trì thói quen hàng ngày. Một ngày làm việc điển hình của ông sẽ bắt đầu bằng việc giành vị trí đỗ xe thứ 5 trong bãi đậu xe (con số may mắn của Hale), uống hết 4 ly cà phê (2 cốc sáng và 2 cốc chiều), giám sát một nhóm nhân viên vào lúc 6 rưỡi sáng và nhóm thứ hai vào buổi trưa, làm việc rồi nhanh chóng về nhà dùng bữa tối với Karen - người vợ đã gắn bó với ông suốt 28 năm qua.

Hale giải thích rằng: “Cuộc sống của tôi lúc nào cũng rất khuôn phép và không có sai lệch nhiều”. Luôn giữ kỷ luật trong mọi khía cạnh cuộc sống, Hale đã thu về được những lợi ích kinh tế lớn. Công ty của ông vào năm ngoái đã đạt mức doanh thu hơn 1,6 tỷ USD và không ghi nhận nợ dài hạn. Quyết tâm đứng dậy làm lại từ đầu sau khi công ty tâm huyết đầu tiên sụp đổ từ 20 năm trước, hiện vị doanh nhân này sở hữu khối tài sản 5 tỷ USD (vì sở hữu 70% cổ phần ước tính trong Granite), trở thành một trong 400 người giàu nhất nước Mỹ.

“Rũ bùn” đứng dậy sau thời kỳ bong bóng dot-com

Robert Hale sinh năm 1966. Những năm tháng tuổi thơ của ông gắn liền với Northampton, một thị trấn khoảng 30.000 người ở phía tây Massachusetts, Mỹ. Năm 1988, Hale bắt đầu công việc đầu tiên của mình, trở thành một nhân viên bán hàng tại công ty điện thoại đường dài MCI. Sau đó, ông chuyển sang làm việc cho England Telephone - một nhà mạng địa phương (hiện đang thuộc sở hữu của Verizon).

Đến năm 1990, Hale đã thành lập công ty đầu tiên từ 400.000 USD vay được của bố mẹ, có tên là Network Plus. Công ty này khởi đầu với ý tưởng về sự phát triển của Granite, chuyên mua sỉ và bán các đường dây điện thoại đường dài giá rẻ cho những doanh nghiệp nhỏ. Theo chia sẻ của Hale, Network Plus đã trải qua một giai đoạn kinh doanh tuyệt vời từ năm 1991 đến năm 1998 khi liên tục có lãi.

Năm 1998, “ông lớn phố Wall” Goldman Sachs bất ngờ gọi điện cho Hale, hứa hẹn nếu như ông thực hiện một đợt IPO sẽ nhanh chóng trở thành một tỷ phú. Khi ấy gần như là thời điểm đỉnh điểm của bong bóng dot-com cũng là lúc mà hầu hết các nhà đầu tư đang “ném tiền” vào mọi lĩnh vực viễn thông. Với kế hoạch xây dựng lên một mạng điện thoại khu vực, Network Plus đã vay 200 triệu USD, sau đó lên sàn vào tháng 6/1999. Quả thật, Hale đã thực sự trở thành tỷ phú chỉ trong phút chốc. 

Thế nhưng không bao lâu sau, mọi thứ đều đã sụp đổ. Bong bóng dot-com tan vỡ, Network Plus cũng buộc phải tuyên bố phá sản vào tháng 2/2022, đồng thời bán tài sản còn lại với giá vỏn vẹn 156 triệu USD và sa thải hàng trăm nhân viên vào thời điểm đó. Nhớ lại khoảng thời gian đen tối ấy, Hale cho biết: “Việc xây dựng một mạng lưới giống như một cây cầu, chúng tôi chỉ còn lại một nửa mà thôi. Khi ấy, tôi sút cân nghiêm trọng vì không thể ăn uống được gì. Sáng nào tôi cũng thức dậy rồi nôn ói, cảm thấy như đang có vết cứa ở trong lòng”. 

Sau đó, Hale đã dồn toàn bộ tâm trí và sức lực của mình vào Granite. Thời gian đầu, ông đề ra kế hoạch về việc xây dựng một mạng điện thoại khác nhưng lại quá tốn kém. Chính vì thế, Granite đã cho thuê một số đường dây điện thoại của mình tại khu vực Boston. Hale thừa nhận rằng, công ty của mình đã thực sự gặp may mắn. “Chúng tôi đã có được một lượng khách hàng, sau đó bắt đầu xây dựng quy mô nhỏ, tiếp đến là triển khai những thiết bị chuyển mạch”. 

Không lâu sau đó, cả Walmart và Walgreens đều đã ký hợp đồng riêng với Granite với mục đích quản lý tất cả các đường dây điện thoại của họ tại khu vực Boston. Đồng thời, Granite cũng đã xây dựng được các đường dây điện thoại ở New England, sau đó là trên toàn vùng Đông Bắc Mỹ, cuối cùng phủ rộng khắp toàn quốc.

Xây dựng đế chế viễn thông dựa trên nền tảng công nghệ 150 tuổi

Điều đặc biệt ở chỗ, Hale không như những nhà đầu tư hiện đại khác quan tâm đến blockchain, metaverse hay điện toán đám mây. Thay vào đó, vị doanh nhân này đã xây dựng nên một đế chế viễn thông thế kỷ 21 dựa trên nền tảng công nghệ 150 tuổi. Đó là đường dây điện thoại dây đồng xoắn mà thuật ngữ trong ngành được gọi là POTS (Plain Old Telephone Service). Sau đó, Granite sẽ cho thuê lại những đường dây cổ điển từ những công ty điện thoại rồi bán lại dịch vụ cho các doanh nghiệp với mức giá cao.

