Giải pháp nào cho người mua khi giá nhà tăng liên tục?

Thực tế cho thấy mức lương trung bình hiện nay, các gia đình trẻ ở thành phố phải tiết kiệm hàng chục năm thậm chí cả trăm năm mới có thể mua được nhà của riêng mình. Chắc chắn trong tương lai giá nhà sẽ tiếp tục tăng cao do ảnh hưởng của lạm phát, trượt giá, vậy vấn đề đặt ra là làm thế nào để có thể giải tỏa “cơn khát” nhà của người dân. 

Giá nhà dự báo chắc chắn không giảm trong thời gian tới

Theo kết quả khảo sát, trong 1 thập kỷ vừa qua, mức giá bình quân của các phân khúc nhà đất đã tăng gấp 3-5 lần so với trước đây. Số lượng căn hộ thuộc phân khúc bình dân và trung cấp đã suy giảm nhanh chóng. Thậm chí có những thời điểm nguồn cung của phân khúc này gần như bằng không.

Cụ thể, trước giai đoạn năm 2009, nhà giá rẻ nằm trong ngưỡng giá 500-700 triệu/căn, căn hộ tầm trung dao động trong mức giá từ 900 đến 1 tỷ/căn. Đến giai đoạn 2015-2018, nhà giá rẻ lên ngưỡng 900 triệu đến 1,3 tỷ đồng/căn, nhà thương mại có mức giá dưới 600 triệu đồng vô cùng khan hiếm.

Giai đoạn 2019-2021, những cơn sốt đất liên tục nổ ra ở nhiều địa phương, khiến cho mặt bằng giá nhà đất cũng liên tục leo thang. Nhà giá rẻ có mức giá dưới 1 tỷ đồng gần như biến mất trên thị trường, khiến cho giấc mơ mua nhà “an cư” của người lao động thu nhập thấp và trung bình ngày càng khó thực hiện. 

Theo báo cáo thị trường quý I/2022, mặt bằng giá căn hộ ở Hà Nội ghi nhận mức 45 triệu đồng/m2, tăng 5% so với thời điểm quý IV/2021. Trong khi đó, tại thành phố Hồ Chí Minh, mức giá trung bình căn hộ chung cư ghi nhận mức 64 triệu đồng/m2, tăng gần 9% so với thời điểm quý IV/2021. 

Theo ý kiến từ các chuyên gia bất động sản, những biện pháp siết chặt quản lý trong thời gian vừa qua có thể giúp làm giảm nhịp tăng bất động sản, giá đất trên thị trường không còn hiện tượng sốt ảo, tuy nhiên giá nhà chắc chắn không thể giảm và sẽ còn tiếp tục tăng trong thời gian tới, khiến cho giấc mơ an cư của người trẻ tại thành thị ngày càng xa vời.

Giá trung bình của bất động sản tăng qua nhanh đã tạo nên sự chênh lệch rất lớn so với mức thu nhập trung bình của người dân. Thực tế này đặt ra câu hỏi nan giải là làm thế nào để giải quyết triệt để bài toán nhà ở cho người dân trong bối cảnh giá nhà sẽ còn tăng cao?

Anh Vũ Quốc Việt, một môi giới bất động sản kỳ cựu cho hay để liên hệ với tình hình viễn cảnh tương lai bất động sản trong nước có thể liên hệ tới thực trạng thị trường bất động sản Trung Quốc, vốn có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam. Theo đó, những năm qua để giảm áp lực về nhà ở, Trung Quốc đã thực thi nhiều giải pháp khác nhau, trong đó triển khai 2 loại hình bất động sản là sử dụng dài lâu và cho thuê nhà có thời hạn. Phổ biến nhất là loại hình nhà ở có thời gian thuê kéo dài từ 50-70 năm.

