Đề ra mục tiêu 1 tỷ USD lợi nhuận vào năm 2032, Xây dựng Hoà Bình (HBC) sẽ làm gì để điều này không còn viển vông?

Trong Hội nghị mới đây, Xây dựng Hoà Bình (HBC) đã có những trình bày cụ thể về chiến lược của mình với các nhà đầu tư và cổ đông trong bối cảnh mục tiêu 1 tỷ USD lợi nhuận vào năm 2032 đang gây ra nhiều ý kiến trái chiều.

Đáng chú ý, ban lãnh đạo cũng đã tập trung vào mũi nhọn dẫn dắt, đó chính là thị trường nước ngoài với kinh nghiệm cùng với bài học khi sớm "mang chuông đi đánh xứ người" từ năm 2011 dù vẫn chưa thành công, tuy nhiên HBC cùng với những cơ hội hiện hữu đang rất tự tin vào lần tái xuất này.

Vì sao cứ nhất thiết là thị trường nước ngoài?

Một trong những lý do khiến Xây dựng Hòa Bình quyết tâm phải "chiếm đánh" thị trường nước ngoài được được cho là xuất phát từ quy mô thị trường trong nước đang ngày càng thu hẹp. Cụ thể, Chủ tịch HBC từng ví von rằng: "Giống như một chiếc xe đang chạy rất nhanh trên xa lộ đi vào đường hẻm, không còn giữ được tốc độ cao. Muốn khôi phục được trọn vẹn năng lực của các công ty xây dựng tư nhân, mở một thị trường mới là điều vô cùng cần thiết".

Nếu so sánh với những năm trước 2015, ngành xây dựng Việt Nam đang tăng trưởng với tốc độ rất là cao. Theo thị trường bất động sản, ngành xây dựng đã có sự chững lại khi có nhiều khó khăn về pháp lý dự án. Điều này đồng nghĩa với việc, các công ty xây dựng tư nhân sẽ không còn dư địa để tăng trưởng mạnh hơn nữa mà chỉ có thể tăng trưởng ở một mức độ bình thường, tầm 15%. Bên cạnh đó, sức mua cũng bị giới hạn, không thể bứt phá.

Điều này càng đẩy mạnh sự cạnh tranh vốn đã gay gắt của các công ty xây dựng, khiến các doanh nghiệp này không có tích lũy và lợi nhuận bị hao hút. Thực tế đã cho thấy, hàng loạt các doanh nghiệp đầu ngành như Xây dựng Hòa Bình, Delta, Coteccons, Ecoba, An Phong… trong quá khứ đầu ghi nhận mức tăng trưởng vô cùng ấn tượng, năm nào cũng tăng trưởng từ 25% trở lên, thậm chí có công ty còn tăng trên mức 30% và 35%. Tuy nhiên, kể từ giai đoạn 2018-2020, lợi nhuận của các nhà thầu đều rất thấp, đến năm 2020-2021 thậm chí còn thua lỗ vì bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19.

Theo như báo cáo cập nhật nửa đầu năm 2022, giới phân tích dù nhận định thị trường xây dựng nửa cuối năm sẽ có nhiều tiến triển khả quan hơn nhưng con số có vẻ không cao. Theo đó, biên lợi nhuận của ngành xây dựng trong thời gian tới vẫn phải chịu rất nhiều áp lực từ việc chi phí nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, lượng cung bất động sản trên thị trường nhà ở sụt giảm, theo đó, tác động lan tỏa từ đầu tư công vẫn chưa đạt được như kỳ vọng, theo Chứng khoán Mirae Asset.

Tham vọng 20 tỷ USD doanh thu không hề viển vông

Các thống kê cũng cho thấy, thị trường trong nước so với thị trường toàn cầu có quy mô rất nhỏ. Cụ thể, mỗi năm tổng sản phẩm xây dựng trong nước là khoảng 50 đến 60 tỷ USD trong khi tại thị trường toàn cầu là 12.000 tỷ USD, so với thị trường trong nước cao gấp hơn 200 lần. Vì thế, Xây dựng Hòa Bình nhận định, nếu như muốn phát huy hết được tiềm năng thì các doanh nghiệp phải mở ra một thị trường mới. Đồng thời, HBC cũng nhấn mạnh rằng, nếu sở hữu tiềm năng quá lớn nhưng không tìm ra được thị trường để giải phóng sức sản xuất đó, những năng lực này sẽ dần biến mất đi.

