Chặng đường tìm kiếm động lực tăng trưởng của MWG: Mới chỉ có một mảng duy nhất mang lại lợi nhuận

Năm 2004, Đầu tư Thế Giới Di Động (HoSE: MWG) chính thức được thành lập, trong đó cửa hàng đầu tiên chính là siêu thị điện thoại Thế Giới Di Động. Trong suốt hành trình phát triển của mình, doanh nghiệp luôn tìm cách mở rộng sang những mảng kinh doanh mới nhằm tìm kiếm động lực tăng trưởng. 

Cụ thể, vào năm 2010, MWG đã lấn sân sang mảng điện máy và gia dụng với sự ra đời của chuỗi cửa hàng Điện Máy Xanh. Năm 2015, “ông lớn” này tiếp tục cho ra mắt Bách Hóa Xanh - chuỗi bán lẻ hàng tiêu dùng thực phẩm; An Khanh - chuỗi nhà thuốc; cuối năm 2021 là chuỗi bán lẻ chuyên hàng Apple (Topzone) cùng với sản phẩm cho mẹ và bé (AVAKids). Bên cạnh đó, MWG cũng có những thử nghiệm khác thất bại, nhanh chóng phải đóng cửa như Bigphone+, Điện Thoại Siêu Rẻ, AVAFashion và AVAJi.

Ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch HĐQT MWG khẳng định, một doanh nghiệp bán lẻ nếu muốn thành công phải không ngừng thử nghiệm. Đây cũng chính là chiến lược phát triển hàng năm của tập đoàn này. 

Mảng điện thoại, điện máy - mảng cốt lõi cũng là mảng duy nhất mang lại lợi nhuận

Suốt nhiều năm nay, MWG duy trì vị thế dẫn đầu ở mảng bán lẻ điện thoại và điện máy (ICT & CE). Cũng theo doanh nghiệp này, ước tính từ số liệu của các hãng lớn trên thị trường cho thấy, thị trường bán lẻ thiết bị công nghệ cùng với điện tử tiêu dùng đã đạt 60% còn thị phần điện máy là 50% vào năm 2011. Đây cũng chính là mảng kinh doanh mang đến doanh thu chủ yếu, cũng là mảng duy nhất mang đến lợi nhuận cho tập đoàn.

Trong những năm qua, MWG cũng liên tục mở mới những cửa hàng kinh doanh sản phẩm ICT & CE, trong đó phải kể đến điện máy và hàng gia dụng. Năm 2017, số lượng cửa hàng là 1.714, đến tháng 8 năm nay đã tăng lên 3.308. Cửa hàng Điện Máy Xanh cũng đã tăng từ 642 lên con số 2.222. MWG cũng từng bước đa dạng rổ hàng hóa của mình, từ điện thoại, điện máy, hàng gia dụng cho đến đồng hồ, xe đạp; đồng thời đa dạng hóa mô hình cửa hàng để có thể tìm kiếm thêm thị phần.  

Trong các cửa hàng Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh vốn bán những sản phẩm Apple, nhưng MWG vẫn mở thêm chuỗi Topzone để kinh doanh mặt hàng này trong bối cảnh dịch bệnh khiến cho kênh hàng xách tay gặp khó. Ngoài ra, tập đoàn còn có mô hình ĐMX Supermini (ĐMS) để thâm nhập vào khu vực nông thôn và khu vực xa thành thị; đồng thời mở Bluetronics ở thị trường Campuchia, tiến hành hợp tác với Erafone để phát triển tại thị trường Indonesia cùng với triển khai mô hình cộng tác viên.

Đáng chú ý, bên trong hệ thống MWG, Công ty Công ty cổ phần Thế Giới Di Động hiện đang sở hữu 2 chuỗi Thế Giới Di Động cùng với Điện Máy Xanh - không phải là công ty con có vốn điều lệ lớn nhất nhưng lại là đơn vị mang đến doanh thu cùng với nguồn lợi nhuận chủ yếu. Những mảng doanh thu khác của tập đoàn vẫn đang trong quá trình rượt đuổi đối thủ và mòn mỏi tìm kiếm lợi nhuận. 

