Cần có sự kết hợp hài hòa giữa chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa để thúc đẩy thị trường bất động sản

Bất động sản được ưu tiên về tỷ trọng, dư nợ tín dụng

Trong báo cáo của Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam có chỉ ra, trên thực tế, tín dụng cho bất động sản hiện nay theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, đến ngày 30/9/2023, tổng dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản của các tổ chức tín dụng đạt mức 2,74 triệu tỷ đồng, so với ngày 31/12/2022 tăng 6,04%, chiếm tỷ trọng 21,46% tổng dư nợ đối với nền kinh tế. Và tín dụng bất động sản tập trung vào mục đích tiêu dùng, tự sử dụng chiếm 64%, dư nợ đối với hoạt động kinh doanh bất động sản chiếm tỷ trọng 36% dư nợ tín dụng lĩnh vực bất động sản. 

Và trong thời gian 9 tháng đầu năm, tín dụng kinh doanh bất động sản có sự tăng trưởng cao hơn tỷ lệ tăng trưởng tín dụng chung và cùng kỳ năm trước. Có thể thấy, các doanh nghiệp và cơ sở kinh tế khác trong 20 ngành kinh tế khác đang phải chia nhau gần 80% dư nợ tín dụng còn lại. Lĩnh vực bất động sản đã được ưu tiên khá nhiều về góc độ tỷ trọng dư nợ tín dụng được phân bổ khi so sánh với các ngành còn lại của nền kinh tế. 

Do vậy, ngành ngân hàng cũng phải cân đối hài hòa trong việc phân bổ tín dụng giữa các ngành kinh tế. Còn đối với những doanh nghiệp bất động sản uy tín trên thị trường, thực hiện các dự án đúng với tiến độ, có nguồn tiền để trả nợ đúng hạn, có tiềm năng để bán được hàng thì các ngân hàng vẫn luôn sẵn sàng cho việc vay vốn.

Mặc dù vậy, dù cho lãi suất Ngân hàng đã giảm tuy nhiên nền kinh tế, trong đó có thị trường bất động sản vẫn không hấp thụ được vốn. Loại trừ các doanh nghiệp không đủ điều kiện vay vốn thì có nhiều doanh nghiệp không có nhu cầu vay bởi vì không có cơ hội kinh doanh, không có đầu ra, làm liều vay vốn thì sẽ không được trả nợ, lại càng khó khăn hơn. Cũng trong bối cảnh hiện nay, thay vì dựa vào đòn bẩy tài chính ngân hàng như thường lệ, có nhiều doanh nghiệp chủ động lựa chọn giải quyết tiết giảm chi phí, thu gọn quy mô hoạt động sản xuất kinh doanh. Và điều này dẫn đến tình trạng các tổ chức tín dụng muốn cho vay tuy nhiên lại không vay được.  

Cần có sự kết hợp hài hòa giữa chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa

Trong báo cáo của Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam có chỉ ra, then chốt của một nền kinh tế ổn định, thị trường bất động sản phát triển lành mạnh cần phải có sự kết hợp hài hòa, linh hoạt giữa chính sách tài khóa (đây là công cụ của chính sách kinh tế vĩ mô nhằm tác động vào quy mô hoạt động kinh tế thông qua biện pháp thay đổi chi tiêu và/hoặc thuế của chính phủ) cùng với chính sách tiền tệ ở trên nền tảng môi trường đầu tư kinh doanh luôn được cải thiện theo hướng thuận lợi. 

Và gần hết năm 2023, dường như Việt Nam đang thiên lệch về chính sách tiền tệ, chưa phát huy hết sức mạnh của chính sách tài khóa, sự kết hợp hài hòa giữa hai chính sách này vẫn còn có vấn đề, nhất là trong bối cảnh lẽ ra cần phải chú trọng hơn vào chính sách tài khóa. 

Và với bối cảnh nền kinh tế hiện nay, nếu như muốn  chính sách tiền tệ có hiệu quả thì trước tiên phải tiếp tục mở rộng tài khóa, tạo được việc làm cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp cũng phải hoạt động, người dân có việc làm thì mới có thể lưu thông tiền tệ. Ngược lại thì sẽ khiến cho tồn kho trong ngân hàng, trường hợp xấu hơn còn làm tăng lạm phát. 

Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam cũng đưa ra kiến nghị, việc mở rộng tài khóa cần được thực hiện với các giải pháp cụ thể. Đầu tiên đó là tiếp tục giảm thuế, phí giúp kích thích chi tiêu, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP, bởi giảm thuế VAT sẽ giúp giảm chi phí trực tiếp cho người mua hàng. Ngoài ra, quy định giảm mức thu từ 10 - 50% đối với 36 khoản phí, lệ phí hay là giảm 30% tiền thuê đất của năm 2023 cũng đem đến hiệu quả tích cực. 

Thứ hai là tiến hành đẩy mạnh đầu tư công. Ngoài giảm thuế, phí thì tăng chi tiêu công cũng là động lực quan trọng để gia tăng hiệu quả của chính sách tài khóa. Chính sách tài khóa cần đưa dòng tiền vào những dự án mà doanh nghiệp, người dân dễ tiếp cận, thay vì chỉ đưa vào những công trình trọng điểm để cho các doanh nghiệp nắm bắt được cơ hội sản xuất, kinh doanh trong dòng chi tiêu của Chính phủ. 

Thứ ba đó là kích cầu tiêu dùng nội địa. Việc giảm thuế, phí và đẩy mạnh đầu tư công, tạo vốn mồi cũng góp phần nhằm thúc đẩy sản xuất, kinh doanh để từ đó kích thích chi tiêu của người dân. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất của nền kinh tế hiện nay đó là giải quyết được đầu ra, làm sao để cho tiêu dùng trong nước tăng lên. Chính vì thế, ưu tiên và thực hiện có hiệu quả các biện pháp kích cầu tiêu dùng nội địa, đặc biệt là đối với ngành du lịch, bất động sản là giải pháp quan trọng để bù đắp cho tăng trưởng từ nay đến hết năm 2023, sang năm 2024. 

Còn riêng với lĩnh vực bất động sản thì cần phải đẩy mạnh khơi thông nguồn cung các dự án, đặc biệt là các dự án nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội, nhà cho thuê để có thể đáp ứng một lượng cầu tương đối mạnh ở trong nước. Kích thích tiêu dùng nội địa chính là cách để tăng trưởng nguồn thu trong dài hạn, thả con tép bắt con tôm thay vì chú trọng vào thu ngân sách khiến cho doanh nghiệp kiệt quệ về nguồn lực.