Vỏ hạt điều giúp các doanh nghiệp xuất khẩu liên quan thoát lỗ ngoạn mục

Hiện nay, xuất khẩu điều đang ngày càng giảm mạnh trong bối cảnh lạm phát tăng cao khiến các nhà nhập khẩu nhân điều đã buộc phải thay đổi phương thức kinh doanh. Thay vì mua dự trữ nhân điều với số lượng lớn, họ chuyển sang kiểu bán đến đâu sẽ mua đến đó. Đầu ra khó khăn, các doanh nghiệp xuất khẩu nhân điều gặp thách thức về tài chính nên buộc phải bán hạ giá để thu hút khách hàng. Điều này khiến cho kết quả xuất khẩu nhân điều 10 tháng đầu năm đã giảm mạnh về lượng và cả giá trị.

Thời điểm hiện tại, Việt Nam đang là nước đứng đầu thế giới về chế biến và xuất khẩu nhân điều, chiếm khoảng 80% tổng sản lượng trên toàn thế giới. Đây chính là lý do là những doanh nghiệp xuất khẩu nhân điều vẫn đang chờ đợi tín hiệu đến từ thị trường xuất khẩu sẽ khởi sắc hơn nhằm đảm bảo biên độ lợi nhuận.

Hầu hết các thị trường xuất khẩu đều giảm mạnh

Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 10 năm nay xuất khẩu nhân điều đã đạt được 44.308 tấn, với trị giá lên đến 265,669 triệu USD, so với tháng liền trước đã tăng 15,6% về lượng và 13,4% về kim ngạch. Tuy nhiên, sau khi lũy kế 10 tháng đầu năm, lượng nhân điều xuất khẩu đạt 424.829 tấn và trị giá 2.545 tỷ USD, so với cùng kỳ năm trước đã ghi nhận mức giảm 11,6% về lượng và giảm 15,5% về kim ngạch. 

Đáng chú ý, xuất khẩu nhân điều sang Mỹ - thị trường số 1 - trong 10 tháng đầu năm đạt 119.391 tấn với trị giá lên đến 700,289 triệu USD. Con số này so với cùng kỳ năm trước đã lần lượt ghi nhận mức giảm 19,87% về lượng cùng với 20,47% về giá trị. Sau Hoa Kỳ, Trung Quốc chính là thị trường xuất khẩu điều lớn thứ hai của Việt Nam. Trong 10 tháng đầu năm, xuất khẩu nhân điều sang thị trường này là 59.871 tấn với trị giá là 356,18 triệu USD, so với cùng kỳ năm trước đã lần lượt ghi nhận mức giảm 12,46% về lượng và giảm 29,22% về kim ngạch.

Thị trường lớn thứ ba chính là Hà Lan. Trong 10 tháng qua, xuất khẩu nhân điều sang thị trường này đạt 45.228 tấn với giá trị là 246.211 triệu USD, so với cùng kỳ năm trước đã ghi nhận mức giảm 22,38% về khối lượng và 22,92% về kim ngạch. 

Đứng ở vị trí thứ 4 là thị trường Đức. Trong 10 tháng đầu năm nay, lượng xuất khẩu nhân điều sang thị trường này là 13.461 tấn với trị giá 80,302 triệu USD. Dù khối lượng giảm không đáng kể, tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu đã giảm gần 4% so với cùng kỳ năm trước vì giá xuất khẩu giảm. 

Đứng ở vị trí thứ năm là thị trường Úc. Trong 10 tháng vừa qua, khối lượng nhân điều sang thị trường này là 14.813 tấn, trị giá 91,268 triệu. So với cùng kỳ năm 2021, con số này đã ghi nhận mức giảm 14,38% về khối lượng và giảm 16,29% về trị giá. 

Liên quan đến vấn đề này, ông Tạ Quang Huyên - Phó chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) kiêm Giám đốc công ty Hoàng Sơn 1, cho biết có 3 lý do khiến cho xuất khẩu nhân điều trong 10 tháng đầu năm nay giảm mạnh về khối lượng cũng như trị giá. 