Theo như dữ liệu từ Người Đồng Hành, năm 2017 doanh thu của công ty Thế Giới Di Động là 65.010 tỷ đồng, đến năm 2021 đã tăng lên 95.990 tỷ đồng và đóng góp khoảng 80% vào tổng doanh thu hợp nhất của MWG. Trong khi đó, lợi nhuận sau thuế cũng tăng từ 2.353 tỷ đồng năm 2017 lên 6.264 tỷ đồng năm 2021 cùng với mức tăng trưởng liên tục. Tính đến cuối năm 2021, vốn điều lệ của công ty con là 3.562 tỷ đồng; trong khi đó vốn chủ sở hữu là 12.266 tỷ đồng còn tổng nguồn vốn là  49.687 tỷ đồng.

Trong 8 tháng đầu năm, chuỗi Thế Giới Di Động/Điện Máy Xanh mang về 73.300 tỷ đồng doanh thu, so với cùng kỳ đã tăng 27% và đóng góp 79,5% tổng doanh thu MWG.  

Bách Hóa Xanh vẫn mải mê trên hành trình tìm kiếm lợi nhuận

Cuối năm 2015, MWG cho ra mắt chuỗi cửa hàng Bách Hóa Xanh (BHX) chuyên về bán lẻ hàng tiêu dùng thực phẩm, sau đó nhanh chóng mở rộng về số lượng để chiếm lĩnh thị trường từ các chợ truyền thống. Cuối tháng 4 năm nay, chuỗi BHX cán mốc 2.140 cửa hàng, thế nhưng đến khi tái cấu trúc đã giảm hơn 400 cửa hàng, chỉ còn 1.738 cửa hàng mà thôi. Sau WinMart/WinMart+, BHX chính là chuỗi cửa hàng tiêu dùng thực phẩm lớn thứ hai trên thị trường.

Qua 6 năm phát triển, dù doanh thu vẫn tăng trưởng và hiện đóng góp khoảng 20% tổng doanh thu của MWG nhưng vẫn chưa có thể có lãi. Năm 2021, doanh thu của Bách Hóa Xanh đã cán mốc 28.216 tỷ đồng nhưng vẫn lỗ 1.188 tỷ đồng. Tính đến năm này, Bách Hóa Xanh đã lỗ lũy kế 4.950 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu đạt 7.852 tỷ đồng và vốn góp chủ sở hữu là 12.801 tỷ đồng.

Trong năm 2022, bên cạnh kế hoạch IPO, MWG còn lựa chọn chiến lược tái cấu trúc một cách toàn diện, củng cố nền tảng quản trị và chất lượng phục vụ. Đến tháng 8, tập đoàn đã kết thúc quá trình thay đổi layout mới, đồng thời đóng những cửa hàng hoạt động không hiệu quả. Từ nay đến cuối năm, chuỗi sẽ sẽ tập trung vào việc chuẩn hóa, tinh gọn quy trình vận hành; đồng thời thử nghiệm cũng như triển khai những giải pháp để giảm hao hụt và hủy hàng, từ đó tối ưu được chi phí và nâng cao năng suất lao động.

Sau khi hoàn tất công cuộc tái cấu trúc, doanh thu bình quân 1 cửa hàng BHX trong tháng 8 là 1,36 tỷ đồng, so với trung bình quý 1 đầu năm đã tăng 33% và tăng 24% so với tháng 4 - thời điểm bắt đầu tiến hành việc tái cấu trúc. MWG đặt mục tiêu đạt doanh thu bình quân 1,5 tỷ đồng đến 1,6 tỷ đồng mỗi tháng, hướng đến mục tiêu hòa vốn cho các tháng cuối năm. Ban lãnh đạo kỳ vọng, chuỗi Bách Hóa Xanh sẽ là động lực tăng trưởng của tập đoàn từ năm 2023. 