Theo lời anh Việt, một người bạn của anh ở Bắc Kinh vừa phải ngậm ngùi chấp nhận mua một căn hộ căn hộ diện tích 136m2 với 3 phòng ngủ, đã qua sử dụng 25 năm với mức giá lên đến hơn 40 tỷ đồng. Điều đáng nói là căn hộ nằm trong một khu chung cư cũ 8 tầng, đã sử dụng được 70 năm theo quy định nên thực tế là chỉ còn thời hạn sử dụng khoảng 45 năm. Giá nhà cũ đã cao như vậy thì có thể hình dung những căn hộ mới xây dành cho tầng lớp giàu có có mức giá đắt đỏ đến thế nào. 

Bài học kinh nghiệm giải quyết vấn đề an cư cho người dân từ Trung Quốc

Trước đây, Trung Quốc cũng bán nhà thổ cư sử dụng lâu năm cho người dân, tuy nhiên đến thời điểm hiện tại thì không quy hoạch thêm đất thổ cư, thay vào đó thực hiện các dự án bất động sản có thời gian thuê từ 50-70 năm.

Nhà thuê trong thời gian dài được gọi là “sở hữu bất động sản có thời hạn”, sau thời gian 50-70 năm, Nhà nước sẽ thu hồi lại hoặc có thể gia hạn tùy theo điều kiện thực tế và quy hoạch chung. Điều này giúp cho giá chung cư hoặc nhà liền thổ so với thu nhập của người dân có xu hướng thấp hơn so với trước kia, do nhà sử dụng lâu dài sẽ khác biệt đáng kể so với giá nhà thuê. 

Những người cao tuổi ở Trung Quốc may mắn được giữ những mảnh đất thổ cư thời xưa được coi là nắm giữ trong tay “tài sản kim cương”. Ở Trung Quốc hiện tại ước tính có khoảng 60% công chức ở nhà thuê, nhận trợ cấp từ chính phủ. Trong khi những người lao động chân tay, lao động thu nhập thấp thì thường ở nhà mà công ty thuê cho, khá bất tiện chật chội. 

Việc sở hữu nhà riêng ở Trung Quốc vô cùng đắt đỏ, song mức thuê nhà theo tháng lại khá rẻ, phù hợp với thu nhập người dân. Trong vòng 2 năm qua, mức thuê bình quân ở các thành phố lớn, khu vực trung tâm giá dao động trong khoảng 3000-4000 USD/tháng, hầu như không có biến động tăng giá dù ảnh hưởng của dịch bệnh. Giá nhà ở các tỉnh lẻ, xa trung tâm rẻ hơn chỉ khoảng bằng 50-70% so với giá nhà ở trung tâm, tuy nhiên hầu hết đều là căn hộ chung cư. 

Có thể đáng giá thị trường bất động sản ở Trung Quốc có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam, qua đó cho thấy sản phẩm “bất động sản có thời hạn” 50-70 năm có khả năng sẽ trở thành giải pháp hay để giảm áp lực về nhà ở tại Việt Nam, dù rằng thời gian đầu loại hình này sẽ ít được người dân hồ hởi đón nhận. 

Thực tế thì loại hình chung cư căn hộ thời gian sử dụng 50 - 70 năm không hề quá xa lạ ở Việt Nam. Kể từ thời điểm năm 2017 đến nay, đã có một số khu chung cư triển khai loại hình căn hộ thời gian sử dụng 50 năm, giá rẻ hơn so với loại hình sở hữu vĩnh viễn từ 15-30%.

Đơn cử như tại khu vực Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội, một dự án căn hộ chung cư cao tầng đang kết hợp cả hai loại hình sở hữu lâu dài và thuê có thời hạn. Từ tầng 3-34 sẽ cấp sổ hồng 50 năm đối với người Việt Nam và hợp đồng thời gian thuê 50 năm đối với người nước ngoài. Riêng từ tầng 35-40 là căn hộ để ở sở hữu sổ hồng lâu dài và chủ sở hữu của căn hộ sẽ được đăng ký hộ khẩu riêng.

Tuy nhiên sau 50 năm thì người sở hữu căn hộ có được ở tiếp hay không, xử lý vấn đề sau đó thế nào là câu hỏi được nhiều người quan tâm và cần nghiên cứu kỹ. ​​​​​​