Kiến tập là gì và làm thế nào để có một kỳ kiến tập hiệu quả?

Phân biệt kiến tập và thực tập 

Kiến tập và thực tập là những yêu cầu dành cho các sinh viên đại học, cao đẳng. Sinh viên những năm gần cuối hoặc trước khi tốt nghiệp luôn được nhà trường tạo điều kiện đi kiến tập, thực tập. Vậy kiến tập và thực tập có sự khác biệt nào?

Kiến tập là gì?

Sinh viên chính là quãng thời gian mà bạn được tiếp cận với những môn học đại cương, chuyên ngành, những kiến thức được truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác. Đôi khi những kiến thức “lý thuyết” đó khiến cho các bạn sinh viên tỏ ra nhàm chán, không thấy hứng thú, thậm chí còn cảm thấy “vô nghĩa”. Chính vì thế mà các kỳ kiến tập và thực tập chính là kết quả của việc nhận thức được tầm quan trọng trong việc đổi mới, kiến tạo lại môi trường học tập để đạt hiệu quả và chất lượng hơn trong việc học của sinh viên.

Kiến tập thực chất là quan sát. Những sinh viên đi kiến tập sẽ được theo dõi các hoạt động của công ty, doanh nghiệp để biết cách thực hiện công việc, từ đó có thể đúc kết kinh nghiệm thực tế cho bản thân.

Trong quãng thời gian 4 năm đại học hay 3 năm cao đẳng, kiến tập có thể coi là một chương trình lên kế hoạch tổ chức và triển khai bất cứ lúc nào. Kiến tập là một cách giúp các bạn sinh viên đại học, cao đẳng nắm vững kiến thức hơn, hiểu rõ và biết cách áp dụng những kiến thức đó vào trong thực tế.

Giống với thực tập, việc kiến tập rất tốt cho sinh viên khi họ có cơ hội vận dụng các kiến thức đã học trên giảng đường vào thực tế và làm quen với cách xử lý công việc trong môi trường công ty, doanh nghiệp.

Khác với thực tập là việc kiến tập có thể được tổ chức vào bất kỳ thời gian nào trong 4 năm học. Việc kiến tập sẽ giúp các bạn có thêm nhiều kinh nghiệm, đồng thời truyền thêm nhiệt huyết, đam mê, niềm yêu thích công việc thực tế cho các bạn sinh viên. 

Vì vậy có thể thấy đối với sinh viên, kiến tập là một việc khá quan trọng và để tránh sinh viên sau khi ra trường chỉ có trong mình những kiến thức mà không áp dụng được vào thực tế.

Thực tập là gì?

Khác với kiến tập, thực tập là một chương trình, kế hoạch chỉ diễn ra vào năm cuối đại học hay cao đẳng. Nó là một giai đoạn, một quá trình với mục đích giúp các bạn sinh viên có thêm trải nghiệm, kinh nghiệm thực tế làm một hành trang có thể áp dụng được khi ra trường và tiếp xúc với công việc.  Trong quá trình thực tập diễn ra, các bạn sinh viên sẽ có cơ hội tiếp cận và thực hành các kiến thức chuyên môn được học trên sách vở để hoàn thành công việc của mình ở các công ty, doanh nghiệp đăng ký thực tập.

Ngoài ra, thời gian thực tập cũng là một quá trình để các bạn sinh viên tích lũy thêm kinh nghiệm, đa dạng hóa trải nghiệm của bản thân. Công việc trong lúc thực tập còn giúp các bạn học được cách quản lý thời gian, học được tác phong của một nhân viên trong doanh nghiệp khi sẵn sàng phản ứng nhanh với các áp lực, rủi ro trong công việc. Có thể nói, thực tập vừa là thời gian giúp sinh viên dễ dàng thích nghi với công việc thực tế sau khi ra trường, vừa là cơ hội để những bạn được nhận xét tốt trong quá trình thực tập và giúp các bạn đó trở thành nhân viên chính thức trong doanh nghiệp.

