Xây dựng cơ sở dữ liệu áp dụng đánh thuế bất động sản hiệu quả

Hạn chế đầu cơ, ổn định thị trường bất động sản

Nhiều lo ngại về tình trạng đầu cơ, đẩy giá bất động sản sẽ sớm quay trở lại kể từ khi thị trường bất động sản bắt đầu có những dấu hiệu khởi sắc. Nhất là khi nhiều nhà đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh đã bắt đầu “âm thầm” đi gom hàng với kỳ vọng thị trường sớm phục hồi và tăng giá trong thời gian tới.

Có một nghịch lý đang diễn ra trên thị trường bất động sản hiện nay là thị trường vẫn còn khá trầm lắng, thanh khoản kém nhưng giá bán các sản phẩm bất động sản vẫn neo đậu ở mức cao, không có dấu hiệu giảm, cũng không “nhộn nhịp” rao bán như trước. Phải chăng, các sản phẩm bất động sản hiện giờ chỉ phục vụ cho đầu cơ là chính, không còn đáp ứng cho nhu cầu ở thực.

Theo các chuyên gia, thị trường bất động sản Việt Nam ngày càng trở nên méo mó, kích thích đầu cơ. Thực tế, sự “đóng băng” chỉ tập trung chủ yếu ở những phân khúc bất động sản cao cấp, hoặc các sản phẩm không đầy đủ pháp lý. Còn đối với các sản phẩm như nhà ở bình dân, nhà ở xã hội phục vụ nhu cầu thực thì lại đang rất thiếu, do hàng lang pháp lý còn nhiều điểm nghẽn gây ức chế nguồn cung.

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, đất đai là tài nguyên quý hiếm, nhà ở là nhu cầu thiết yếu, do vậy chúng ta cần xây dựng các chính sách bất động sản trên nền tảng này. Đặc biệt, chú trọng không để các nhà đầu cơ mua gom bất động sản, mua gom tài nguyên tích trữ, biến đó thành lợi nhuận khổng lồ trong tương lai, trong khi nhu cầu của người dân không được đáp ứng.

“Chúng ta cần đánh thuế cao người sở hữu nhiều nhà đất, nhất là đất, vì những người này đa phần là đầu cơ, đầu tư và nhiều tiền, mua đi bán lại nhiều hoặc mua tích lũy của cải đất đai nhiều nhưng lại không tạo giá trị sử dụng, làm lãng phí tài nguyên, đồng thời làm nhiễu loạn thị trường, đẩy giá đất tăng cao liên tục”, ông Nghĩa nói.

Ông Nghĩa cũng cho biết thêm, việc giá nhà đất tăng quá nhanh và quá cao những năm qua là rủi ro rất lớn cho nền kinh tế. Nhiều người không còn khả năng mua nhà. Giá đất tăng làm khó cho các doanh nghiệp muốn mở rộng sản xuất đầu tư. Tiền từ sản xuất kinh doanh, tiền vay... một phần không nhỏ đã chuyển sang bất động sản với mục đích lướt sóng, thu lời nhanh.

Xây dựng cơ sở dữ liệu để chống thất thu thuế

Để thị trường địa ốc phát triển ổn định, bền vững, nhiều chuyên gia đề xuất đánh thuế tài sản đối với bất động sản là điều cần thiết, phù hợp thông lệ quốc tế tuy nhiên cần nghiên cứu kỹ lưỡng và có lộ trình trước khi ban hành, nhất là về việc xây dựng dữ liệu thông tin các giao dịch bất động sản minh bạch để làm "bước đệm" cho việc áp dụng đánh thuế. 

TS. Lê Quang Minh, Phó Viện trưởng Viện CNTT, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, việc thực hiện thẻ căn cước công dân gắn chíp, sau đó là tích hợp định danh số nhà, số căn hộ sẽ tạo ra mạng lưới dữ liệu thông tin bất động sản đầy đủ, minh bạch. Trong tương lai, có thể thông qua dữ liệu này để tra cứu thông tin dễ dàng, biết được một người đang sở hữu bao nhiêu bất động sản, giúp cho công tác thu thuế bất động sản từ thứ hai trở lên sẽ dễ dàng được thực hiện và kiểm soát.

Vị chuyên gia này cũng chia sẻ thêm, khi mọi thông tin dữ liệu đất đai được cập nhật đầy đủ, minh bạch thì mỗi mảnh đất có thể sẽ được cấp một mã QR riêng. Chúng ta có thể quét mã QR mỗi mảnh đất, biết được các thông tin về mảnh đất đó như là ai đang sở hữu, đã được chuyển nhượng bao nhiêu lần, mức giá biến động ra sao…

“Công nghệ đã trở thành một phần trong cuộc sống hiện nay, nên việc sử dụng công nghệ không chỉ giúp định danh các bất động sản dễ dàng, liên kết và chia sẻ nhanh chóng với nhau mà còn góp phần tạo nên sự minh bạch trong việc quản lý mua bán bất động sản, giảm tình trạng đầu cơ, tích trữ, chống thất thu thuế và phòng tránh tham nhũng”, ông Minh nói.

Đồng quan điểm, GS. TSKH. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận định, việc định danh số nhà là xu hướng phát triển của xã hội trong ứng dụng công nghệ, kết nối dữ liệu dân cư với các thông tin về thân nhân, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số hiện nay. Trong tương lai, phải tích hợp được dữ liệu dân cư, dữ liệu đất đai và thuế để biết được bất động sản nào cần đánh thuế, đánh thuế bao nhiêu cho hợp lý. Khi đã có các dữ liệu đầy đủ thì cơ quan thuế chỉ cần nhìn vào đó sẽ biết.

Ông Võ cũng chỉ ra, việc thu thuế bất động sản hiện nay còn thấp, tạo cơ hội cho nhiều người đầu cơ dễ dàng mua bán, ôm hàng khiến cho giá bất động sản liên tục bị đẩy cao hàng năm. Chính vì vậy, tăng thuế vào chuyển nhượng bất động sản là công cụ tốt, thế nhưng để hiệu quả thì phải xây dựng được cơ sở dữ liệu nhà đất, nguồn gốc nhà không minh bạch, tránh các trường hợp đứng tên hộ…

“Khi cơ sở dữ liệu nhà đất quốc gia được hoàn thiện thì việc áp dụng công cụ thuế sẽ giúp quản lý bất động sản một cách hiệu quả, giúp nhà nước tăng ngân sách, thị trường bất động sản cũng phát triển hơn và những người muốn đầu cơ bất động sản cũng sẽ phải cân nhắc về mục đích mua đợi giá tăng”, ông Võ chia sẻ.