Điều gì giúp thị trường chứng khoán Việt Nam lấy lại 9 tỷ USD vốn hóa?

Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa có những phiên tăng điểm giúp "giải tỏa" tâm lý nhà đầu tư sau chuỗi lao dốc khốc liệt. Sự đảo chiều diễn ra bất ngờ sau khi VN-Index xuyên thủng mốc 900 điểm đã kích hoạt dòng tiền nhập cuộc bắt đáy mạnh mẽ.

Cụ thể, chỉ số VN-Index đã đảo chiều tăng 31 điểm trong phiên giao dịch ngày 16/11 đồng thời tận dụng đà đi lên để có thêm 26 điểm trong ngày 17/11. Như vậy, chỉ số chính đã lấy lại hơn 57 điểm sau 2 phiên hồi phục, nhưng vẫn thấp hơn so với hồi đầu năm 35%.

Lấy lại 9 tỷ USD vốn hóa

Đà tăng này đã giúp vốn hóa sàn HoSE tăng thêm hơn 228.900 tỷ đồng (hơn 9,2 tỷ USD) đạt mức gần 3,87 triệu tỷ đồng. Nếu so với thời điểm đầu năm, vốn hóa thị trường vẫn mất gần 2 triệu tỷ đồng.

Trong đó, nhiều cổ phiếu đầu ngành có được mức tăng mạnh mẽ nhất. Chẳng hạn mã HPG của Hòa Phát ghi nhận 2 phiên tăng trần sau hơn 1 thập kỷ, qua đó giúp cổ đông hồi phục tâm lý sau chuỗi rơi khốc liệt. Giá trị vốn hóa theo đó cũng lấy lại hơn 10.000 tỷ đồng chỉ sau 2 phiên.

Hay như mã VIC cũng gây ấn tượng với phiên tăng trần gần nhất lên mức 64.600 đồng, nối dài chuỗi tăng điểm 5 phiên liên tiếp. Theo đó, giá trị vốn hóa thị trường cũng hồi phục hơn 44.000 tỷ đồng.

Ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao Chứng khoán KIS Việt Nam cho rằng, có nhiều yếu tố dẫn đến trạng thái thị trường chuyển biến tích cực trong 2 phiên vừa qua.

Thứ nhất là về định giá, chỉ số P/E của thị trường chung đã rơi vào vùng hấp dẫn xuống dưới 10 lần so với mức trước đây là khoảng 17-18 lần. Thậm chí, P/E của một số cổ phiếu chỉ còn 4-5 lần trong khi doanh nghiệp vẫn hoạt động tốt.

Về định giá P/B, nhiều cổ phiếu cũng về dưới giá trị sổ sách. Trong khi thông thường thì giá trị thị trường phải cao hơn giá trị sổ sách. 

Bên cạnh đó, đà lao dốc của thị trường trong thời gian qua còn đến từ tâm lý nhà đầu tư quan ngại về những yếu tố như lạm phát, suy thoái kinh tế, những tin đồn tiêu cực cũng như lo lắng về hệ lụy của thị trường trái phiếu.

Theo đánh giá của giám đốc KIS Việt Nam, đây chỉ đơn thuần là "vấn đề tâm lý" bởi nền kinh tế Việt Nam vẫn có mức tăng trưởng tích cực, những doanh nghiệp lớn vẫn có thể chống chịu tốt dù có những khó khăn hiện hữu.

Ông Phương cho rằng, giá giảm chủ yếu do tâm lý lo lắng của nhà đầu tư cùng với một số tin đồn có chủ đích. Khi những vấn đề này đang được giải tỏa thì nhà đầu tư cũng đang tích cực quay trở lại, giúp xây dựng lại niềm tin trên thị trường.

Có thể thấy, nhà đầu tư trong nước đang bắt đầu chuyển từ trạng thái bi quan, tiêu cực, bán tháo sang ngừng bán, đồng thời đẩy mạnh việc mua vào theo lực đỡ từ khối ngoại.