Nên làm gì để có một kỳ kiến tập hiệu quả?

Chúng ta luôn nhận thức được rằng kiến tập hay thực tập đều là một chương trình, một kế hoạch quan trọng mà ai cũng nên trải nghiệm nó. Có nhiều bạn sinh viên vẫn băn khoăn vấn đề này, tuy nhiên hầu hết họ đều chưa thử lên một kế hoạch cụ thể cho những việc nên làm để kỳ kiến tập đạt được hiệu quả cao.

Tìm hiểu trước các thông tin về điểm điểm bạn đến kiến tập

Khi bạn được bố trí hay chủ động chọn địa điểm kiến tập thì đều nên chú trọng tìm hiểu trước các thông tin về địa điểm đó, càng nhiều thông tin càng tốt với bạn. Những thông tin bạn nên lưu ý tìm hiểu trước khi kiến tập tại địa điểm đó như tên gọi của doanh nghiệp, thương hiệu, địa điểm, sứ mệnh và định hướng, cách thức liên hệ, lĩnh vực hoạt động, cơ cấu tổ chức của các phòng ban, người đứng đầu, người đứng đầu bộ phận bạn đến kiến tập, nhiệm vụ của vị trí bạn kiến tập…

Hãy chủ động tìm hiểu các thông tin trước khi kiến tập bởi điều tối kỵ nhất mà bạn không nên mắc phải là đi kiến tập nhưng không biết một chút thông tin nào về địa điểm hay đơn vị kiến tập. Không cần phải biết quá tường tận nhưng tối thiểu bạn cũng nên tìm hiểu các thông tin cơ bản. Bạn hãy thử tưởng tượng xem, đến tên gọi đầy đủ của đơn vị bạn kiến tập mà bạn còn không rõ thì bạn sẽ bị họ đánh giá như thế nào?

Hòa đồng với môi trường kiến tập

Kiến tập là một công việc mà bạn trực tiếp đảm nhiệm và trong ngày đầu tiên đi làm, chắc hẳn sẽ có nhiều điều thú vị xen lẫn sự bồn chồn, lo lắng. Trong những kỳ kiến tập, có nhiều trường tổ chức những trò chơi tập thể hay những chương trình để gắn kết mọi người. Với việc hòa đồng với mọi người và môi trường kiến tập sẽ giúp bạn có một khoảng thời gian đáng nhớ với đầy kỉ niệm.

Do vậy bạn hãy cố hòa nhập với môi trường làm việc bằng cách lưu ý một số điểm sau:

• Chú ý đến vẻ ngoài. Bạn hãy cố gắng điều chỉnh hoặc thay đổi một chút về vẻ ngoài của bạn. Mặc dù là sinh viên, bạn ăn mặc tương đối thoải mái, tự do nhưng khi đã đi làm ở một môi trường chuyên nghiệp thì bạn cũng nên chuẩn bị cho mình một bộ trang phục lịch sự. Đối với các bạn nữ, hãy trang điểm nhẹ nhàng một chút, đứng quá sặc sỡ, kể cả bạn không thích trang điểm thì cũng nên tô một chút son để trông tươi tắn hơn trong ngày đầu đi làm.