Lý do thứ nhất, những nhà nhập khẩu đã mua quá nhiều vào năm ngoái, thế nên năm nay họ đã quyết định giảm mua. Bên cạnh đó, tình hình sản xuất kinh doanh gặp khó, các nhà nhập khẩu nước ngoài đã cắt giảm tồn kho để đỡ phải chịu lãi suất ngân hàng. Vô hình chung, điều này đã đẩy lượng tồn kho sang phía những doanh nghiệp Việt Nam.

Lý do thứ hai, “đồng bạc xanh” tăng giá mạnh mẽ cộng thêm lãi suất ngân hàng tăng cao. Đồng USD do với những đồng tiền khác đã chênh lệch rất nhiều. Ví dụ như, đồng Euro (EUR) đã mất 12% so với đồng USD, đồng Yen (JPY) mất giá 20% so với đồng USD, đồng Won Hàn Quốc (KRW) và Nhân dân tệ Trung Quốc (CNY) mất từ 8% cho đến 10%… Do đó, các nhà nhập khẩu buộc phải tiến hành tăng giá bán sao cho tương đương với mức độ mất giá của các đồng nội tệ. 

Lý do thứ ba, trong điều kiện kinh tế gặp nhiều khó khăn vì lạm phát cao và đồng tiền mất giá trong khi giá hàng hóa tăng cao, người tiêu dùng các nước có xu hướng cắt giảm chi tiêu đối với những loại thực phẩm và đồ dùng không thiết yếu, bao gồm cả nhân điều. Những doanh nghiệp xuất khẩu có tiềm lực kinh tế yếu trong bối cảnh kinh doanh khó khăn buộc phải chấp nhận bán hàng với giá thấp.

Cụ thể, Phó chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam cho biết: “Theo như thông lệ, các nhà nhập khẩu sẽ phải mua hàng với khối lượng lớn, sau đó để lượng hàng tồn kho gối đầu trong khoảng thời gian 3-4 tháng rồi với từ từ bán ra, nhất là giai đoạn những tháng cuối năm. Tuy nhiên hiện nay, trong bối cảnh lãi suất cao buộc các doanh nghiệp phải thay đổi phương thức kinh doanh, đó là giảm tồn kho, lượng hàng mua dự trữ cũng chỉ trong vòng một tháng chứ không nhiều như trước đây, cứ mua tháng nào sẽ bán tháng đó, đến khi hết hàng mới mua vào.

Do tình hình lạm phát tại các nước tăng cao khiến người dân ít tiền hơn, đối với các mặt hàng như xăng dầu, bánh mì cùng với các loại thực phẩm thiết yếu khác buộc phải mua, thế nhưng hạt điều là thức ăn phụ mà thuộc nhóm thực phẩm có giá trị cao, thế nên người tiêu dùng bắt buộc phải cắt giảm chi tiêu. Kinh tế thị trường vốn là thế, khi lên nhưng có lúc lại xuống là chuyện bình thường. Thế nhưng, việc tiêu thụ nhiều hay ít đôi khi cũng chưa hẳn khiến cho các doanh nghiệp thua lỗ, vì vấn đề kinh doanh còn phụ nhiều vào nhiều yếu tố nội tại”.

Vỏ hạt điều giúp nhiều doanh nghiệp thoát lỗ ngoạn mục

Thời gian gần đây, bỏ hạt điều đã không còn bị xem là rác, phải đốt bỏ gây ô nhiễm môi trường. Thay vào đó, chúng có thể dùng để ép lấy dầu. So với dầu FO, dầu làm từ vỏ điều sẽ được sử dụng làm chất đốt công nghiệp với giá thành rẻ hơn khoảng 60%. Có năm, khi giá nhân điều giảm mạnh, giá bán vỏ điều sẽ bù đắp khoảng 10% doanh thu, giúp cho các doanh nghiệp có thể thoát lỗ. 

Thời điểm hiện tại, 1 tấn vỏ hạt điều khô có thể sản xuất được khoảng 154 kg dầu. Vì không phải cạnh tranh với bất kỳ quốc gia nào khác, thế nên mỗi năm Việt Nam có thể thu về từ 300 cho đến 400 trăm triệu USD/năm từ phần vỏ này.