Sự hưởng ứng của dòng tiền

Hiện tại, giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài đang là điểm sáng lớn trong bối cảnh thị trường lao dốc và hồi phục. Cụ thể, khối ngoại đã đẩy mạnh giải ngân kể từ đầu tháng 11 qua đó giúp đảo chiều cho dòng vốn này. 

Chỉ tính riêng đầu tháng 11 đến nay, khối ngoại đã mua ròng đột biến khoảng 9.000 tỷ đồng trên toàn thị trường. Qua đó, giá trị giao dịch ròng lũy kế từ đầu năm đã chuyển sang trạng thái mua ròng gần 6.500 tỷ đồng, trước đó lũy kế 10 tháng vẫn bán ròng.

Trong đó, những cổ phiếu được gom mạnh nhất như STB của Sacombank với gần 850 tỷ đồng, KDH của Nhà Khang Điền với giá trị hơn 800 tỷ đồng, VHM của Vinhomes với hơn 760 tỷ đồng hay SSI hơn 750 tỷ đồng.

Ông Phương nhận định việc khối ngoại mua ròng hàng nghìn tỷ đồng suốt từ đầu tháng 11 cho thấy sự tin tưởng của nhà đầu tư ngoại vào nền kinh tế Việt Nam. Phần lớn đây là nhóm nhà đầu tư chuyên nghiệp nên họ sẽ có phân tích rõ ràng trước khi giải ngân số tiền lớn.

Dù vậy, giá trị mua ròng của khối ngoại vẫn chiếm tỷ trọng chưa quá cao dưới mức 20% tổng giá trị toàn thị trường, do đó giao dịch của nhà đầu tư trong nước vẫn đóng một vai trò quan trọng.

Vị chuyên gia phân tích, việc hàng trăm cổ phiếu tăng trần cho thấy lực cung bán đã giảm đi rất mạnh và lực cầu đổ vào nhiều. Đây là dấu hiệu cho thấy sự quay lại của nhà đầu tư cá nhân trong nước, là dòng tiền hưởng ứng theo sự khởi động của vốn ngoại.

Mặc dù chỉ số bứt phá trong 2 phiên chưa phản ánh được xu hướng rõ ràng, tuy nhiên ông Phương vẫn nhận thấy một số yếu tố tích cực đang hỗ trợ đà tăng của thị trường.

Giám đốc KIS Việt Nam cho rằng, đà tăng có bền vững hay không còn phụ thuộc nhiều vào các giải pháp của cơ quan quản lý trong việc xử lý các vấn đề nóng như trái phiếu, nới room tín dụng hay tăng lãi suất...

Chẳng hạn như câu chuyện thanh khoản trái phiếu và đáo hạn trái phiếu vẫn đang khiến cho nhiều doanh nghiệp chật vật trong bối cảnh khó tiếp cận nguồn vốn. Đây được cho là nút thắt khiến nhà đầu tư đang hoang mang và cũng là biến số cho thị trường chứng khoán.

Tuy nhiên, thị trường hiện nay cũng đang râm ran về các thông tin tích cực về việc đề xuất Ngân hàng Nhà nước xem xét việc nới thêm tín dụng vào thời điểm cuối năm nay hay Chính phủ đang chỉ đạo xử lý vấn đề trái phiếu, giúp gỡ khó cho doanh nghiệp bất động sản.

Vị chuyên gia dự báo, nếu thị trường vẫn đón nhận những thông tin tích cực hay những chỉ đạo sát sao của cơ quan quản lý đối với các vấn đề nóng thì chứng khoán Việt Nam sẽ còn tiếp tục tăng.

Theo ông Phương nhìn nhận, hiện tại không còn nhiều nhà đầu tư lướt sóng trong vùng giá thấp, những người mua vào đa phần có tầm nhìn trung và dài hạn nên sẽ ít có xu hướng bán ra trong thời gian tới. Điều này dẫn đến lượng cung cổ phiếu sẽ ít hơn và nếu thuận lợi thì lực cầu sẽ tiếp tục được đổ vào. Theo đó, thị trường có khuynh hướng đi lên theo hình zic-zac với những phiên điều chỉnh nhẹ để chốt lời ngắn hạn.