So với cáp quang và không dây, POTS sở hữu một lợi thế rất lớn bởi có thể hoạt động ngay cả khi mất điện nhờ khả năng truyền tải năng lượng của đồng xoắn. Chính vì thế, POTS có thể cung cấp năng lượng sang các thiết bị cần thiết khác, ví dụ như hệ thống báo cháy, hệ thống an ninh cùng với điện thoại thang máy khẩn cấp. Hale chia sẻ: “Các chuyên gia phố Wall đều cho rằng, thiết bị này sẽ không thể nào tiếp tục tồn tại, thế nhưng những nhà bán lẻ lớn trên khắp thế giới đều sở hữu một vài dòng POTS”. 

Đáng chú ý, công ty của Hale nhắm đến những nhà bán lẻ quốc gia luôn mong muốn có được một đầu mối liên hệ duy nhất đối với nhiều đường dây điện thoại ở những nơi khác như: Nike, CVS và PepsiCo.... Một khi một đường dây POTS ở đâu đó gặp phải sự cố, những kỹ thuật viên của những hãng này sẽ không cần phải tìm đến những nhà cung cấp dịch vụ điện thoại địa phương, thay vào đó sẽ có đầu mối chính Granite sẽ sửa lỗi cho họ.

Liên quan đến vấn đề này, Hale giải thích: “Bất kỳ thương hiệu lớn nào đều không muốn giao dịch với tận 7 đến 8 công ty điện thoại đối với đường dây dịch vụ của mình”. Tuy nhiên, trong kỷ nguyên công nghệ ngày nay, Granite đang phải đau đầu với những bài toán vẫn còn tồn tại. 

Mới năm ngoái, Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ cho biết, tại nước này chỉ còn khoảng 32 triệu đường dây POTS còn tồn tại trong khi năm 2010 là 123 triệu đường dây. Ngoài ra, chính phủ Mỹ cũng đã yêu cầu những công ty điện thoại duy trì những đường dây POTS hoặc bán lại cho những đối thủ cạnh tranh khác, điển hình như Granite trong nhiều thập kỷ qua. Tuy nhiên, đến những năm gần đây, tình trạng này đã giảm xuống đáng kể. 

Mới tháng 3 năm nay, những nhà cung cấp POTS lớn nhất tại Mỹ là AT&T và Verizon cũng đã thông báo về kế hoạch ngừng kích hoạt đối với một nửa đường dây đồng vào năm 2025. Đồng thời, nhiều doanh nghiệp cũng đã chuyển sang hệ thống điện thoại trực tuyến hoặc VoIP - giao thức thoại qua Internet. Tuy nhiên, các công ty vẫn chủ yếu dựa vào POTS để báo cháy, những dịch vụ quan trọng khác cũng đang dần dần thay thế POTS trong các hệ thống không dây kèm với hỗ trợ bằng pin khác. 

Điều đáng nói, Granite đã chịu ảnh hưởng đáng kể từ tình trạng này. Năm ngoái, doanh thu từ hoạt động kinh doanh POTS của công ty đã lần đầu tiên giảm sút. Liên quan đến vấn đề này, chuyên gia tư vấn tại CRG Telecom (Công ty chuyên quản lý chi phí viễn thông) Denise Munro cho biết: “Nếu như nhìn từ góc độ của thị trường ngày nay thì nhiều khả năng POTS có thể sẽ không thể nào tồn tại được nữa”.

Thời điểm hiện tại, Hale đang có ý định mở rộng mạng lưới bán buôn của công ty sang các thị trường mới. Ngoài POTS, công ty Granite hiện đang cho thuê cáp internet, đồng thời mua các thiết bị không dây với số lượng lớn và thu phí quản lý hàng tháng. Đặc biệt, hiện tại dòng POTS chỉ chiếm một nửa doanh thu của Granite. Tiếp theo là những sản phẩm VoIP không dây và cáp của hãng lần lượt chiếm 20% và 15% doanh số bán hàng. Năm ngoái, công ty của Hale đã thực hiện thương vụ mua lại đầu tiên khi chi khoảng 20 triệu USD để thâu tóm một nhà sản xuất thiết bị thay thế POTS có tên EPIK. Mục đích của thương vụ này là phục vụ cho những khách hàng đã cũ, hiện không còn nhu cầu về dòng sản phẩm này.

Tuy nhiên, việc Granite ngày càng xa rời mảng kinh doanh chính lâu đời của mình sẽ càng phải cạnh tranh nhiều hơn với những đối thủ đáng gờm khác như các công ty điện thoại, cáp quang Verizon, Charter, RingCentral, AT&T và 8X8. Thế nhưng bù lại, lượng khách hàng trung thành của Granite cho đến thời điểm hiện tại vẫn tương đối ổn định. Nguyên nhân bởi, công ty luôn có sự kết nối và nỗ lực chăm sóc khách hàng ở mức tốt nhất.

Hale khẳng định rằng: “Chúng tôi vẫn luôn luôn tự hào về việc giữ kết nối cũng như thường xuyên trò chuyện với khách hàng. Không chỉ vấn đề giao dịch kinh doanh, đó là việc xây dựng mối quan hệ đối với khách hàng lâu năm, thân thiết”.