Cũng tại Hội nghị này, ông David Martin Ruiz, Giám đốc Xây dựng chia sẻ và cho biết, hiện HBC đang hướng đến 4 thị trường nước ngoài là Úc, Canada, Mỹ và thị trường châu  u. Đây đều là những thị trường có tốc độ tăng trưởng nhà ở cao, môi trường kinh doanh tốt cùng với giá xây dựng siêu cao.

Cụ thể, giá trị hợp đồng xây dựng một tòa nhà tại Úc bằng với giá xây 7 tòa nhà tại Việt Nam; tức là giá xây dựng ở thị trường nước ngoài đang cao gấp 6-7 lần so với nước ta. Nếu so sánh cùng một tòa nhà xây dựng tại Việt Nam cùng với một tòa nhà ở Úc, doanh thu của Xây dựng Hòa Bình sẽ tăng gấp 7-8 lần, lợi nhuận cũng cao gấp 15-20 lần.

Chủ tịch Lê Viết Hải cũng từng diễn giải chi tiết về vấn đề này rằng: "Ở Việt Nam, lợi nhuận dự án chỉ được ở mức 1-2%, trong khi ở Úc là 3-5%, bình quân đã cao hơn 2-3 lần. Đơn giá ở Úc là khoảng 2.500USD/m2 trong khi tại Việt Nam tầm 400 USD/m2, doanh thu cũng cao gấp 6 -7 lần. Tính theo đơn giá, lợi nhuận 1-2% sẽ tương đương 4-8 USD, lợi nhuận 3-5% sẽ tương đương lợi nhuận 75-125 USD/m2, tức là lợi nhuận ở Úc gấp 15 lần.

Nếu HBC sử dụng các biện pháp tối ưu sẽ giúp tiết giảm đáng kể giá nhân công, đưa vào các nguyên vật liệu có chất lượng tốt nhưng giá thành phù hợp, có khả năng lợi nhuận tăng hơn mức 3-5%".
Chưa kể, hậu Covid-19 chính là thời điểm tý tưởng để Xây dựng Hòa Bình có thể mở rộng thị trường. Theo ông Hải, sau đại dịch là thời điểm mà Trung quốc lúng túng trong việc giải quyết những dự án xây dựng hiện hữu nên đã nhờ đến sự hỗ trợ của các nhà thầu Việt Nam. Ông Hải cũng đã đàm phán với họ, phương thức thầu phụ mà ông cho lại không hề hiệu quả. Vì thế, phương án của HBC trong thời gian tới là hợp tác đầu tư. Theo đó, Xây dựng Hòa Bình sẽ không mua đất mà sẽ tiến hành hợp tác đầu tư làm thầu. Có thể, công ty sẽ liên kết với các doanh nghiệp thầu sở tại và cũng không cần quá lớn để có thể tham gia những dự án nước ngoài. Khi ấy, những công ty nhỏ này cũng cần phải liên kết với các công ty khác để nâng cao năng lực. 

Tại thị trường Canada, trước đây không chỉ Xây dựng Hòa Bình mà nhiều bên khác cũng tham gia, thế nhưng nhiều đối tác đã rút dần rút mòn sau ảnh hưởng của đại dịch. Thời điểm hiện tại, chỉ còn HBC cùng với một số bên khác vẫn còn trụ lại. Với tham vọng 20 tỷ USD trong thời gian tới, ông Hải khẳng định đây là con số thực tế nếu so sánh với con số của toàn thị trường. Theo như ước tính, trong năm qua giá trị thị trường xây dựng thế giới đạt 12.500 tỷ đồng, dự báo sẽ tăng lên 19.000 tỷ đồng trong năm 2030. Con số 20 tỷ USD doanh thu mà HBC đưa ra còn chưa bằng 0,1% toàn thị trường. Do đó, ông Hải khẳng định đây là mục tiêu khả thi và không hề viển vông.

