Biên dịch tiếng Anh là gì? Làm thế nào để trở thành biên dịch tiếng Anh giỏi?

Biên dịch tiếng Anh là gì?

Biên dịch tiếng Anh là một nghề nghiệp chủ yếu phải chuyển ngữ qua các phương tiện như văn bản, giấy tờ từ một ngôn ngữ sang ngôn ngữ mà đối phương yêu cầu. Và hiện nay, người biên dịch tiếng Anh đôi khi còn được gọi với cái tên là chuyên viên dịch thuật.

Những tài liệu dịch thuật của một biên dịch tiếng Anh thường sẽ có rất nhiều chủ đề khác nhau trong cuộc sống hiện nay.

Vậy, Phiên dịch viên tiếng Anh là gì?

Phiên dịch viên tiếng Anh là translator, những người làm công việc này thường sẽ phải chuyển đổi nội dung từ một ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ của đối phương trong một khoảng thời gian rất ngắn.

Hiện nay, hoạt động phiên dịch có thể được cung cấp với nhiều phương thức khác nhau như:

Phiên dịch tại chỗ: Là phương thức phiên dịch đòi hỏi các phiên dịch viên cần phải có mặt trực tiếp trong cuộc nói chuyện để chuyển đổi ngôn ngữ. Và trong cuộc nói chuyện, các bên đều muốn hiểu được rõ nhất ý tưởng của đối phương, vì vậy, các phiên dịch viên cần có khả năng phản xạ, xử lý tình huống rất nhanh chóng.

Phiên dịch qua điện thoại: Là phương thức phiên dịch thường được sử dụng khi hai bên ở khoảng cách địa lý khá xa, không thể tới gặp trực tiếp được. Với phương thức phiên dịch này, phiên dịch viên hoàn toàn phải dựa vào khả năng nghe của mình để có thể đưa ra được sự chuyển ngữ phù hợp cho tình huống của cuộc nói chuyện.

Muốn trở thành biên dịch tiếng Anh cần có kỹ năng gì?

Kỹ năng chuyên môn

Với một ứng viên biên dịch thì bạn cần phải thành thạo ít nhất hai ngoại ngữ nếu muốn làm nghề. Trong đó các kỹ năng khác nhau như: kỹ năng nghe nói, nắm vững ngữ pháp căn bản và kỹ năng xử lý tính huống khôn khéo.

Ngoài ra, một yếu tố cũng rất cần cho nghề biên dịch tiếng Anh đó là khả năng viết của bạn. Với một biên dịch viên, việc dịch đúng chỉ là bước khởi đầu, nếu bạn muốn trụ vững với nghề hơn nữa thì phải có sự mới mẻ trong cách hành văn để giúp bản dịch của bạn đi vào lòng người đọc hơn.

Tư duy dịch thuật

Người biên dịch tiếng Anh cần phải hiểu rõ được quan điểm của tác giả muốn truyền tải trong văn bản gốc. Một người dịch thuật giỏi là người phải đưa được quan điểm của tác giả vào trong các câu dịch của mình. Và nếu làm ngược lại thì không khác gì việc bạn tự mình xuyên tạc nội dung của văn bản gốc.

Đạo đức nghề nghiệp

Với nghề biên dịch tiếng Anh, đạo đức nghề nghiệp cũng cần được đề cao hàng đầu. Với người làm dịch thuật, đạo đức nghề nghiệp đó chính là sự tôn trọng ý tưởng của tác giả. Các biên dịch tiếng Anh không được phép đưa các bình luận cá nhân của bản thân vào trong lời dịch. Như thế sẽ khiến cho sản phẩm cuối cùng đi lệch hướng so với bản gốc.

Yếu tố khác

Để nâng cao kinh nghiệm, bạn cần có sự cần cù. Bạn nên thử sức với nhiều loại tài liệu khác nhau. Ngoài ra việc mở rộng các mối quan hệ cũng rất quan trọng, bạn nên giao tiếp với nhiều người với nhiều thế hệ khác nhau để hiểu hơn về tâm lý của họ.

Các lưu ý quan trọng biên dịch tiếng Anh cần biết

Thứ nhất: Đọc bản gốc nhiều lần trước khi biên dịch tiếng Anh

Văn bản được đọc lại nhiều lần không những giúp cho bạn hiểu rõ nội dung mà bạn còn có thể phát hiện ra các thuật ngữ chuyên môn và kiến thức mới. Qua đó, biên dịch viên còn có thể nắm chắc văn phong của văn bản gốc.

Thứ hai: Nắm chắc tiêu chuẩn bản biên dịch Tiếng Anh

Một bản biên dịch tiếng Anh được coi là đạt tiêu chuẩn là khi nội dung của nó được thống nhất từ đầu đến cuối. Nếu được dịch theo cách “word-by-word”, thì chắc chắn bản dịch sẽ bị tối nghĩa.