8 tháng đầu năm nay, chuỗi cửa hàng Bách Hóa Xanh đã mang về cho tập đoàn 17.600 tỷ đồng, giảm 15% so với cùng kỳ năm trước và đóng góp 19% vào tỷ trọng doanh thu của tập đoàn. 

An Khang và AVAKids đang trong quá trình rượt đuổi đối thủ

Từ năm 2017, MWG đã chuẩn bị cho kế hoạch thâu tóm chuỗi nhà thuốc An Khang nhưng phải đến cuối năm ngoái mới có thể sở hữu được 100% cũng như hợp nhất vào kết quả kinh doanh của tập đoàn. Từ đầu 2022, MWG mới dồn toàn lực để mở rộng chuỗi này. 

Trong năm qua, chuỗi An Khang đã tăng từ 58 lên 178 cửa hàng, đến tháng 8 năm nay là 509. Hiện tại, An Khang đang rượt đuổi sát nút chuỗi đứng ở vị trí thứ 2 là Long Châu (785 cửa hàng) nhưng vẫn còn cách khá xa so với cái tên đứng đầu là Pharmacity với 1.093 cửa hàng. Bên cạnh đó, kết quả kinh doanh của An Khang cũng tăng mạnh. Doanh thu năm 2017 của An Khang là 37 tỷ đồng, đến năm 2021 là 578 tỷ đồng, ghi nhận năm đầu tiên lãi 8,5 tỷ đồng sau 3 năm lỗ liên tiếp. Năm nay, chuỗi An Khang đặt mục tiêu 800 cửa hàng vào cuối năm và đạt điểm hòa vốn.  

Ông Đoàn Văn Hiểu Em - CEO MWG chia sẻ trong một buổi gặp gỡ nhà đầu tư gần đây cho biết, An Khang có quy mô nhà thuốc nhỏ nên chi phí vận hành không quá cao. Doanh thu bình quân hàng tháng của mỗi cửa hàng ở mức 500 triệu đồng là đủ để có lời. Hiện tại, doanh thu bình quân đang ở mức 400 triệu đồng/cửa hàng/tháng. Trong đó, cửa hàng độc lập là khoảng 500 đến 600 triệu đồng; cửa hàng kèm Bách Hóa Xanh khoảng 300 đến 350 triệu đồng. Trong nửa đầu năm, doanh thu của chuỗi An Khang cao gấp 3,3 lần cùng kỳ năm trước.

Với AVAKids - chuỗi cửa hàng bán lẻ sản phẩm cho mẹ và bé, sau giai đoạn thử nghiệm thành công đã cho thấy được tiềm năng khá lớn, doanh thu bình quân mỗi tháng đạt 1,5 – 2 tỷ đồng/cửa hàng. Ngày 1/6 năm 2022, AVAKids đã đánh dấu cột mốc hoàn thành 50 cửa hàng đầu tiên. Trong 9 tháng đầu năm nay, MWG đã mở mới 89 cửa hàng AVAKids, chủ yếu những cửa hàng này có mặt tại các tỉnh và thành phố của khu vực miền Nam như TP.HCM, Đồng Nai, Kiên Giang, Long An… Sau đó, chuỗi sẽ tiếp tục mở rộng ra các tỉnh miền Trung như Gia Lai, Kon Tum, Khánh Hòa… Với 89 cửa hàng, AVAKids hiện đang đứng thứ 4 trên thị trường này sau Con Cưng (661), Bibomart (159) cùng với Kids Plaza (156). “Ông lớn” Thế Giới Di Động đặt mục tiêu sẽ có ít nhất 100 cửa hàng vào cuối năm nay, đồng thời hướng đến ngôi vị dẫn đầu thị trường trong dài hạn.