Chuyên gia: Doanh nghiệp đang cần “liều thuốc đặc trị” để phục hồi hoạt động sản xuất, đầu tư, kinh doanh

Những con số thống kê “giật mình”

Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh, một báo cáo mới đây của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARs) cũng đã chỉ ra, trong thời gian 5 tháng đầu năm nay, có 554 doanh nghiệp bất động sản đã giải thể, so với cùng kỳ năm trước tăng 30%. Số lượng công ty địa ốc thành lập mới là 1.744 doanh nghiệp, so với cùng kỳ năm trước giảm 61%. 

Cũng trong quý 1, doanh thu lẫn lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp bất động sản cũng đã ghi nhận sụt giảm so với cùng kỳ năm 2022. 

Báo cáo của VARs cho biết: “Lượng hàng tồn kho lớn, chủ yếu đến từ các dự án xây dựng dở dang và buộc phải tạm dừng do doanh nghiệp không còn đủ nguồn lực để có thể tiếp tục triển khai dự án. Có nhiều doanh nghiệp đã phải điều chỉnh lại quy mô nhân sự”. 

Cũng theo thống kê của Hội Môi giới, trong bối cảnh thị trường không có nhiều dự án mới và đã thiếu hụt khách hàng, có đến 90% sàn giao dịch đã ghi nhận doanh thu quý 1 sụt giảm so với cùng kỳ năm trước. 

Trong đó thì có đến 39% doanh nghiệp có doanh thu quý 1 sụt giảm đến 20 - 50% và 61% sụt giảm trên 50% so với cùng kỳ. Thậm chí là một số doanh nghiệp quy mô dưới 100 nhân viên có mức giảm doanh thu lên 70 - 80%. 

Riêng trong thời gian 5 tháng đầu năm 2023, các doanh nghiệp môi giới đã tiếp tục sa thải thêm 10 - 20% nhân sự so với cuối năm 2022. 

Bên cạnh đó thì theo khảo sát của VARS, số lượng môi giới bất động sản hiện nay đang hoạt động trên thị trường còn khoảng 30 - 40% so với thời điểm cuối năm 2022. 

Trong khi đó thì sức mua trên thị trường bất động sản vẫn tiếp tục xu hướng sụt giảm. Trong báo cáo mới đây của DKRA cho biết, trong tháng 5/2023, lượng tiêu thụ phân khúc đất nền dự án ở TP. Hồ Chí Minh và vùng phụ cận ở mức rất thấp, so với cùng kỳ năm trước giảm 79%. Giao dịch thành công tập trung chủ yếu ở các sản phẩm có giá trung bình dưới 15 triệu đồng/m2.

Những dự án mở bán trong tháng 5 có mức giá tăng từ 4 - 8% so với lần mở bán trước đó (thời gian cách nhau la từ 5 - 7 tháng). 

Ở trên thị trường thứ cấp, đất nền có mức giảm trung bình là từ 2 - 10% so với cùng kỳ năm trước, mặc dù vậy thì thanh khoản thị trường vẫn chưa ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực. 

Bên cạnh đó thì nguồn cung mới căn hộ ở TP. Hồ Chí Minh cùng với các tỉnh giáp ranh trong tháng 5 ghi nhận sụt giảm mạnh 95% so với cùng kỳ năm ngoái, các dự án mở bán tập trung ở TP. Hồ Chí Minh và Bình Dương. 

Sức cầu chung trên toàn thị trường giảm mạnh 98% so với cùng kỳ với tỷ lệ tiêu thụ chỉ đạt mức 35% nguồn cung mở bán mới trong tháng. 

Những chính sách chiết khấu khủng đối với phương thức thanh toán nhanh và kéo giãn kỳ hạn thanh toán,... tiếp tục được phần lớn chủ đầu tư áp dụng để kích cầu người mua giữa bối cảnh thị trường khó khăn. Mặt bằng giá bán sơ cấp tiếp tục neo ở mức cao trước áp lực chi phí đầu vào, lãi vay và pháp lý,...

Số lượng các giao dịch chào bán cắt lỗ thứ cấp giảm mạnh, phần lớn là nhờ vào các tín hiệu tích cực đến từ việc cắt giảm lãi suất cũng như chỉ đạo gỡ vướng mắc pháp lý dự án trong tháng. 

Còn đối với phân khúc biệt thự/nhà phố, thống kê của đơn vị này cũng chỉ ra, nguồn cung và lượng tiêu thụ mới trong tháng vừa qua ở khu vực này đã sụt giảm đáng kể so với cùng kỳ năm 2022 với tỷ lệ giảm lần lượt là 93% và 99%. Sức cầu thị trường ở mức rất thấp và chỉ tương ứng 1% so với cùng kỳ năm trước. 

Trong tháng 5, sản phẩm tồn kho được mở bán lại không biến động so với lần mở bán trước đó. Trong khi đó thì giá thứ cấp đã liên tục đà giảm 5 - 10% so với thời điểm đầu năm, chú trọng chủ yếu ở nhóm khách hàng sử dụng đòn bẩy tài chính. 

Doanh nghiệp cần có thuốc “đặc trị riêng”

Theo thông tin từ Bộ Xây dựng, liên quan đến việc gỡ khó cho dự án bất động sản, những vướng mắc về mặt thể chế cơ bản đã được tháo gỡ và giải quyết. Còn về mặt thực thi thì qua rà soát ở các địa phương, những vướng mắc liên quan đến việc thực thi ở các địa phương thì Bộ đã nắm được và đã có báo cáo. 

Và trong bối cảnh khó khăn vẫn chưa được tháo gỡ hoàn toàn thì các chuyên gia của VARS cho rằng, doanh nghiệp hiện tại đang cần liều thuốc đó là dự án được phê duyệt sớm, cần tiền thật để phục hồi hoạt động sản xuất, đầu tư, kinh doanh đó là được giãn và hoãn nợ. 

Cũng theo đó, lãi suất duy trì ở mức cao từ cuối năm 2022, giảm nhẹ vào thời điểm đầu năm nay tuy nhiên vẫn ở ngưỡng cao đối với sức chịu đựng của doanh nghiệp. Và áp lực lãi suất đã khiến cho sức khỏe của các doanh nghiệp vốn dĩ đã yếu nay lại càng suy yếu hơn. 

Cũng theo VARS, bản thân của doanh nghiệp hiện tại thiếu vốn để sản xuất, đầu tư và kinh doanh. Trong khi đó thì doanh thu sụt giảm tuy nhiên vẫn phải gồng mình lên gánh nhiều khoản chi phí. 

Và việc huy động nguồn vốn từ ngân hàng không còn phải là đơn giản. Hầu hết các ngân hàng vẫn tiếp tục siết chặt các nguồn cho vay (đáng chú ý là những doanh nghiệp nợ cũ rơi vào nhóm đối tượng cho giãn và hoãn) và tiến hành mở rộng nhỏ giọt dư nợ cho vay đối với các giao dịch bất động sản. Kênh huy động vốn qua trái phiếu bị kiểm soát và lãi suất tăng cao đã gây ra áp lực lớn cho người mua nhà, chủ đầu tư.