Giác ngộ lời Đức Phật dạy về "chấp niệm": Một người quyết vứt bỏ chấp niệm trong lòng thì xung quanh sẽ tràn đầy tình yêu thương

Theo Phật giáo, thiêu hủy 500 xe củi đã gom nhặt và chỉ cần một ngọn lửa nhỏ như hạt đậu. Thiêu hủy những khổ đau và mệt mỏi trong cuộc đời thì cần phải tốn bao nhiêu công sức và thời gian. Hãy cùng tìm hiểu vấn đề này ở trong câu chuyện về chấp niệm dưới đây của đất nước Ấn Độ ở thời cổ đại. 

Nghiện rượu, ông lão gặp nạn nhưng bỗng hồi tâm lễ Phật

Hơn 200 năm về trước, khi Đức Phật Thích Ca vẫn còn tại thế, cách tịnh xá Kỳ Hoàn của Ngài khoảng 7 dặm có một ông lão rất mê rượu như mạng. Đệ tử của Đức Phật tên A Nan đã thường xuyên khuyên nhủ ông đến gặp Đức Phật. Thời điểm trước đó ông lão cũng từng muốn được đi gặp Đức Phật. Nhưng khi ông nghe nói Đức Phật đang dạy dỗ đệ tử về các điều cấm thì có một điều là không được uống rượu. Đối với ông lão thì nếu như không được uống rượu, ông chẳng khác nào trẻ sơ sinh không được uống sữa vậy. Chính vì thế mà ông lão vẫn uống rượu không ngừng từ ngày này qua ngày khác và không tới gặp Đức Phật nữa. Vào một ngày nọ, ông lão uống say mèm và loạng choạng đi trên đường hướng về nhà. Ông vô tình vướng phải một nhành cây đi bên đường té ngã, nhất thời cảm thấy như trời đất đã sụp đổ xuống và toàn thân ông đau nhức vô cùng. Ông lão cũng chịu đựng cơn đau và miệng lẩm bẩm: "Đau khổ này tới thật là nhanh". Ông cũng nhớ đến lời của A Nan và thế là trong lòng bỗng nảy sinh ra nguyện vọng muốn lễ Phật. 

Thời gian trước đây, mọi người đã khuyên ông lễ Phật nhưng ông không nghe. Cho đến khi ông tự mình đi lễ bái thì tất cả mọi người vô cùng kinh ngạc. Ông lão cũng đã cố nén đau đớn đi đến bên ngoài cửa tịnh xá Kỳ Hoàn, A Nan biết ông lời bèn vui mừng báo với Phật Thích Ca.

Đức Phật nói rằng: "Ông lão này không thể tự mình tới được, là bị 500 con voi trắng cố ép kéo tới đây". A Nan không hiểu lời Phật nói nhưng người xuất gia chẳng thể nói dối, thế là nghiêm túc nói rằng: "Không phải là 500 con voi trắng kéo ông ấy tới đâu ạ, là một mình ông ấy tự tới". 

A Nan và Đức Phật do không cùng một cảnh giới nên cách nhìn cũng khác nhau hoàn toàn. Lúc này, Phật Thích Ca cũng giải thích cho A Nan hiểu, 500 con voi trắng đó chính ở trong con người của ông lão. Ý của Đức Phật nghĩa là, ông lão vốn coi rượu là tính mạng, dù cho người khác có khuyên răn như thế nào thì ông cũng không nghe lời và không chịu đến đây. Giờ ông đến giống như giống như phải dùng đến sức của 500 con voi trắng mới kéo nổi ông. Hôm nay, ông lão tự nguyện đến lễ Phật thì đương nhiên trên người của ông đã có sức mạnh của 500 con voi. Sau đó thì A Nan đã dẫn ông lão đi vào bái Phật Thích Ca. Ông lão đã thành kính làm lễ quỳ bái và xin Đức Phật xóa mọi tội lỗi của ông. 

Đức Phật khai sáng về việc vứt bỏ chấp niệm để được thanh tịnh

Lúc này, Đức Phật hỏi ông lão rằng: "Để có thể đốt cháy 500 xe củi đã tích lũy được thì cần dùng bao nhiêu xe lửa mới thiêu hủy được toàn bộ chỗ củi đó?". 

Ông lão quả quyết rằng: "Không cần nhiều lửa mà chỉ cần một mồi lửa nhỏ như hạt đậu thì trong nháy mắt lập tức có thể thiêu hủy được toàn bộ". 

Đức Phật lúc này lại hỏi: "Bộ quần áo trên người này ông đã mặc nó bao lâu rồi?". 

Ông lão trả lời: "Bộ quần áo này con mặc được hơn một năm". 

Đức Phật liền hỏi tiếp: "Vậy nếu như muốn giặt sạch những vết ố bẩn trên quần áo của ông phải cần mấy năm mới có thể giặt sạch được?". 