Quá khứ chưa thành công, tương lai liệu có khác?

Dù đã tham gia thị trường nước ngoài cả thập kỷ nhưng HBC vẫn chưa thành công. Công ty phải đối mặt với rất nhiều thử thách, nhưng bù lại Xây dựng Hòa Bình nhận ra được năng lực của mình với các đối thủ, xác định được thị trường phù hợp cũng như tạo dựng được nhiều mối quan hệ và mạng lưới quốc tế.

Ông Hải cho rằng, nhà thầu Việt có lợi thế về việc làm nhà cao tầng ở nước ngoài. Trong thời gian tới, Xây dựng Hòa Bình sẽ tham gia thị trường nước ngoài thông qua 2 hình thức: Thứ nhất là tham gia với tư cách nhà đồng phát triển dự án; thứ hai là mua lại những công ty xây dựng vẫn đang hoạt động tại địa phương. Theo ông David Martin Ruiz, doanh nghiệp sẽ tham gia thị trường nước ngoài với nguyên tắc đầu tư dự án với tỷ lệ không quá 20%. Vì thế, nếu như góp một phần vốn chủ sở hữu với chủ đầu tư thì chắc chắn họ sẽ chọn nhà thầu dự án là HBC.
Trước đó, Xây dựng Hòa Bình cũng đã xây dựng lộ trình dài hạn một cụ thể từ năm nay cho đến tận năm 2032. Lộ trình này như sau:

Giai đoạn từ 2022 đến 2024: Xây dựng Hòa Bình tập trung vào việc đầu tư phát triển dự án, mua lại nhóm công ty đầu tiên cho mình. Năm 2022, HBC đã có sẵn 2 dự án được chốt vào quý 3 năm nay, bao gồm: Một dự án tại Brisbane (Úc) cùng với một dự án tại Ontario (Canada), tổng giá trị lên tới 60 triệu USD. Đến năm 2023, công ty sẽ chính thức có dự án đầu tiên tại châu  u cùng với dự án tại Texas (Mỹ).

Giai đoạn 2024 đến 2026: Khoảng thời gian này, công ty sẽ tạo ra lợi nhuận từ những thị trường nước ngoài.

Giai đoạn 2025 đến 2026: Đây được coi là một giai đoạn quan trọng, đây là lúc công ty sẽ đánh giá lại chiến lược một cách sâu sắc.

Giai đoạn 2026 đến 2029: HBC sẽ tiếp tục mua lại thêm nhóm công ty thứ 2 nếu như tình hình thuận lợi.

Giai đoạn 2030 đến 2032: Nếu như thuận lợi, HBC sẽ xem xét mua lại nhóm công ty thứ 3.

Với những kế hoạch lớn này, HBC cần phải tăng vốn. Vì thế, công ty dự kiến sẽ phát hành tăng vốn lên đến 56.000 tỷ đồng trong 10 năm tới. Thời điểm hiện tại, vốn điều lệ của Xây dựng Hòa Bình là 2.456,6 tỷ đồng. Đối với năm 2022, sau nhiều lần thất hẹn, Chủ tịch HBC khẳng định quyết tâm thực hiện mục tiêu trong thời gian tới bởi thời gian qua, điều quan trọng là phải cân nhắc để bảo vệ các cổ đông hiện hữu. 

Kết thúc tháng 7 vừa qua, Xây dựng Hòa Bình đã trúng thầu khoảng 15.000 tỷ đồng, thực hiện được 75% kế hoạch cả năm. Tính tại thời điểm ngày 30/6, tổng giá trị các hợp đồng đã ký (backlog) là 26.500 tỷ đồng; trong đó, có tới 10.000 tỷ đồng sẽ được ghi nhận doanh thu ngay trong năm 2022 cùng với 16.500 tỷ đồng dự kiến ghi nhận trong năm sau. Phía công ty cho biết, khả năng đạt kế hoạch doanh thu năm nay là hoàn toàn khả thi.