Lãi suất leo thang, người mua nhà như "ngồi trên đống lửa"

Trong những ngày qua, anh Minh Lân (26 tuổi) là nhân viên văn phòng ở TP. Hồ Chí Minh đã rất lo lắng theo dõi diễn biến lãi suất ở ngân hàng bởi vì chưa đầy 2 tháng nữa là anh sẽ phải trả góp vay mua nhà theo lãi suất thả nổi. 

Anh Lân tâm sự rằng: “Từ tháng 12/2020 đến nay, mỗi tháng vợ chồng của tôi sẽ phải trả khoảng 26 - 27 triệu đồng cho ngân hàng, tương đương với 90% thu nhập chính thức. May mắn cho chúng tôi có nguồn thu nhập thêm từ kinh doanh bên ngoài nên không phải gồng gánh quá, nhưng giai đoạn này kinh doanh cũng khó khăn”. 

Lãi suất leo thang, người mua nhà chật vật

Cũng theo lời anh Lân, với lãi suất thả nổi hiện tại ngân hàng đang áp dụng là 11,9%/năm và anh sẽ phải trả 30 triệu đồng/tháng và không biết 2 tháng nữa còn mức tăng đến như thế nào. 

Còn trong một hoàn cảnh khác, anh Phú Sỹ (32 tuổi - Hà Nội) cho biết anh đang có một khoản vay mua nhà, lãi suất hiện nay anh phải chịu là 10,9%/năm thay vì 9,1%/năm như dự tính ban đầu. 

Anh Sỹ nói rằng: ‘Thời điểm tôi vay, với chính sách ưu đãi từ ngân hàng, tôi trả lãi suất cố định 8,3%/năm trong thời gian 2 năm đầu. Từ năm thứ 3, lãi suất thả nổi bằng với lãi suất huy động 24 tháng của ngân hàng ở ngân hàng mới là 5,6%/năm và tôi tính cộng với biên thả nổi 3,5%/năm thì lãi mới là 9,1%/năm”. 

Mặc dù vậy thì đến thời điểm hiện tại, ngân hàng vừa mới gửi thông báo lãi suất huy động đã tăng lên 7,4%/năm, chính vì thế mà anh đã phải đóng mức lãi suất là 10,9%. 

Cũng theo anh, ai mua nhà lãi suất thả nổi cũng đều gặp tình trạng này. Và với mức lãi suất hiện tại, mỗi tháng anh đã phải trả thêm khoảng 2 triệu đồng so với dự tính ban đầu, số tiền này cũng đã chiếm hơn 70% thu nhập của gia đình. 

Anh Sỹ buồn bã nói: “Bên cạnh đó, gia đình còn có con nhỏ bên việc chi tiêu khá tốn kém, trước mắt gia đình đang cố gắng cắt giảm bớt chi tiêu, tiết kiệm hơn để gồng trả lãi. Còn nếu như tăng lên như đợt năm 2011- 2012, lãi suất huy động lên 14 - 15%/năm thì gia đình của tôi có thể sẽ phải bán nhà để trả khoản vay”. 

Cùng với xu hướng tăng lãi suất như hiện nay, không chỉ vay mua nhà thì khách vay mua ô tô cũng chật vật không kém. Anh Phi Hùng (35 tuổi - là một người kinh doanh tự do) cho biết sau khi ngân hàng thông báo lãi vay thả nổi lên mức 13,1% thì anh đã chạy vạy gia đình, bạn bè để có thể nhanh chóng tất toán khoản vay này. 

Anh chia sẻ rằng, một năm trước có mua xe và phải vay ngân hàng 400 triệu đồng, lúc trước lãi suất chỉ là 9% nhưng đến nay lãi suất thả nổi đã lên đến 13,1%. Nhắm tình hình không ổn nên anh đã vay mượn bạn bè và gia đình để tất toán khoản vay này. Đồng thời anh cũng bị phạt 3% bởi thanh toán trước hạn. 

Người vay nên làm gì lúc này?

Thực tế cho thấy, kể từ sau khi Ngân hàng Nhà nước tiến hành tăng lãi suất điều hành vào ngày 24/10, hàng loạt ngân hàng lớn ở Việt Nam cũng đã cập nhật bảng lãi suất cho vay mới gồm cả lãi suất ưu đãi cố định trong thời gian đầu tiên cùng với lãi suất thả nổi theo thị trường trong thời gian tiếp theo và dĩ nhiên là những con số này đều tăng. 

Cũng theo đó đã xuất hiện một số ngân hàng có mức lãi suất cho vay cố định là trên 10%. Mặt khác thì các khoản vay cá nhân mua nhà. mua xe có lãi suất thả nổi hiện cũng đã tăng xấp xỉ từ 1 - 1,5 điểm phần trăm so với hồi đầu năm. 

Đến thời điểm hiện tại, phương pháp tính lãi suất hỗn hợp bao gồm cả lãi suất cố định và lãi suất thả nổi là khá phổ biến. Thông thường thì sau khi hết thời hạn tính theo lãi suất ưu đãi thì các ngân hàng sẽ tính lãi suất cho vay theo công thức lãi suất cơ sở cộng thêm biên độ là từ 3 - 4%. Chính vì thế mà mức lãi suất cho vay trong thời gian sắp tới sẽ khó ở dưới 10%/năm và thậm chí có thể là trên 15%/năm. 

Chuyên gia tài chính Nguyễn Duy Chuyền - Doctor Housing cho biết hiện nay có nhiều người vay mua nhà đang bị ngộp trong giai đoạn này. Ông nhấn mạnh: "Ngày xưa lãi suất thả nổi người ta chỉ dự đoán 10-11%, nhưng bây giờ lại nhảy lên 15-16%. Bên cạnh lãi suất tăng, công ăn việc làm của người dân hiện không ổn định, ảnh hưởng lớn đến nguồn thu nhập của nhiều gia đình”. 

Đưa ra giải pháp cho người mua nhà đang trả góp ở trong giai đoạn này, ông Chuyền nói rằng nếu như người mua nhà vẫn đang có mức thu nhập ổn định cũng như có khả năng chi trả thì có thể gồng. 

Vị chuyên gia này nói thêm rằng, mặc dù vậy thì khi số tiền vay vượt quá khả năng chi trả thì người vay mua nhà có thể mượn tiền của người thân ở trong gia đình để có thể chi trả bớt phần nhà nhằm tránh trường hợp bị ngộp hàng. Và nếu như vẫn khó thì người mua nhà nên tìm cách thanh lý tài sản trong trường hợp có người thiện chí.