Ông lão bèn trả lời rằng: "Chỉ cần dùng một cốc nước tro nguyên chất thì một lát là có thể giặt sạch." (Ghi chú: Nước tro sẽ được tạo ra bằng cách ngâm tro của than đốt từ cỏ cây với nước. Nước tro từ cỏ cây có chứa Kali Cacbonat và có thể tẩy vết bẩn - đây chính là chất tẩy rửa thường xuyên dùng trong thời cổ đại).

Đức Phật lúc này nói thêm: “Ác nghiệp mà ông tích tụ cũng giống như 500 xe củi cũng như vết bẩn trên bộ quần áo ông đã mặc hơn một năm kia”.

Có thể thấy, Đức Phật thông tuệ chỉ dùng một ví dụ đơn giản để có thể tháo gỡ những vướng mắc ở trong lòng của ông lão. Ông lão lúc này đã được mở mang khai sáng và bỗng nhiên giác ngộ, trong tâm lúc này cuối cùng cũng hiểu được lời giáo huấn của Phật. Ông cũng cam tâm tình nguyện vứt bỏ chấp niệm uống rượu để tuân theo đạo luật, tuân theo giới luật và dần dần tâm hồn trở nên thanh tịnh và tự tại. Đó cũng chính là tinh túy trong lời Phật dạy về chấp niệm mà người muốn truyền dạy cho ông lão.

Hiểu rõ về lời Phật dạy về chấp niệm? 

Có thể thấy, một hạt giống nhỏ có thể mọc thành một cây cao lớn, một đốm lửa nhỏ lại có thể tạo ra ngọn lửa cuồn cuộn thiêu đốt mọi thứ. Một khi tâm nguyện một lòng hướng thiện thì cũng sẽ tạo ra một sức mạnh kinh ngạc và xóa sạch tội nghiệp ở mấy kiếp. Thần Phật cũng có tầm nhìn vĩ mô, từ một hạt cát nhỏ bé thì họ cũng có thể nhìn thấu được tam giới vạn vật ở trên đời này và cũng có thể thấy được vẻ đẹp vĩnh hằng của một người qua sự lương thiện ở trong tâm họ. Tuy nhiên, điều cản trở con người cũng khiến cho họ cứ mãi vùng vẫy trong biển khổ chính là không thể nào buông bỏ được những chấp niệm cứ lẩn quẩn ở trong lòng. 

Chấp niệm là gì? Chấp niệm chính là ý niệm cố chấp tồn tại ở trong lòng của mỗi người và là sự day dứt khi đánh mất một điều gì đó hay là những mong muốn mà chẳng thể nào thực hiện được,... nó sẽ tạo ra cho con người một vết tích để cho mỗi khi nghĩ đến lại đau đáu một nỗi niềm không biết đến khi nào lan tỏa. 

Vậy nên, qua lời Phật dạy về chấp niệm với ông lão ở bên trên có thể thấy thì chấp niệm của con người là rất lớn nhưng Phật giáo vẫn luôn nhắc nhở một câu rất quen thuộc đó chính là buông bỏ chấp niệm, vạn sự tùy duyên. Ranh giới giữa nặng nề và an nhiên đôi khi rất mong manh và một hành động là quá đủ rồi. 

Ở trong con mắt của những người phàm trần, vạn vật của thế gian này đều là vật thực. Con người thường dùng đôi mắt trần vốn có của mình để có thể nhìn nhận vạn vật ở trên đời và dùng đôi mắt thế tục đó để đánh giá và nhận xét tất cả mọi thứ. Đó cũng chính là nguyên nhân khiến cho con người thường vướng phải những thị phi, phiền não làm cho nghi hoặc hoặc sinh ra biết bao nhiêu đau khổ trong cuộc đời nhưng cũng không biết làm cách nào để thoát khỏi nó.

Vậy nên, để có thể thoát được khỏi phiền não ở trong nhân gian thì trước hết cần phải để cho tâm tịnh như nước và dùng tấm lòng bao dung quảng đại nhìn thế gian. Còn nếu như chỉ dựa vào cái gọi là trí thông minh của bản thân thì đó cũng chỉ là những ý nghĩa phàm tục, phiến diện và thiếu sót mà thôi. Lúc đó, chúng ta cần đến một dũng khí - đó chính là dũng khí dám vứt bỏ những chấp niệm ở trong lòng. Có lẽ rất khổ cực nhưng kết quả cuối cùng có một ngày bạn sẽ phải học được cách không quay đầu nhìn lại và phóng khoáng về phía trước. Nếu như một người có một tâm hồn rộng mở, vứt bỏ chấp niệm trong lòng thì khi đối đãi với mọi người và mọi vật xung quanh sẽ tràn đầy tình yêu thương. Một khi khí chất từ đó cũng trở nên điềm đạm và thản nhiên hơn rất nhiều. Như thế thì cuộc đời sẽ được thanh thản và tự do như người đời vẫn luôn theo đuổi.