Khái niệm đoạn văn quy nạp là gì? Cách viết chi tiết một đoạn văn quy nạp

Định nghĩa “đoạn văn quy nạp là gì?” và nhận dạng đoạn văn quy nạp

Định nghĩa:

Một văn bản thông thường, đặc biệt là văn bản nghị luận thì chủ yếu có phương thức kết cấu như diễn dịch, tổng phân hợp và quy nạp. Kết hợp đó còn có đoạn văn có kết cấu nhân quả, so sánh, đòn bẩy, vấn đáp, hỗn hợp, giả thiết,...

Và với mục đích trình bày chi tiết từ những ý cụ thể mục theo các ý hướng tới cuối đoạn văn thì ta sử dụng đoạn văn quy nạp.

Nhận dạng:

Văn quy nạp luôn có câu chủ đề khi nằm ở vị trí cuối đoạn sẽ làm nhiệm vụ khép lại nội dung cho đoạn văn đó. Và không làm nhiệm vụ triển khai nội dung cho toàn đoạn. Việc rút ra đánh giá, nhận xét chung về những câu văn trên được trình bày qua thao tác lập luận, minh họa và cảm nhận.

Cách diễn đạt như tổng phân hợp, song hành, diễn dịch tại câu chủ đề ở các vị trí khác nhau không giống với cách diễn đạt trong đoạn văn quy nạp câu chủ đề nằm tại vị trí cuối đoạn văn.

Với phương thức diễn dịch thì đầu đoạn sẽ có câu chủ đề mang ý nghĩa khái quát đối với cách trình bày đoạn văn đối với phương thức này. Bằng việc sử dụng các câu khác bổ trợ ý cho câu chủ đề triển khai sẽ làm bộc lộ cảm nhận đối với người viết, thông qua những thao tác như: Chứng minh, giải thích, bình luận, phân tích có đi kèm đánh giá, nhận xét.

Đoạn văn viết theo cách tổng phân hợp là đoạn văn được kết hợp cả hai hình thức quy nạp và diễn dịch. Với cách viết này, văn bản được nêu ý nghĩa khái quát bậc 1 tại câu mở đầu, ý nghĩa khái quát bậc 2 nằm ở câu kết.

Trong đó, câu bậc 1 là triển khai khái quát các ý cho các câu văn tiếp theo và câu bậc 2 mang tính mở rộng nâng cao ở câu kết. Việc triển khai các ý của 2 câu này được thực hiện qua các thao tác: Chứng minh, giải thích, bình luận, phân tích, nhận xét hay nếu cảm tưởng và tổng hợp lại.

Đặc điểm “đoạn văn quy nạp là gì?” và hướng dẫn cách viết

Với khái niệm “đoạn văn quy nạp là gì?” bên trên, chúng ta có thể hiểu được ‘văn quy nạp là gì?”. Là bài văn sử dụng yếu tố quy nạp làm chính, kèm theo các phương thức diễn đạt và phương thức đòn bẩy khác trong một văn bản.

Vậy đặc điểm của đoạn văn quy nạp là gì? Sau đây là đặc điểm và cách viết của đoạn văn quy nạp.

Đặc điểm của đoạn văn quy nạp là gì?

Đặc điểm của đoạn văn quy nạp là hình thức trình bày đi từ cụ thể rồi tới ý khái quát chung có mối liên hệ chặt chẽ giữa các câu văn trong một đoạn, biểu thị trọn vẹn tương đối một ý chủ đề của đoạn văn và có logic với các phần đoạn tiếp theo của văn bản.

Một ví dụ về đoạn văn quy nạp như sau:

Ở phần còn lại của Việt Nam có sự trái ngược hoàn toàn về cái nóng đến cháy da khi hè đến. Tại Sapa mùa hạ có thời tiết dịu nhẹ, mát mẻ hơn nhiều vì nó được so sánh giữa lòng miền Bắc có Châu Âu thu nhỏ. Ngập tràn khắp các cánh đồng bậc thang màu lúa xanh tạo nên thật khung cảnh nên thơ, thanh mát. Toàn bộ đã vẽ lên một bức tranh mùa hạ đầy thú vị và sống động chốn núi rừng tại Sapa. 

