Lãi suất vay 15% khiến doanh nghiệp choáng váng 

Lãi suất cho vay đạt mức 15 - 16%/năm

Theo vietnamfinance.vn, hiện nay, mặt bằng lãi suất tiền gửi tiếp tục tăng nóng khi một số ngân hàng tăng lãi suất huy động hơn 10%/năm. Ước tính, so với hồi đầu năm, lãi suất huy động hiện đã tăng hơn 2 - 3 điểm %. 

Việc lãi suất tiền gửi không ngừng tăng đã đẩy lãi suất cho vay lên cao. Các ngân hàng đang cho vay với mức lãi suất trung bình 12 - 14%/năm. Thậm chí, một số ngân hàng đang áp dụng mức lãi suất cho vay ở kỳ hạn 12 tháng lên tới 15 - 16%/năm. 

Mặt bằng lãi suất cho vay hiện đã tăng khoảng 2 - 4 điểm % so với đầu năm. Đặc biệt, đối với cho vay mua nhà, mua xe mức lãi suất đã lên tới 12,5 - 15%/năm. Trong khi đó, lãi suất phục vụ sản xuất, kinh doanh đang trong khoảng 8 - 12%/năm tùy từng nhóm khách hàng và mục tiêu vay vốn. 

Các chuyên gia cho rằng lãi suất cho vay tăng trở lại chủ yếu do nhu cầu tín dụng gia tăng khi kinh tế tăng trưởng và lãi suất tiền gửi cho xu hướng đi lên. 

Nhưng lãi suất cho vay tăng nhanh đã gây áp lực không nhỏ tới người đi vay và các doanh nghiệp. Đối với người vay mua xe, mua nhà còn lo hơn nữa khi lãi suất cho vay tăng nhanh khiến số tiền phải trả gốc và lãi hàng tháng vượt quá khả năng tài chính. 

Một vấn đề nữa là mặc dù lãi suất tăng cao nhưng việc vay vốn cũng không hề dễ dàng khi việc kiểm soát tín dụng rất sát sao. Trong thời điểm tháng cuối năm này, nhiều ngân hàng đã cạn room tín dụng, không thể đẩy mạnh giải ngân. Người muốn vay phải chờ sang đầu năm 2023 mới hy vọng được giải ngân. 

Theo thông tin từ nhân viên tín dụng tại một ngân hàng, lãi suất vay mua nhà trong tháng 11/2022 của ngân hàng này là 15%/năm cố định trong năm đầu tiên. Sau 1 năm ưu đãi, lãi suất đã lên 16,4%/năm. Tuy nhiên, khách hàng vẫn phải chờ giải ngân vì ngân hàng đã hết hạn mức tín dụng. Thậm chí ngoài lãi suất cao, nhiều khách vay muốn được giải ngân sớm thì phải mua thêm sản phẩm bảo hiểm nhân thọ. 

Lãi suất cho vay tăng cao đã ảnh hưởng nặng nề đến doanh nghiệp sản xuất. Mặc dù lợi nhuận doanh nghiệp giảm sút nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chấp nhận vay ngân hàng với lãi suất lên đến 15%/năm để nắm bắt cơ hội kinh doanh mới hoặc duy trì sản xuất kinh doanh hiện tại. Doanh nghiệp nhỏ thì không dám vay vốn vì lãi suất cao, họ chấp nhận từ chối bớt các đơn hàng, không dám mở rộng sản xuất kinh doanh. 

Theo đại diện của một doanh nghiệp may mặc tại Hà Nội, mức lãi suất mà doanh nghiệp này phải trả cho ngân hàng hiện nay đã lên tới 14 - 15%/năm, trong khi năm trước chỉ 11 - 12%/năm. Vị này lo lắng các năm sau lãi suất có thể còn tăng tiếp. 

Lãi suất cho vay chưa thể hạ nhiệt ngay

Các chuyên gia tài chính cho hay, áp lực tăng lãi suất cho vay chưa thể hạ nhiệt trong ngắn hạn, thậm chí vẫn có khả năng tăng thêm. Do đó, doanh nghiệp và người dân vay tiền ngân hàng cần tính toán, cân đối chi phí để tránh rơi vào tình trạng vỡ nợ. 

Chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu nhận định, lãi suất cho vay đang tăng quá cao, có thể vượt ngưỡng an toàn tài chính của nhiều người. Khách hàng có nhu cầu vay mua nhà, mua xe thì nên tính toán khả năng chi trả theo lãi suất thả nổi, không dựa vào lãi suất ưu đãi vì sự chênh lệch giữa lãi suất ưu đãi và lãi suất thả nổi đang rất cao. 

Sau khi hết thời kỳ tính theo lãi suất ưu đãi, các ngân hàng sẽ tính lãi suất cho vay theo công thức lãi suất cơ sở cộng thêm biên độ 3 - 4%. Nhiều chủ doanh nghiệp cho rằng, biên độ 3 - 4% là quá cao, họ không kịp điều chỉnh hoạt động sản xuất - kinh doanh. 

Tuy nhiên đã xuất hiện một số dấu hiệu tích cực về việc giảm lãi suất cho vay. Mới đây, đã có 3 ngân hàng đầu tiên công bố giảm lãi suất cho vay. 

Cụ thể, Vietcombank là ngân hàng đầu tiên thông báo giảm lãi suất cho vay, giảm tới 1% lãi suất cho vay dịp cuối năm cho hơn 175.000 khách hàng đang vay vốn tại ngân hàng này. Ngân hàng thứ hai giảm lãi suất cho vay là HDBank với mức giảm 0,5 - 3,5%/năm cho 43.000 khách hàng từ nay đến cuối năm. Agribank là ngân hàng tiếp theo, giảm 20% so với lãi suất cho vay đang áp dụng đối với dư nợ bằng đồng Việt Nam tại thời điểm ngày 30/11/2022. Dư nợ phát sinh từ ngày 1 - 31/12/2022, giảm tối đa 20% so với mặt bằng lãi suất đang áp dụng với từng đối tượng, lĩnh vực. 

Động thái này của các ngân hàng thương mại lớn là tín hiệu khả quan, giúp hạ nhiệt áp lực về lãi vay. Vào thời điểm cuối năm, việc giảm lãi suất cho vay càng có ý nghĩa hơn, khi nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp tăng cao. 

Xu hướng giảm lãi suất cho vay có thể chưa thể diễn ra đồng loạt ngay lập tức, tuy nhiên khi có những ngân hàng đầu tiên điều chỉnh lãi suất sẽ tạo hiệu ứng, tác động tới các ngân hàng khác. Điều này có thể giúp hạ nhiệt cơn nóng lãi suất trong thời gian tới. 

Bên cạnh đó, trong thời gian tới, lãi suất cho vay có nhiều dư địa để điều chỉnh giảm khi tỷ giá USD/VND đã dần ổn định và lãi suất liên ngân hàng cũng không còn quá căng thẳng. 

Theo chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển lãi suất cho vay có thể hạ nhiệt sau quý I/2023 về mức 10 - 14%.