Do đó, khi trở thành biên dịch viên chuyên nghiệp, việc nắm kỹ nội dung và diễn đạt lại bằng tiếng Việt (hay một ngôn ngữ khác) cùng với sự vận dụng ngôn từ linh hoạt chính là điều không thể thiếu. Để bản dịch có hiệu quả tốt nhất, nếu bạn chưa quen hay bạn mới bước chân vào nghề, bạn có thể nhận sự trợ giúp từ các chuyên gia trước khi gửi sản phẩm cho khách hàng.

Thứ ba: Tìm hiểu tài liệu chuyên ngành của bản dịch 

Thật khó để đi sâu vào một vấn đề mà bạn không hề hay biết gì về vấn đề đó.  Nếu bạn là một biên dịch viên, bạn  không có kiến thức về lĩnh vực mà bản dịch đang đề cập, bạn sẽ tiếp tục dịch nó hay không?

Đặc biệt đối với ngành nghề như luật, kỹ thuật, y tế hay giáo dục … bạn không thể dịch bài một cách qua loa cho xong. Do vậy, tìm hiểu tài liệu chuyên ngành của bản dịch chính là điều căn bản phải làm đối với nghề biên dịch. 

Trình độ yêu cầu cho vị trí biên dịch tiếng Anh là gì?

Về trình độ, người làm biên dịch tiếng Anh cần phải có năng lực xuất sắc, thành thạo ở mức độ học thuật (academic) cả 04 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết. Bên cạnh các chứng chỉ ngoại ngữ (IELTS, TOEFL, CEFR, CAE) đạt cấp độ Advanced, nhà tuyển dụng sẽ ưu tiên những sinh viên học đúng chuyên ngành biên dịch.

Bởi lẽ, sinh viên chuyên ngành được đào tạo đầy đủ các kiến thức chuyên ngành như kỹ năng dịch nói, dịch viết và  ngôn ngữ học,… mang đến bản dịch chất lượng cao.

Nếu không học đúng chuyên ngành ngôn ngữ Anh hoặc một số ngành học tương đương như tiếng Anh thương mại mà chỉ có chứng chỉ tiếng Anh, thì ứng viên cần phải tích lũy kinh nghiệm dịch thuật từ sớm. Ví dụ tìm các công việc part-time, cộng tác viên dịch thuật freelance hay đi phiên dịch tại các sự kiện quy mô nhỏ,… và tự rèn luyện, trau dồi kỹ năng dịch thuật.

Học biên dịch tiếng Anh ở đâu?

Trên phạm vi toàn quốc hiện nay có rất nhiều trường đại học chính quy và các trung tâm có uy tín đào tạo biên dịch tiếng Anh. Bạn có thể tham khảo một số địa chỉ sau:

• Trung tâm ngoại ngữ ĐH Sài Gòn
• Đại học khoa học xã hội & nhân văn TP HCM
• Học viện ngoại giao
• Đại học Ngoại ngữ – ĐH Quốc gia Hà Nội
• Đại học Hà Nội
• Trung tâm biên dịch quốc gia, v.v...

Đây là một số trung tâm và các trường đại học chính quy có đào tạo chuyên môn về biên dịch tiếng Anh. Các bạn có ngoại ngữ tốt hoàn toàn có thể tham khảo để lựa chọn cho mình nơi học tập nhằm đặt nền tảng tốt nhất cho sự nghiệp dịch thuật của bản thân.

Mức lương, cơ hội nghề nghiệp của các biên dịch viên tiếng Anh

Biên dịch viên tiếng Anh đòi hỏi có ngoại ngữ tốt, yêu cầu chuyên môn cao cùng với các kỹ năng bài bản. Nếu bạn có các yếu tố đó, bạn hoàn toàn có thể bắt đầu công việc tại các tổ chức mang tầm cỡ quốc tế như UNICEF, APEC… Bạn có thể biên dịch lại các bản báo cáo hoặc đi công tác cùng cấp trên … Hay bạn có thể tìm đến các trung tâm tiếng Anh, đài truyền hình… để biên dịch các tài liệu cần thiết. Những nơi này sẽ rất cần đến những chuyên môn của bạn.

Nếu bạn có đầy đủ những tiêu chí trên, thu nhập 1000 USD/tháng hay hơn thế nữa chắc chắn nằm trong khả năng của bạn. Tuy nhiên, bạn phải bỏ công sức tương ứng với mức lương bạn muốn nhận được. Nên đôi khi mệt mỏi, căng thẳng hay thậm chí chán nản là điều không thể tránh.

Là một biên dịch tiếng Anh, bạn được tiếp xúc với nhiều nền văn hóa khác nhau, được giao lưu học hỏi, tạo được nhiều mối quan hệ nhưng bên cạnh đó bạn cũng có thể gặp không ít khó khăn trong quá trình làm việc như: bất đồng quan điểm, ý kiến với đối phương hay như không hiểu hết ý tưởng của người viết…  Nhưng cũng chính những khó khăn đó sẽ giúp cho bạn hoàn thiện bản thân hơn và từ đó có thể giúp ích trong công việc của bạn.

Hy vọng, bài viết đã giải đáp câu hỏi biên dịch viên tiếng Anh là gì? Từ đó giúp bạn có thêm định hướng nghề nghiệp cho bản thân trong tương lai. Chúc bạn thành công.