Công ty xuyên quốc gia là gì? Những điều chưa biết về các công ty xuyên quốc gia
Công ty xuyên quốc gia là gì?
Công ty xuyên quốc gia (tiếng Anh: Transational Corporations, viết tắt: TNCs) là công ty có chi nhánh chính tại một quốc gia nhất định và được đăng ký là công ty của quốc gia đó, nhưng dựa vào mức độ phổ biến hoặc nguồn lực, năng lực đã vượt qua các rào cản và có chi nhánh tại hơn 1 quốc gia.
Loại hình công ty này là một phần rất cơ bản của nền kinh tế toàn cầu, bởi vì họ là một cường quốc thương mại mạnh mẽ ở các khu vực khác nhau trên toàn thế giới, cũng như họ có thể cung cấp không chỉ sản phẩm hoặc dịch vụ mà còn cung cấp vốn tốt cho nền kinh tế quốc doanh.
Đặc điểm của các công ty xuyên quốc gia là gì?
Bên cạnh thắc mắc về khái niệm “công ty xuyên quốc gia là gì?”, nhiều người vẫn chưa rõ về đặc điểm các các công ty này cụ thể ra sao. Có nhiều đặc điểm mà loại hình công ty xuyên quốc gia này sở hữu, tuy nhiên chúng tôi sẽ đề cập đến một số đặc điểm quan trọng nhất:
- Công ty xuyên quốc gia lan rộng ra quốc tế, có chi nhánh ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới. Các doanh nhân sở hữu thường đưa sản phẩm hoặc dịch vụ đến thực tế ở bất kỳ lãnh thổ nào, mở các chi nhánh mới và thậm chí trên một số lục địa.
- Hầu hết thời gian, các công ty sử dụng sản phẩm làm hàng hóa, thường có lưu lượng kinh tế rất lớn, bán được số lượng đáng kể trên toàn cầu.
- Do thành công rực rỡ, công ty đa quốc gia thường là những công ty có vốn cực kì lớn để có thể sở hữu máy móc, sản phẩm cao cấp, hoặc thậm chí cả nhân sự.
- Công ty đa quốc gia thường sử dụng công nghệ mới, tổ chức công nghiệp, tiếp thị và quảng cáo mạnh mẽ bởi vì điều này có thể làm cho công ty được biết đến bên ngoài nơi xuất xứ của họ.
- Là những nhà đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển cho xã hội, vì tất cả các tương tác mà công ty có với các loại quốc gia và nền văn hóa khác nhau.
- Thường có đầy đủ kiến thức về cấu trúc và hoạt động của cơ chế chính trị của quốc gia nơi họ được thành lập, bởi vì nếu họ không đáp ứng được yêu cầu này, họ sẽ không thể thiết lập thị trường ở những nơi ngoài tầm với của họ.
- Công ty xuyên quốc thường phát triển thông qua sáp nhập và mua lại.
Các loại hình công ty xuyên quốc gia
Dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ về cách phân loại các công ty đa quốc gia theo cấu trúc và theo mức độ phân cấp:
Theo cấu trúc
Các tập đoàn tổng hợp theo chiều ngang: Ý tưởng của loại hình công ty này là một công ty có tiêu chuẩn về sản phẩm hoặc dịch vụ. Và điều đó được điều chỉnh hoàn toàn và duy nhất bởi nguyên tắc đó, bất kể công ty đó ở đâu.
Các công ty liên kết theo chiều dọc: Loại hình công ty này là một công ty có kiểu chi nhánh chính, ở đó thường có tiêu chuẩn rõ ràng và nơi sản xuất các sản phẩm của nó, và từ đó, chúng được phân phối đến các chi nhánh khác. Các công ty liên kết này chủ yếu sản xuất hàng hóa trung gian ở một số quốc gia nhất định, đóng vai trò là nguồn cung cấp cho sản xuất cuối cùng ở các quốc gia khác.
Các tập đoàn đa dạng: Đây là sự kết hợp của hai loại hình nêu trên, chức năng tương tự như cả hai.
Theo mức độ phân cấp
Theo mức độ phân cấp các công ty xuyên quốc gia được phân loại như sau:
- Ethnocentric: Tập trung hoạt động tại quốc gia xuất xứ sau đó chỉ hoạt động một cách cơ bản tại các chi nhánh ở các quốc gia khác.
- Đa trung tâm: Công ty xuyên quốc gia theo loại lình này cố gắng không chỉ có một cách làm nghiêm ngặt mà cònluôn duy trì nguồn gốc của mình, chuyển giao một mức độ tự do lớn hơn cho các công ty con, cho phép đủ tự do để coi mình là khác biệt.
- Geocentric: Loại hình công ty này thường tận dụng tối đa sự tự do, để mỗi chi nhánh có một chính sách kinh doanh riêng, trong đó mỗi công ty con tự chịu trách nhiệm về mỗi quyết định của mình, mặc dù người luôn xuất hiện là công ty chính.
Vai trò của các công ty xuyên quốc gia là gì?
Qua những phần thông tin trên chúng ta đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi “công ty xuyên quốc gia là gì”. Tiếp theo đây chúng ta sẽ cùng tham khảo những vai trò của loại hình công ty này dưới đây:
- Các công ty xuyên quốc gia đã thúc đẩy toàn cầu hoá về sản xuất và nguồn vốn. Hơn thế, thúc đẩy mạnh mẽ phân công lao động quốc tế sâu sắc hơn, dựa vào nhau trong đời sống kinh tế, thúc đẩy buôn bán quốc tế phát triển nhanh.
- Truyền bá khoa học kỹ thuật và kinh nghiệm quản lý trên phạm vi toàn thế giới, tạo ra một không gian rộng lớn để học hỏi, phát triển lực lượng sản xuất.
- Chiếm lĩnh thị trường toàn cầu, xuất khẩu vốn và hàng hoá trên quy mô lớn, thu về nhiều ngoại tệ, phát triển thực lực trong nước, tăng cường kiểm soát của tư bản độc quyền trên phạm vi toàn cầu.
- Tạo ra cơ hội và cả những thách thức to lớn cho các nước đang phát triển.
- Ảnh hưởng mạnh mẽ tới lĩnh vực tài chính, tiền tệ. Các TNC thao túng nguồn vổn tín dụng quốc tế khổng lồ, hình thành thị trường tiền tệ lớn, trở thành các nhà kinh doanh ngoại tệ lớn nhất và là lực lượng chủ yếu thúc đẩy lưu thông vốn trên toàn thế giới.
Tác động của công ty đa quốc gia với nền kinh tế Việt nam
Các công ty đa quốc gia ngày càng có tác động tích cực đối với sự nghiệp cải cách và đổi mới nền kinh tế việt nam. Cụ thể như sau:
- Sự hiện diện của công ty xuyên quốc gia đồng nghĩa với việc cung cấp một nguồn vốn quan trọng cho sự nghiệp công nghiệp hoá của đất nước.
- Đóng góp tích cực trong việc thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo yêu cầu công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước.
- Tham gia tích cực vào việc duy trì nhịp độ tăng trưởng cao và ổn định cho nền kinh tế, mở rộng xuất khẩu tăng nguồn thu ngân sách.
- Giải quyết việc làm cho số lượng lớn lao động, đồng thời tham gia phát triến nguồn nhân lực cho đất nước
- Là một nhân tố quan trọng thúc đấy sự chuyển đổi sang kinh tế thị trường mở cửa và hội nhập quốc tế của Việt Nam.