Hướng dẫn cách viết đoạn văn quy nạp

Khi đã nắm rõ khái niệm “đoạn văn quy nạp là gì?”, việc viết đoạn văn quy nạp sẽ dễ dàng hơn. Sau đây là các bước viết nên một đoạn văn quy nạp:

• Nắm bắt chủ đề

Với bất kỳ một văn bản hay đoạn văn nào thì người viết cần năm bắt được chủ đề và nội dung cốt lõi của nó. Từ đây sẽ xác định được yêu cầu của văn bản hướng tới chủ đề và đối tượng nào, từ đó xác định được dạng bài nghị luận.

• Cách xây dựng câu mở đầu

Đối với mỗi đoạn văn, câu mở đoạn có vai trò tương tự với câu mở bài, phần mở bài. Tuy nhiên, cần phải hiểu được rằng, xây dựng câu mở đoạn của văn quy nạp là đi từ cụ thể, chi tiết tới khái quát. Vì vậy, có thể sử dụng 1 đến 3 câu trong việc mở đoạn, sau đó vạch các ý nhỏ cho đoạn văn quy nạp.

• Hướng dẫn triển khai nội dung đoạn

Phác thảo các ý nhỏ, chọn lọc cụm từ khóa và điều chỉnh giải thích câu một cách ngắn gọn của đoạn văn quy nạp cũng giống như việc lập dàn ý cho một bài văn. Tuy nhiên, các bạn cần lưu ý không tách rời từng phần phác thảo nhỏ này thành từng đoạn nhỏ hơn, vì một đoạn văn được tính từ chỗ viết hoa thụt đầu dòng tới chấm cuối dòng.

Và hãy nhớ đặt ra các câu hỏi, chúng minh, bình luận rồi sắp xếp các ý nhỏ, ý lớn theo trình tự dễ hiểu, rõ ràng. Hãy đưa ra các dẫn chứng ngắn gọn, nêu quan điểm cá nhân rồi phân tích theo ý quan điểm cá nhân. Cuối cùng, hãy rút ra nhận thức. Việc viết đoạn văn quy nạp chỉ khoảng 4 dòng cho giải thích, 12 dòng bàn luận, 4 dòng mở rộng vấn đề và khoảng 5 dòng về bài học.

• Câu chủ đề chốt lại

Hãy kết thúc vấn đề bằng một câu nói nổi tiếng hay một câu danh ngôn có liên hệ với các vấn đề trong cả đoạn văn.

Ví dụ như sau:

Ngày 20/10 có lẽ đẹp hơn bao giờ hết trong cái tiết trời mát mẻ, se lạnh có ánh nắng đẹp đẽ chan hòa. Trong những ngày tri ân đẹp đẽ này trong tâm trí tôi hiện hữu hình ảnh đôi mắt với những lo âu và nhiều nếp nhăn trên gương mặt mẹ.

Để dành tặng cho người phụ nữ vì tôi cả đời lam lũ bao nhiêu yêu thương cũng không thể đủ. Cách mẹ quan tâm tới tôi như những tia nắng mùa thu mang hơi ấm dịu dàng đến vậy. Chúng ta không chỉ dành những món quà đặc biệt mà còn phải dành sự biết đơn đối với những người phụ nữ xinh đẹp vào ngày 20/10 này.

Tổng kết

Qua bài viết trên, chúng tôi hy vọng các bạn đã nắm chắc được thông tin liên quan tới “đoạn văn quy nạp là gì?”, “văn quy nạp là gì?” cũng như cách viết một đoạn văn, bài văn quy nạp.