• Đúng giờ. Đây là điều mà khi bạn tham gia bất kỳ một hoạt động nào cũng cần phải tuân thủ. Nó sẽ thể hiện được tính kỷ luật của bạn, hơn nữa bạn sẽ có được những đánh giá tốt từ người dẫn đoàn của bạn. Chẳng hạn, bạn đang cần thực tập tại ngân hàng Vietcombank thì việc chủ động đến đúng giờ trước khi bắt đầu vào làm là một điều rất cần thiết. Như thế bạn sẽ ghi điểm hơn với những nhân viên và người quản lý tại đây.
• Quan sát kỹ mọi thứ. Khi tham gia kỳ kiến tập bạn sẽ được thăm quan các nhà máy hay cơ sở sản xuất của doanh nghiệp. Hãy chủ động tìm kiếm, quan sát mọi thứ và đưa ra câu hỏi. Tò mò và luôn đưa ra câu hỏi là một trong những cách tốt nhất để tìm hiểu kỹ hơn về doanh nghiệp mà bạn đang kiến tập. Bạn có thể biết thêm rất nhiều điều không có trong sách vở. Không những thế việc hỏi cũng sẽ tạo thêm cơ hội để người hướng dẫn bạn chia sẻ những kinh nghiệm trong thực tế.
• Thái độ làm việc. Điều mà các quản lý trực tiếp luôn chú tâm ngay sau vẻ bề ngoài của bạn là thái độ trong lúc tham gia công việc. Hãy luôn chú tâm làm tốt công việc được giao, làm việc một cách hăng say, thể hiện sự chăm chỉ, cần cù, sáng tạo chính là điểm cộng cho bạn. Đôi khi, những công việc vặt như rót nước, pha trà hay sắp xếp tài liệu, giấy tờ là nhiệm vụ đầu tiên mà bạn phải làm nhưng cũng đừng quá xem nhẹ chúng, bởi chúng có thể là “phép thử” của các nhà quản lý để thông qua đó đánh giá thái độ làm việc của bạn.

Thu thập dữ liệu và ghi chép

Chủ động tìm hiểu thêm về công ty. Việc viết một bản báo cáo sau kỳ kiến tập là một điều không thể thiếu. Nếu bạn không tìm hiểu thêm về công ty mà chỉ viết những gì bạn thấy và nghe được thì khó mà đạt được kết quả tốt. Vì thế, trong thời gian kiến tập, bạn nên tìm hiểu thật kỹ công ty để có thể chuẩn bị tốt cho bản báo cáo của mình. 

Tuy nhiên làm thế nào để thu thập được dữ liệu mới là một nhiệm vụ mà bạn nên “hoạch tính”, hãy chủ động tham gia vào các hoạt động tập thể, chủ động làm việc không cần ai nhắc nhở, chủ động hỏi khi không hiểu vấn đề. Quan trọng là cố gắng hoàn thành hết mọi nhiệm vụ được giao, không cần quá xuất sắc nhưng phải đầy đủ. Thêm vào đó, hãy tự giác trong việc dọn dẹp, sắp xếp lại không gian làm việc. 

Hãy quan sát thật kỹ người quản lý trực tiếp của bạn làm việc thế nào, từ đó đúc kết ra những kinh nghiệm về tác phong làm việc, thái độ ứng xử, giao tiếp và giải quyết các vấn đề.

Cách để “rút lui” nhẹ nhàng

Giai đoạn cuối cùng của kỳ kiến tập mà bạn không thể bỏ qua đó là viết và cho ý kiến đánh giá về đề tài kiến tập. Vấn đề này bạn không nên quá đặt nặng và cầu kỳ, tuy nhiên bạn nên tham khảo trước ý kiến của người hướng dẫn và quản lý trực tiếp trước khi xây dựng nội dung cho đề tài. Khi hoàn thành, bạn hãy gửi lại để họ đánh giá, nhận xét. Điều này thể hiện sự lịch sự, gần gũi và thân thiết giữa bạn và những cá nhân đó.

Kết thúc kỳ kiến tập, các bạn có thể mua một chút quà kỷ niệm hay đơn giản là một bó hoa hoặc chút trái cây để nói lời “tạm biệt” cũng như gửi lời cảm ơn đến đơn vị bạn kiến tập và người hướng dẫn của bạn.

Trên đây chúng tôi đã chia sẻ cho các bạn biết về kiến tập là gì và những điều cần lưu ý khi tham gia kiến tập. Hy vọng bài viết này hữu ích với các bạn và giúp các bạn có được một kỳ kiến tập tuyệt vời.